وقایع مهم قصر سلطنتآباد
بهاره خسروی | خبرنگار:
قصر سلطنتآباد در 4کیلومتری جنوبشرقی تجریش و یک و نیم کیلومتری شرق قلهک ساخته شد؛ قصری که در دلش کلی اتفاقات و ماجراهای جالب تاریخی رخ داده است. در روایتها آمده که محمدعلی شاه قاجار در زمان امضای مشروطه از همین قصر به سمت سفارت روس فرار کرد و احمد شاه قاجار هم در همین قصر بر تخت فرو ریخته فرمانروایی قاجارها نشست. مخبرالسطنه هدایت درباره این قصر در زمان به سلطنت رسیدن احمد شاه نوشته است: «احمد شاه را به مشایعت عدهای قزاق روس و سوار هندی و قزاق ایرانی از زرگنده به سلطنتآباد آوردند و از تخت حمایت بیرون آمد و بر تخت سلطنت قرار گرفت. نایب السطنه و مؤسسان استقبال کردند. گفتند: امیدواریم پادشاه خوبی باشی. گفت: انشاءالله... دسته بختیاری دولتی و فوج سیلاخور اطراف سلطنتآباد پشت سنگر نشسته و از تسلیم توپ و قورخانه امتناع داشتند.»
ناظمالاسلام کرمانی هم در کتاب تاریخ بیداری ایرانیان مینویسد: «روز یکشنبه 29 جمادیالاخر 1327 قمری جناب عضدالملک و شاهزاده موثقالدوله، شاهزاده ناظر سابق و رئیس دربار از طرف ملت رفتند به زرگنده در سفارت خانه روس که ولیعهد احمد میرزا را از پدرش بگیرند و ببرند به سلطنتآباد. محمدعلی میرزا از دادن پسر امتناع کرد و گفت: من به این فرزندم انسی فوقالعاده دارم. او را به من واگذار کنید و پسر کوچکتر مرا به سلطنت منصوب کنید. حضرات میگویند که اگر احمد میرزای ولیعهد را ندهید سلطنت از خانواده قاجاریه خارج میشود. بالاخره او را راضی کردند و احمد میرزا را آوردند به سلطنتآباد و او را بر تخت سلطنت نشاندند. لایحهای قرائت میکنند قریب به این مضمون: چون پدر اعلیحضرت حمل این بار گران سلطنت را نتوانست و خسارت فوقالعاده به ملت وارد آورد بنابراین ملت استعفای او را پذیرفتند و سلطنت را به اعلیحضرت همایونی واگذار و اعلیحضرت را به سمت سلطنت شاهنشاهی منصوب کردند.»
قسمتی از کاخ سلطنتآباد توسط رضاشاه تخریب شد. از مجموعه بناهای موجود در این کاخ فقط عمارت حوضخانه، تالار آینه و برج سلطنتآباد به جا مانده. سلطنتآباد در دوره پهلوی اول تبدیل به کارخانه مهماتسازی ارتش شد و همچنان همین کاربرد را حفظ کرده و اکنون در اختیار وزارت دفاع است.