سقوط کرونایی بورس

به موازات نزول بازارهای سهام در سراسر دنیا، به‌دلیل شیوع کرونا، بورس تهران هم، که از هفته قبل نزولش را آغاز کرده، دیروز با 3.5درصد کاهش بر شتاب نزولش افزوده شد. حالا شاخص فقط یک گام تا سقوط به محدوده 500هزار واحد فاصله دارد.
به گزارش همشهری، شاخص کل بورس تهران که از شنبه هفته قبل تاکنون 9درصد افت کرده، دیروز هم به روند نزولی‌اش ادامه داد و با 17هزارو 500واحد کاهش معادل 3.5درصد کاهش یافت و به 502هزارو 700واحد رسید.چنانچه این روند نزولی، امروز، یکشنبه، هم ادامه یابد شاخص بورس به زیر محدوده 500هزار واحد، سقوط خواهد کرد؛ محدوده‌ای که تلاش زیادی برای فتح آن کرده بود.
در چنین شرایطی گمانه زنی‌ها درباره دلایل نزول بورس افزایش یافته است. برخی بر این باورند که شایعه قرنطینه شدن تهران به‌دلیل شیوع ویروس کرونا از دلایل نزول بورس بوده است و برخی دیگر شایعه تعطیل‌شدن بازار سهام را علت نزول بورس می‌دانند؛ شایعه‌ای که دیروز سازمان بورس آن را تکذیب کرد. برخی نیز بر این باورند که اعمال نظر سازمان بورس در روز چهارشنبه دو هفته پیش مبنی بر کاهش دامنه نوسان از  5 به 2درصد، اعتماد سرمایه‌گذاران را از بین برده و به کوچ سهامداران حرفه‌ای به سمت بازار‌های دیگر ازجمله بازارهای جهانی و فارکس منجر شده است.
 با این حال تحلیل‌گران خبره نظر دیگری دارند و معتقدند شیوع ویروس کرونا ازیک طرف بنیاد‌های اقتصادی کشور‌ها را با مخاطرات جدی مواجه کرده و حتی به تعطیلی برخی کسب و کارها منجر شده و از سوی دیگر فضای مبهمی را پیش روی فضای سرمایه‌گذاری ایجاد کرده است. تحلیل‌گران براین باورند شیوع ویروس کرونا افق دید سرمایه‌گذاران را محدود کرده و همین موضوع موجب شده خریداران در بازارهای سهام سراسر دنیا عقب‌نشینی کنند. هنوز مشخص نیست دامنه نزول بازار سهام تا چه زمانی ادامه خواهد یافت اما این احتمال وجود دارد که درصورت سقوط شاخص به زیر 500هزار واحد، نماگر بازارسهام تا محدوده 460هزار واحد عقب نشینی کند. ظرف روز‌های گذشته شاخص‌های سهام در اروپا، آسیا و آمریکا نیز با بی‌سابقه‌ترین نزول در 30سال گذشته مواجه شده‌اند.

افق دید محدود شده است
ولید هلالات از کارشناسان بازار سرمایه با بیان اینکه نباید به‌دنبال علت‌های واهی برای نزول بورس بود درباره دلایل نزول بورس در کانال شخصی‌اش نوشت:همزمانی، عاملی است که گاه به پدیده‌ها سرعت و شدت می‌بخشد. 
وی در ادامه توضیح داد: در ماه‌های گذشته بارها شاهد همزمانی پدیده‌ها و رویدادهای منفی بودیم اما آنها نتوانستند منجر به، به زانو در آوردن بازار سهام ایران شوند. او با بیان اینکه باید توجه داشته باشیم که سرمایه‌گذاران در جهان، هم‌اکنون آستانه تحمل بسیار پایینی دارندتأکید کرد: ما از یک طرف در سوگ مردمی هستیم که با همه گیر شدن کرونا جان خود را از دست می‌دهند و از طرف دیگر استرس مبتلا شدن به این بیماری را داریم. به همین دلیل آستانه تحمل بسیار پایین آمده و فعالان بازار به رویدادهای مختلف پیش‌واکنش دارند.
هلالات با اشاره به اینکه شایعه قرنطینه تهران، هیچ تأثیری بر رویکرد سرمایه‌گذاران ندارد، ادامه داد: علت نزول بازار سهام فقط و فقط یک عامل است؛خریداران عقب نشسته‌اند. آنها هیچ عجله‌ای برای خرید ندارند و این باعث شده تا حتی سهام شرکت‌های بزرگ و نقد‌شونده تا آستانه صف فروش پیش برود. به گفته اوخطرناک‌ترین سهامدار، سهامداری است که در سود باشد. او بی‌رحمانه می‌فروشد چون در هر نقطه‌ای که بفروشد همچنان در سود است. این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: این نیاز وجود دارد که اندکی زمان بگذرد، چون فضا بسیار مبهم است و آینده شفاف نیست، خریداران عقب نشسته‌اند. هلالات با بیان اینکه هر وقت جلوی چشمان خود را نبینید، بهترین کار این است که اصلا حرکتی نکنید، تا زمین هم نخورید، اضافه کرد: امروز افق دید سرمایه‌گذاران در دنیا، بسیار محدود شده و آنها چون نمی‌خواهندخرید کورکورانه‌ای انجام دهند، کلا از موقعیت خرید خارج شده‌اند. فروشنده‌ها به همان تعداد قبلی در مقابل خریداران اندک، صف کشیده‌اند، بنابر این بی‌دلیل دنبال حواشی و دلایل دیگر نباشید.

آثارکرونا
یک اقتصاددان هم درباره آثار اقتصادی شیوع کرونا و اثرآن بر بازارهای سهام گفت:کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، تیر خلاص به درآمد نفتی ایران بود و به‌نظر می‌رسد درمحاسبات و تحلیل‌ها نباید روی درآمد فروش نفت ایران حساب کرد. در گذشته با ارائه تخفیف، نفت ایران به فروش می‌رسید و کاهش قیمت نفت، احتمالا مشتریان نفت ایران را هم کاهش خواهد داد. لطفعلی بخشی افزود: علاوه بر این، تعطیلی کارخانه‌های تولیدی در سایر کشورها و خانه نشینی بسیاری از مردم در کل دنیا، تقاضای کالاها و خدمات را هم تحت‌تأثیر قرار داده و بورس‌های جهان هم از این موضوع، متاثر شده‌اند.
او با بیان اینکه با وجود تعطیلی بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی در دنیا، در کشور ما هنوز مراکز تولیدی و بانک‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی، مشغول به‌کار هستند تأکید کرد: ما از کرونا  تأثیر نمی‌پذیریم و اوضاع عادی است. به هر حال تقاضای بسیاری از کالاها در کشور کاهش یافته و طبیعی است که بازار سرمایه هم از این اتفاق، تأثیر بپذیرد. بخشی با بیان اینکه ما از تبعات اقتصادی کرونا مصون نخواهیم ماند توضیح داد: اگر کرونا مهار نشود، به لحاظ اقتصادی ممکن است تبعاتی غیرقابل باور برای ما به همراه داشته باشد زیرا از یک طرف کنترل آن هزینه بر است و از سوی دیگر به کاهش درآمد‌های نفتی ایران منجر شده است. این اقتصاد‌دان با بیان اینکه انتظار می‌رود این ریسک، جدی انگاشته  و تدابیر لازم اتخاذ شود، اضافه کرد: در حالی که دولت ایران قصد دارد اوضاع را عادی نشان دهد، دولت انگلیس بدترین حالت ممکن را اعلام می‌کند تا مردم هوشیار باشند.

نقش نفت
مدیرعامل بورس تهران اما معتقد است دلیل نزول بازار سهام نوسان قیمت‌های جهانی در حوزه نفت و پتروشیمی است. علی صحرایی در این‌باره گفت: با توجه به شرایط اقتصاد جهانی و اتفاق‌هایی که در حوزه نفت رخ داده است، بورس‌های جهانی ۸ درصد سقوط کردند و به تبع آن نیزسهام شرکت‌های حوزه نفت، پتروشیمی و فلزات اساسی هم افت داشتند. او گفت: یکی دیگر از دلایل افت شاخص در بازار سرمایه تسویه اعتبارهای کارگزاری‌هاست که بازار پیش‌بینی می‌کند سطح اعتبار کاهش پیدا کند و سهامدارن اقدام به فروش کنند.


گم شدن مسیر اصلی بازار 

یک کارشناس بازار سرمایه اصلی‌ترین مشکل این روزهای بازار را گم شدن مسیر اصلی بازار اعلام کردوگفت: سهام همه شرکت‌هایی که به نفت وابسته‌اند با نزول مواجه شده‌ اما این اشتباه است و و باید این موضوع را مدنظر قرار داد که فقط ٦٠ درصد از سهام موجود در بازار به قیمت نفت و کامودیتی وابسته هستند و سهام بقیه شرکت‌ها ارتباطی به مسائل پیش آمده برای قیمت نفت ندارند. علیرضا تاج‌بر افزود: ٦٠ درصد از بازار سرمایه وابسته به نفت، مشتقات نفتی و موادخام(کامودیتی‌ها) است که با توجه به همبستگی قیمت جهانی نفت و شاخص کل، با کاهش غیرقابل باور قیمت نفت شاخص بورس هم کاهش شدیدی را تجربه کرد. او اضافه کرد: بخش عمده‌ای از بازار سرمایه شامل نهادهای مالی مانند بانک، بیمه، تامین سرمایه، لیزینگ‌ها و گروه‌هایی مانند خودروسازی، تولیدی و شوینده هستند که ارتباطی به قیمت نفت ندارند اما اکنون سهام این شرکت‌ها نیز هم‌سو با قیمت نفت در حال نزول هستند. او افزود: در میان‌مدت شاهد اقبال بازار به سمت صنایعی خواهیم بود که وابسته به قیمت نفت نیستند و در بلندمدت بازارسرمایه بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری خواهد بود. او افزود: اکنون بسیاری از سهام در بازار حضور دارند که ارزنده هستند و ارتباطی به قیمت نفت ندارند، به همین دلیل می‌توان گفت جذابیت بازار سرمایه همچنان پابرجاست.



ـ  برخی بر این باورند که شایعه قرنطینه شدن تهران به‌دلیل شیوع ویروس کرونا از دلایل نزول بورس بوده است
ـ  شاخص کل بورس تهران در مبادلات روز شنبه با 17هزارو 500واحد کاهش، در خطر سقوط به زیر خط 500هزار واحد قرار گرفت