2 آسیب اجتماعی در کمین دهگلان

محمدتوفیق مشیرپناهی|  دهگلان- خبرنگار:


اصولاً تعریف دقیقی از بهزیستی یا همان رفاه، به دلیل پیشرفت سطح زندگی قابل ارائه نیست، سازمان بهزیستی که بی‌شک یکی از بزرگ‌ترین نهادهای حمایتی- دولتی است، در سال ۱۳۵۹با ادغام ۱۶نهاد، سازمان و انجمن، با هدف دستیابی اقشار آسیب‌پذیر جامعه به رفاه نسبی تشکیل شد.
در ادامه به بهانه راه‎اندازی مرکز اورژانس اجتماعی شهرستان دهگلان، گفت‌وگوی همشهری را با «قربانعلی رسولی» رئیس اداره بهزیستی شهرستان دهگلان می‌خوانید. 


در مورد حوزه فعالیت‌های بهزیستی و همچنین ارتباط اورژانس اجتماعی با این فعالیت‌ها توضیح دهید؟ 

سازمان بهزیستی در چند حوزه فعالیت می‌کند، ازجمله حوزه توان‌بخشی، امور اجتماعی، پیشگیری و مشارکت‌ مردمی. تشکیل اورژانس اجتماعی در راستای خدمات بهتر معاونت اجتماعی بهزیستی است. اورژانس اجتماعی به منظور مقابله با آسیب‌های اجتماعی و برخی رفتارهای غیرعادی که از افراد به عناوین مختلف از جمله فشارهای روحی‌روانی، اعتیاد و... سر می‌زند، فعالیت می‎کند. 

بیشترین و رایج‌ترین آسیب‌های اجتماعی شایع در شهرستان کدام است؟ 

در هر جامعه‌ای با توجه به فرهنگ و آداب آن جامعه و همچنین بزرگ یا کوچک بودن جامعه و نحوه اطلاع‌رسانی و آموزش، آسیب‌های اجتماعی خاصی وجود دارد. در مورد آسیب‎های رایج در شهرستان دهگلان متأسفانه باید به 2 پدیده طلاق و اعتیاد به عنوان بزرگ‎ترین آسیب‌ها اشاره کنم که ارتباط تنگاتنگی با هم دارد. هرچه آمار اعتیاد افزایش یابد، پدیده طلاق نیز بیشتر می‌شود. البته این نکته را هم اضافه کنم که همیشه علت طلاق اعتیاد نیست، بلکه علاوه بر این پدیده، برخی عوامل دیگر از جمله عدم تفاهم، نداشتن شناخت دقیق از اخلاق و عادات همدیگر، تضاد فرهنگی و بیکاری در امر طلاق دخیل هستند، اما در رابطه با بزرگ‌ترین و مهم‌ترین عامل طلاق می‌شود از اعتیاد نام برد.

آسیب‌های دیگری هستند که در شهرهای بزرگ یا جوامع خاصی مشاهده شده که آمار بالایی دارد که خوشبختانه در شهرستان ما مشاهده نشده است، از جمله کودکان کار یا دختران فراری و... ضمناً در طول سال‌های گذشته چند مورد کودکان و زنان در معرض آسیب را شاهد بوده‌ایم که توسط بهزیستی ساماندهی شده‌اند. 

برای مقابله با آسیب اعتیاد و طلاق چه اقداماتی انجام شده است؟

واقعیت این است که نه‌تنها آسیب اعتیاد و طلاق بلکه هیچ‌گونه آسیب اجتماعی دیگری قابل ریشه‌کنی نیست، ولی می‌توان با اقدامات پیشگیرانه و مهارت‌آموزی اجتماعی، آمار این 2 آسیب را پایین آورد. به اعتقاد من موضوع پیشگیری از این آسیب‌ها و آموزش مهارت‌های اجتماعی و زندگی را باید از طریق رسانه‌های جمعی، آموزش وپرورش در کلیه مقاطع، آموزش خانواده، آموزش زوجین قبل از ازدواج، شبکه بهداشت و درمان و... شروع کرد. در زمینه مقابله با آسیب اعتیاد، 2 مرکز کمپ ترک اعتیاد در سطح شهرستان و همچنین یک مرکز متادون‌درمانی در سطح شهر که تحت نظارت مستمر و دقیق کارشناسان ما است، در حال فعالیت هستند. افراد دچار آسیب در صورت داشتن عزم جدی و اراده قوی به آنجا معرفی می‌شوند، در صورت بهبودی تحت حمایت ما هستند. 

نحوه خدمات‌رسانی اورژانس به چه صورت است؟ 

همکاران اورژانس ما نه‌تنها در شهرستان و استان بلکه در کشور مانند سایر نهادهای امدادی خط ارتباطی ثابت ۱۲۳ دارند که شهروندان در صورت مشاهده مواردی مثل کودک‌آزاری، همسرآزاری یا قرارگرفتن خود یا افراد خانواده در شرایط خاص بحرانی که احتیاج به حضور تیم اعزامی ما باشد، می‌توانند با این خط تماس بگیرند تا همکاران ما در اسرع وقت در محل حاضر شوند و با شگردهای روان‌شناسی قبل از هر اتفاقی کنترل اوضاع را به دست بگیرند. این نکته را هم اضافه کنم که هدف ما مدیریت بحران و پایان سریع آن بدون هیچ‎گونه آسیبی است، حتی‌الامکان سعی ما بر این است که احتیاج به مداخله نیروی انتظامی و قضایی نباشد، مگر در موارد حاد که از نظر قانونی احتیاج به حضور و همکاری این عزیزان برای ارجاع به مراکز قضایی باشد.

اکیپ اعزامی اورژانس اجتماعی شامل چه افرادی و با چه تخصص‌هایی است؟

اکیپ اعزامی شامل یک تیم 3 نفره به صورت مداخله در بحران، متشکل از راننده، مددکار و یک روان‌شناس است، خودرو مورد استفاده طبیعتاً باید به صورت آمبولانس باشد، ولی تا زمان تخصیص اعتبار خودرو ویژه، از یک خودرو استیجاری متحدالشکل ترجیحاً خودرو پژو پارس سفیدرنگ با آرم اورژانس در شهرستان دهگلان استفاده می‌‎شود. 


توصیه برای پیشگیری از آسیب‌ها 

رسولی، رئیس اداره بهزیستی دهگلان می‌گوید: آسیب‎های اجتماعی قابل ریشه‌کن شدن نیستند، نه‌تنها در جامعه دهگلان، بلکه در هیچ جامعه‎ای قابل ریشه‌کن شدن نیستند، ولی می‎توان از گسترش آنها با پیشگیری و آموزش مقابله کرد. باید ابتدا از خود شروع کنیم. همان‌طور که لازمه فطرت انسانی و خدا‌شناسی شناخت نفس خود است، ابتدا خود را بشناسیم، خود را با معیارهای فرهنگی و اجتماعی اصیل خود تطبیق دهیم، کاستی‌های خود را جبران کنیم، بعد خانواده و بعد از خانواده اجتماع را نیز می‌توانیم اصلاح کنیم، وقت آن رسیده خانواده‌ها نگاه‌ها و دیدگاه‌های سنتی خود را در مورد آسیب‌های اجتماعی تغییر دهند. جوامع روز به روز در حال پیشرفت و آسیب‎های اجتماعی هم با سرعت بیشتر از پیشرفت جوامع، در حال رشد هستند. 

به عنوان مثال در دهه 60 که فرد محصلی از یک روستا با فاصله بسیار زیاد برای رفتن به مدرسه مسیر ده‌ها کیلومتری را طی می‌کرد، نگرانی در رابطه با آسیب اجتماعی که دامنگیر آنها شود، به اندازه امروز نبود. فضای مجازی می‌تواند آسیب‌های بعضاً جدی‌تر و خطرناک از اعتیاد به فرهنگ و اجتماع وارد کند که متأسفانه زیاد جدی گرفته نمی‌شود. بزرگ‌ترهای خانواده، فعالیت‎های فضای مجازی افراد خانواده را زیر نظر بگیرند و از آسیب‎ها، آموزش و شناخت کافی داشته باشند. که اگر خانواده‌ها صحیح مدیریت شود، حداقل آسیب در جامعه به وجود می‌آید.