دیدگاه
آیا سازمان حفاظت محیط‌زیست ضعیف است؟
عباس محمدی/دیده‌بان کوهستان
عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست بارها گفته است که سازمان او نمی‌تواند جلوی بسیاری از کارهای مخرب در طبیعت را بگیرد. ایشان، بیشتر از آنکه در مقام معاون رئیس‌جمهوری و فردی دارای قدرت اجرایی بالا صحبت کنند، همچون یک فعال رسانه‌ای یا منتقد سخن می‌گویند و به جای پاسخگویی، زبان به بیان مشکلات کشور می‌گشایند. به‌نظر می‌رسد که این شیوه جدید مسئولان است که با تکرار آنچه مردم عادی می‌گویند، برای خود در پناه اظهارات «صادقانه» پناهگاهی فراهم کنند!
اسکندر فیروز بنیانگذار سازمان حفاظت محیط‌زیست ایران، در خاطرات خود نوشته است که پس از تصویب قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست، یکی از وزیران [شاید از روی حسادت] به او می‌گوید که اکنون تو قوی‌ترین فرد کابینه هستی. این سخن، ناظر بر این قضیه بود که قانون یادشده همه وزارتخانه‌ها را به کم و زیاد، تابع مقررات محیط‌زیستی ساخته بود. این قانون همچنان برقرار است و اگر اعتقاد داشته باشیم که اقتدار، از قانون و قانون‌مداری ریشه می‌گیرد و نه از ثروت و بودجه، دلیلی ندارد که مانند آقای کلانتری بگوییم زور ما به بهره‌برداران معادن یا سدسازان نمی‌رسد. این سخن، اعتراف به همان چیزی است که مخالفان دولت در مورد حاکم بودن روابط پولی بر ضوابط قانونی و اصولی می‌گویند. کلانتری به‌تازگی به خبرنگاران گفته است که قانون معدن مصوب سال 1391دست سازمان حفاظت محیط‌زیست را در برابر معدن‌کاران بسته و این سازمان «هیچ کاری» نمی‌تواند بکند. در صورتی که اصلا چنین نیست! در ماده 24 قانون معدن آمده است که سازمان‌های محیط‌زیست، جنگل‌ها و مراتع و... مکلفند ظرف 2ماه به استعلام‌هایی که برای اکتشاف و فعالیت معدنی می‌شود، پاسخ دهند و پاسخ ندادن در این مدت، به منزله اعلام موافقت خواهد بود. در واقع، قانونگذار با این ضرب‌الاجل خواسته دستگاه‌های مختلف را به پاسخگویی سریع وادار کند، نه آنکه این دستگاه‌ها سستی کنند تا استعلام‌کننده خلاص شود. حال، آقای کلانتری به جای آنکه با تقویت کادرهای خود و چالاک‌سازی سازمان حفاظت محیط‌زیست، شرایط پاسخگویی سریع را فراهم کند، سازمان خود را ضعیف معرفی می‌کند که این کار راه را برای بهره‌برداری‌های سودجویانه و کوته‌بینانه از سرزمین هموار می‌سازد.