سیل‌زدگان؛ چشم‌انتظار یاری

فاطمه عباسی- مریم سرخوش _ خبر‌نگار

با وجود جان‌گرفتن امدادرسانی‌ها 5روز پس از وقوع سیل در سیستان و بلوچستان، هنوز 290روستا در محاصره سیل قرار دارند و مسیرهای ارتباطی این روستاها همچنان مسدود بوده و خسارات فراوانی به بخش‌های زیرساختی، منازل مسکونی و زمین‌های کشاورزی وارد شده است. موج گسترده کمک‌های مردمی از استان‌های مختلف کشور و امکانات ارگان‌های دولتی و خصوصی در روزهای اخیر نیز هنوز به بسیاری از روستاها نرسیده و سیل‌زدگان زیادی همچنان بدون اقلام ضروری زندگی، در زمین‌های آب‌گرفته مانده‌اند.
از کنارک، چابهار، نیکشهر، فنوج، قصرقند، سرباز، دلگان، بمپور، ایرانشهر، با هر کسی صحبت می‌کنیم همه مهم‌ترین مشکلات‌شان زیر آب رفتن زمین‌های کشاورزی و تلف‌شدن دام‌هایشان است. به اطلاعیه هواشناسی هم اشاره می‌کنند که اعلام کرده از امروز (چهارشنبه) دوباره بارش‌ها، به‌ویژه در شهرهای جنوبی استان آغاز خواهد شد و نگرانی‌هایشان را برای تکرار مشکلات و سختی‌هایی که هنوز تمام نشده دوچندان کرده است.
یکی از ساکنان شهرستان خاش می‌گوید: طی روزهای اخیر 100میلی‌متر باران در اینجا باریده و بالای 80درصد از خانه‌ها و روستاهای شهر خاش دچار آبگرفتگی شدند. مسیر برخی روستاها هم به‌خاطر بارش برف سنگین تا 2روز بسته بود و مردم راه ارتباطی نداشتند. البته که این مسیرها اکنون بازگشایی شده است.
محسن عبدی از ساکنان شهرستان خاش، درباره امدادرسانی و کمک‌های مردمی به روستاهای اطراف شهرستان عنوان می‌کند: در اینجا خانه‌های خشتی بسیاری وجود داشت که بخش قابل توجهی از آنها به‌صورت کامل تخریب شده است. البته هلال‌احمر از همان روزهای ابتدایی، رسیدگی به روستاهایی که در دسترس بودند را آغاز کرد و مردمی هم که با تخریب خانه‌هایشان مواجه بودند از طریق بنیاد مسکن کمک‌هایی را دریافت می‌کنند.
عبدی مهم‌ترین مشکل مردم منطقه را علاوه بر خسارت‌های قابل توجه به خانه‌های خشتی، از بین رفتن دام‌ها عنوان می‌کند و می‌گوید: مردم این شهرستان هم خانه‌هایشان را از دست داده‌اند و هم دام‌هایشان را جبران این خسارت‌ها کار ساده‌ای نیست و زندگی را سخت‌تر کرده است.

روستاهای چابهار، کمک‌های مردمی نمی‌خواهند 
احسان قادری، از ساکنان مناطق درگیر سیلاب در چابهار از مشکلات عمده مردم سیل‌زده و خسارت‌های چند‌ده میلیون تومانی به مردم روستاهای چابهار که تمام محصولات‌شان در سیلاب از بین رفته است، سخن می‌گوید.
قادری که خود یکی از اعضای جمعیت هلال احمر چابهار است، به فروکش‌کردن آب در منطقه اشاره می‌کند و می‌افزاید: تا پیش از این امدادرسانی به مناطق سیل‌زده به وسیله قایق انجام می‌شد اما هم‌اکنون کمک‌های زمینی هم آغاز شده و دسترسی به روستاهای خسارت‌دیده راحت‌تر انجام می‌شود. البته در بسیاری از مناطق نمی‌توان با خودروهای سواری معمولی حضور یافت و نیاز به‌خودروهای قوی‌تر است.
او تأکید می‌کند: اتفاق خوبی که در این مدت شاهد بودیم، عدم‌قبول کمک‌ها از سوی مردم برخی روستاها بود. آنها می‌گفتند، هم‌اکنون شرایط چندان بدی ندارند و بهتر است کمک‌های مردمی به مناطق محروم‌تر که خسارت قابل توجهی دیده‌اند، ارسال شود.
قادری درباره شرایط زندگی مردم پس از فروکش‌کردن سیلاب، ‌می‌‌گوید: هم‌اکنون وضعیت روستاهای زرآباد و اورکی همچنان مناسب نیست. در روستاهای پایین‌دست هم که در معرض سیلاب بیشتری قرار داشتند به‌دلیل تأکیداتی که به مردم برای ساخت خانه می‌شد، اغلب خانه‌ها در تپه‌های بلند ساخته شد که این مسئله باعث عبور آب از میان تپه‌ها شد و خسارت چندانی به خانه‌ها نزد. البته روزهای اول که سد منطقه سرریز شد، شاهد ورود آب به داخل خانه‌ها بودیم که خسارت چندانی به‌ وجود نیامد. از بین‌رفتن مزارع کشاورزی مهم‌ترین خسارتی است که به مردم این منطقه وارد شده؛ چرا‌که کشاورزی و دامداری مهم‌ترین شغل مردم این شهرستان است و بخش زیادی از محصولات جالیزی این منطقه ازجمله هندوانه از بین رفته است. یکی از کشاورزان روستای کوهبیم نیز که برای کاشت 15هکتار زمین خود تنها برای بذر هندوانه 70میلیون تومان هزینه کرده بود، هم‌اکنون تمام محصول خود را که در شرایط برداشت بود، از دست داد. دام‌های بسیاری از روستاییان هم به‌صورت صددرصد تلف شد و کسانی که معیشت دیگری ندارند، بی‌شک سال سختی را پیش‌رو خواهند داشت.
قادری درباره خسارت جانی به مردم چابهار گفت: تاکنون هیچ خبری مبنی بر کشته‌شدن افراد این منطقه بر اثر سیلاب نداشتیم، اما عملیات امداد و نجات گرفتارشدگان در سیلاب بسیار بود. به‌طوری که صبح دیروز 5کشاورز و یک مادر باردار گرفتار در سیلاب از سوی هلال احمر این شهرستان نجات یافتند.

روستایی که جمعیت‌اش نصف می‌شود 
مسیر روستای به قصر قند از توابع استان سیستان و بلوچستان هم به همت اهالی روستا و به کمک بولدوزر یکی از اهالی همین منطقه باز شده است. عبدالرحمن بلوچی با گلایه از نیامدن مسئولان به این روستا می‌گوید: خودمان راه را باز کردیم و تعدادی از مردم منطقه توانستند به قصرقند بروند. اما خانه‌های خشتی کریم‌آباد همه خراب شده‌ و مردم بی‌خانه مانده‌اند. حدود 120خانوار در این منطقه زندگی می‌کنند. اما به جز خانه‌های سازمانی که مقاومت بیشتری داشتند تمام خانه‌های دیگر روستا تخریب شده‌اند. کشت‌های سبزی و دام‌ها از بین رفته‌اند و مردم دیگر امیدی برای برگشت ندارند. بلوچی می‌گوید: فکر کنم بعد از تمام شدن این مشکلات، جمعیت روستایی این منطقه حتی از نصف هم کمتر شود. چون دیگر برای مردم نه خانه‌ای مانده و نه امکاناتی برای
 اشتغال! 
محله‌های حاشیه‌ای غرق در بی‌توجهی‌ زاهدان  هم هر چند    با مشکلات سیلاب و ورود آب به خانه‌ها مواجه نشدند، اما به گفته یکی از اهالی، مشکلات خانه‌های حاشیه‌ای هم بسیارزیاد است. کوچه‌هایی که آسفالت نیستند همه گل‌آلود شده‌ و خانه‌ها همه در آب مانده‌اند. یک شهروند زاهدانی که به شرط محفوظ ماندن نامش با همشهری گفت‌وگو کرده است می‌گوید: محله‌های شیرآباد، کریم‌آباد و ترمینال جدید شرایط واقعا بدی دارند. خانه‌های این مناطق اغلب خشتی بودند و بر اثر بارش‌ها سقف و دیوارشان فرو ریخت. او می‌گوید: تا همین دیروز که پیگیر مشکلات یکی از اقوام بودم، حتی یک مسئول هم به این منطقه مراجعه نکرد و به مشکلات مردم رسیدگی  نشد. مردم به‌صورت خودجوش به این مناطق کمک می‌کنند. اما باید مسئولان هم به مناطق حاشیه‌ای شهرهای استان  که مشکلات زیادی بر اثر سیلاب دارند، توجه کنند.

امدادرسانی به 2843خانوار
مدیرعامل جمعیت هلال احمر سیستان و بلوچستان اما اعلام کرده است، تا روز دوشنبه به 2هزار و 843خانوار آسیب دیده در سیلاب اخیر توسط نیروهای هلال احمر امدادرسانی شد‌، او به همشهری می‌گوید: با توجه به استقرار بالگردهای جمعیت هلال‌احمر و نیروی انتظامی در منطقه و باز شدن برخی از راه‌های مواصلاتی خوشبختانه روند امدادرسانی با سرعت بیشتری در حال انجام است. به گفته رسول راشکی  هزار و 180نجاتگر هلال‌احمر، در قالب ۲۸۶ تیم عملیاتی به ۲۱۲روستا و ۱۴شهرستان‌ درگیر سیلاب و آبگرفتگی امدادرسانی کردند.
رسول راشکی با اشاره به اینکه ۶۵۰خانوار سیل‌زده در قالب 2هزار و 590نفر در جنوب سیستان و بلوچستان در چادرهای امدادی جمعیت هلال احمر اسکان اضطراری اسکان داده شده‌اند، افزود: ۶۳۶دستگاه چادر امدادی، ۹۶۶ تخته موکت، 3هزار و 677تخته پتو و 5هزار و 136کیلوگرم نایلون و ۲۱۰شعله والور بین آسیب‌دیدگان توزیع شد. همچنین تعداد هزار و 979بسته مواد غذایی، 2هزار و 526قوطی کنسرو، ۵۵۰کیلوگرم برنج و ۳۳۸ کیلوگرم قندوشکر، ۳۹۳ کیلوگرم حبوب،‌چای، روغن و همچنین تعدادی فانوس از دیگر اقلام توزیعی بین آسیب‌دیدگان است.

آغاز امدادرسانی زمینی 
مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان و بلوچستان نیز با بیان اینکه امدادرسانی هوایی با 7بالگرد در حال انجام است و اقلام امدادی از طریق هواپیما به فرودگاه کنارک رسیده است می‌گوید: با فروکش کردن آب، امدادرسانی زمینی از روز گذشته در بسیاری از نقاط استان آغاز شد و تاکنون از 890روستا، مسیر ارتباطی 500روستا باز شده و 550گروه عملیاتی، امدادی و راهداری در منطقه فعال هستند.
عباسعلی ارجمندی با بیان اینکه حدود 3هزار نفر از سیلاب نجات پیدا کردند، افزود: تا ظهر دوشنبه برق 574روستا از 783روستا وصل و شبکه آب 53روستا از ۲۴۵ روستایی که شبکه آبرسانی‌شان قطع شده بود، برقرار شد.
او درباره خسارات ناشی از سیل در استان می‌افزاید: به 2500واحد مسکونی منطقه درگیر با سیلاب آسیب جدی وارد شد که این آمار لحظه به لحظه افزایش می‌یابد. در بخش پروژه‌های آب منطقه‌ای نیز تا روز گذشته 6میلیارد تومان و در حوزه زیرساخت‌های شهری 332میلیارد تومان برآورد خسارت شد.
ارجمندی درخصوص اقلام مورد نیاز سیل‌زدگان می‌گوید: سبد غذایی، لوازم‌خانگی، پتو، لوازم بهداشتی، وسایل گرمایشی، البسه و پوشاک، آب معدنی و چادر از اقلام ضروری برای کمک به سیل‌زدگان است. 2کاروان سلامت نیز در دشتیاری و ریگان برای یاری این افراد مستقر شدند. شماره حساب 5263636353 بانک ملت شعبه امام علی(ع) نیز برای کمک‌های نقدی افتتاح شده است.

خسارت 650میلیارد تومانی در بخش کشاورزی
حیدر زورقی، رئیس سازمان جهادکشاورزی سیستان و بلوچستان نیز با اعلام 650میلیارد تومان خسارت در 20هزار هکتار زمین مزروعی به همشهری می‌گوید: بارش‌های سنگین و سیلابی اخیر به‌ویژه منطقه بلوچستان که با طغیان رودخانه‌های محلی و وقوع سیلاب همراه بود، حجم بالای خسارت به مزارع، باغات، قنوات، جاده‌های دسترسی به مزارع، تاسیسات آب و خاکی، دام و دامپروری، انهار سنتی و کانال‌های آبیاری، بندهای آبخیزداری و استخرهای پرورش ماهی و تاسیسات شیلاتی را در پی داشت. البته هنوز خسارت کشاورزی بخش‌هایی که صب‌العبور بوده‌اند برآورد نشده است. او افزود: عمده خسارت بخش کشاورزی سیستان و بلوچستان در شهرستان‌های کنارک، نیکشهر، چابهار، قصرقند، دلگان، مهرستان، سرباز، بمپور، فنوج، سیب‌و سوران و خاش گزارش شده و در این مدت 3200راس دام سبک و سنگین در استان تلف شده است.

   آماده‌باش تیم‌های واکنش سریع بهداشتی

معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تشریح اقدامات وزارت بهداشت در مناطق سیل زده گفت: تیم‌های واکنش سریع بهداشت شامل تیم‌های بهداشت محیط، مدیریت بیماری‌ها و مراقبت از مادران باردار و سالمندان در مناطق سیل زده مستقر هستند و اقدامات لازم برای ایمنی آب و نظارت بر توزیع آب و کلرزنی آب انجام می‌شود، مراقبت از مادران باردار و آموزش مردم برای پیشگیری از بیماری‌ها نیز انجام می‌شود و تیم‌های بهداشتی در کمپ‌هایی که مردم سیل زده اسکان داده شده‌اند، حضور دارند و علاوه بر کلرزنی آب، اقلام بهداشتی ازجمله شیرخشک توزیع می‌شود. علیرضا رئیسی از واکسیناسیون رایگان علیه آنفلوآنزا در استان سیستان وبلوچستان خبر داده و می‌افزاید: هنوز موردی از بیماری‌های واگیر ازجمله مالاریا و وبا در این مناطق گزارش نشده است. نگرانی کنونی بیشتر از بیماری‌های تنفسی و آنفلوآنزا و پیشگیری از بیماری‌های انگلی، روده‌ای و گوارشی ناشی از عفونت لاشه حیوانات است. علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، رضا اردکانیان، وزیر نیرو و محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز به‌منظور بررسی روند سیلاب سیستان و بلوچستان به این استان سفر کرده و از نزدیک با مردم روستاهای سیل زده دیدار کردند. همچنین اعضای شورای اسلامی شهر تهران نیز روز گذشته 2فوریت طرحی درباره اجازه کمک شهرداری تهران به سیل زدگان سیستان و بلوچستان را به تصویب رساندند و قرار شد شهرداری تهران به همان شیوه کمک به سیل زدگان خوزستان و آق قلا به سیستان و بلوچستان یاری رساند.