آیا بانک مرکزی پیامدهای تعدیل‌نکردن نرخ ارز را می‌داند؟
محمد پارسا _ رئیس هیأت مدیره فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران
در جریان جوابیه بانک مرکزی به نامه رئیس اتاق بازرگانی ایران مبنی بر حمایت نکردن بانک مرکزی از صادرکنندگان با تعدیل نکردن درست نرخ ارز، در همین راستا لازم است مطالبی را درباره سیاست‌های نادرست و غیرواقعی که در چند سال متوالی موجب حذف تعدیل نرخ ارز متناسب با تورم داخلی شده است اشاره کنم که چطور این اقدامات موجب ضرر هنگفت صادرکنندگان شده است.
در این راستا یادآوری چند نکته خالی از فایده نیست.
مطابق بند ماده 41قانون برنامه چهارم توسعه (1388- 1384): «کنترل نوسانات شدید نرخ ارز در تداوم سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز، به‌صورت نرخ شناور مدیریت شده و با استفاده از سازوکار عرضه و تقاضا، با درنظرگرفتن ملاحظات حفظ توان رقابت بنگاه‌های صادرکننده و سیاست جهش صادرات انجام شود.»
همچنین طبق ماده 81قانون برنامه پنجم توسعه (1394-1390): «نظام ارزی کشور، «شناور مدیریت شده » است. نرخ ارز با توجه به حفظ دامنه رقابت‌پذیری در تجارت خارجی و با ملاحظه تورم داخلی و جهانی و همچنین شرایط اقتصاد کلان ازجمله تعیین حد مطلوبی از ذخایر خارجی تعیین خواهد شد.»
آیا در سال‌های اخیر مطابق بندهای برنامه چهارم و پنجم توسعه دخالت در نرخ ارز به جهت حمایت از رقابت بوده است؟ این نوع دخالت‌ها چه زمانی با ملاحظات حفظ توان رقابتی بنگاه‌های صادرکننده و سیاست جهش صادرات انجام شده و در چندین سال اخیر از کی تابه‌حال این ملاحظات را روسای بانک مرکزی در سیاستگذاری‌های خود لحاظ کرده‌اند. بانک مرکزی مدعی است که صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات را برنمی‌گردانند اما از این واقعیت مطلعند که صادرکنندگان عمدتا خودشان واردات مورد نیازشان را با ارز آزاد انجام می‌دهند و ارز نیمایی در اختیار آنها قرار نمی‌گیرد؟
مهم‌ترین لازمه رونق اقتصادی و رشد صادرات در هر کشور پیش‌بینی‌پذیر بودن اقتصاد و مولفه‌های اقتصادی است که یکی از مهم‌ترین مولفه‌های اقتصادی نرخ ارز است که متأسفانه به‌دلیل قیمت‌گذاری‌های دستوری که آفت اقتصاد است، اقتصاد ما از کمترین پیش‌بینی‌پذیری برخوردار است.
