شهر بادگیرها الگوی مناسب‌سازی کلانشهرها می‌شود

شهر دسترس‌پذیر، شهری است که در آن همه افراد و اقشار بتوانند به‌صورت یکسان از امکانات شهری برخوردار باشند. البته بحث دسترس‌پذیری شهر در مورد افراد خاص مانند کودکان، زنان باردار، سالمندان و به‌ویژه توان‌یابان ازجمله افراد دارای معلولیت، نابینایان و ناشنوایان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به گزارش همشهری، در راستای تحقق چنین شهری چندی است شهردار یزد اعلام کرده که این شهر از سوی ستاد ملی مناسب‌سازی‌ کشور به‌عنوان نخستین شهر پایلوت در کشور انتخاب شده که با مناسب‌سازی‌ شهر برای همه اقشار جامعه به‌ویژه توان‌یابان دسترس‌پذیر شود و همه اقشار جامعه بتوانند در آن از امکانات شهری برخوردار شوند.
این در حالی است که در تهران نیز به‌عنوان پایتخت، پروژه 500کیلومتری بهسازی پیاده‌روها کلید خورده و تاکنون بیش از 60کیلومتر بهسازی شده است. البته که تهران از نظر وسعت و شرایط جغرافیایی تفاوت‌های زیادی با دیگر کلانشهرها دارد و کارها بسیار سخت‌تر است.

شهر باید از معلولیت خارج شود

شــهردار یزد، درباره پروژه‌های مناسب‌سازی این کلانشهر به همشهری، گفت: «پس از اینکه شهر یزد در میراث گردشگری به ثبت جهانی رسید، مدیریت شهری خواست علاوه بر جذب گردشگر برای شهر، شرایطی را برای گردشگران و مردم به‌وجود آورد که همه افراد بتوانند از امکانات شهر استفاده کنند و با مناسب‌سازی‌ شهر، شرایط را برای حضور معلولان هم فراهم کند. در همین راستا سال گذشته نخستین جشنواره گردشگری معلولان در شهر یزد را داشتیم و بعد از جشنواره، پیشنهاد نخستین پایلوت شدن شهر یزد را در کشور به‌عنوان شهر دسترس‌پذیر به ستاد مناسب‌سازی‌ کشور ارائه دادیم که تأیید هم شد.»
جمال‌الدین عزیزی ادامه داد: «برای اینکه شهر را به سمت دسترس‌پذیری پیش ببریم، ابتدا یک برنامه کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت طراحی کردیم. به همین منظور امسال پروژه‌ای به اسم هفت خان را در حال اجرا داریم که از میدان همافر یزد آغاز می‌شود و تا خیابان مسجد جامع، حدود 5کیلومتر ادامه دارد. همکاران ما در مدیریت شهری به‌صورت کامل این مسیر را پایش کردند و اشکالات دسترس‌پذیری آن را درآوردند و در ادامه با یک کار گروهی و همکاری بخش‌های مختلف عمرانی مناطق 5گانه شهرداری یزد بهسازی شده و مسیر تردد نه‌تنها برای توان‌یابان، بلکه برای همه اقشار جامعه مناسب‌سازی‌ خواهد شد.»
شهردار یزد افزود: «ما می‌خواستیم پروژه هفت‌خان را در روز 13آذر‌ماه روز معلولان افتتاح کنیم که به‌دلیل شرایط کرونا نشد و امیدوارم طی  2هفته آینده این پروژه افتتاح شود و به بهره‌برداری برسد.»
به گفته عزیزی، پیاده‌محوری و دسترس‌پذیری شهر لزوما مخصوص توان‌یابان نیست و در دسترس‌پذیری شهر یزد بر آن هستند که شهر برای همه اقشار جامعه، دسترس‌پذیر شود؛ چراکه برای داشتن شهر دسترس‌پذیر باید شهر را از معلولیت خارج کرد.

50 کیلومتر مسیر در یزد مناسب سازی می شود

   سپنتا نیکنام، عضو شورا و رئیس کمیته مناسب‌سازی شهر یزد 
 معلولان بزرگ‌ترین اقلیت هر کشور هستند. رعایت حقوق این گروه از شهروندان پیش از این مغفول مانده بود و انتخاب یزد به‌عنوان پایلوت شهر دسترس‌پذیر سبب شد تا گام‌های اساسی در این زمینه برداشته شود. به همین منظور در شهر یزد از سال 96اقدامات برنامه‌ریزی شده در راستای مناسب‌سازی‌ شهر و حقوق افراد دارای معلولیت را شروع کردیم. در سال اول مناسب‌سازی‌ پارک‌ها شروع شد و هر منطقه از شهرداری یکی از پارک‌ها را مناسب‌سازی کرد. سپس برای هر پروژه از بین معلولان یک مشاور انتخاب کردیم که امضای مشاور برای تأیید نهایی باید برای اتمام پروژه وجود می‌داشت. حوز فعالیت فقط در پارک‌ها نبود، بلکه وارد فضاهای تاریخی شهر شدیم و مراکز گردشگری شهر ازجمله مسجد، آتشکده و... را با همکاری متولیان امر مناسب‌سازی کردیم. همچنین جشنواره ملی گردشگری معلولان را بنیانگذاری کردیم. در بحث حمل‌ونقل معلولان 2دستگاه ون به‌صورت رایگان در اختیار انجمن معلولان نخاعی و 2دستگاه ون نیز به‌صورت رایگان در اختیار دانش‌آموزان مدرسه استثنایی قرار دادیم و در صداوسیما برای هر بخش خبری مترجم ناشنوا درنظر گرفتیم. مجموع این اقدامات باعث شد ستاد مناسب‌سازی کشور مجاب شود، شهر یزد به‌عنوان نخستین پایلوت شهر دسترس‌پذیر انتخاب شده و در مصوبه ستاد آمده ظرف 3سال مناسب‌سازی شهر را باید انجام بدهیم. نخستین اقدام برای مناسب‌سازی، مناسب‌سازی معابر شهری است. در پروژه هفت‌خان به‌عنوان نخستین پروژه این طرح حدود 10کیلومتر (5.2کیلومتر رفت و 5.2کیلومتر برگشت) مناسب‌سازی خواهد شد و در این اقدام همه سطوح برای تمام عابران هموار می‌شود و ناهمواری فقط برای خودروها خواهد بود. به هر ترتیب در طرح هفت‌خان 7مقطع شهر مناسب‌سازی می‌شود. خان نخست، مرکز آموزش و پرورش استثنایی و خان هفتم مسجدجامع یزد است. جزئیاتی که در این پروژه دیده شده می‌تواند الگوی مناسبی برای دیگر شهرها باشد. از سوی دیگر، طبق برنامه درنظر داریم تا سالروز گرامیداشت شوراها (9اردیبهشت) طول مسیرهای مناسب‌سازی شهر یزد نیز به 50کیلومتر برسد.