فوق‌العاده
تیفوس، بلای شب عید تهران
اسفند سال 1321، یکی از تلخ‌ترین شب‌عیدهای تاریخ تهران را داشته است. مردم دسته‌دسته به‌خاطر تیفوس می‌مردند و تنها چیزی که فکر و ذکر تهرانی‌ها بود، دوری و نجات از فوج شپش‌های آلوده‌ای بود که با خود این بیماری مرگبار را به همراه داشتند.
کشور در اشغال متفقین، توانی برای مقابله با این بیماری نداشت. کمبود غله، مردم را رنجور و ضعیف کرده بود و همین به گسترش بیماری سرعت بیشتری داده بود. تیفوس بیماری بومی ایران بوده و قبلا هم شاهد گسترش آن در ایران بوده‌ایم اما این بیماری در آن سال، محصول حضور ارتش‌های شوروی و انگلیس و به‌خصوص زندانیان لهستانی کشور شوراها بود که در شرایط فلاکت‌بار به ایران آمده بودند و با خود، شپش‌های حامل این بیماری را وارد کشور کردند.
اگر متفقین ایران را اشغال نمی‌کردند، این بیماری هم ده‌ها هزار تهرانی را از پا نمی‌انداخت. با وجود آنکه ماه‌ها بود بیماری تیفوس در تهران قربانی می‌گرفت، دولت وقت تازه در روز 11اسفند همه‌گیری آن در تهران را در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد. این البته یکی از پیامدهای اشغال ایران توسط ارتش متفقین بود. اشغال ایران توسط متفقین خاطره دردناکی در تاریخ معاصر ایران است و با خود به جز سیه‌روزی و بیماری و قحطی چیز دیگری نداشت. ملک‌الشعرای بهار در یک شعر معروف، از نقش متفقین و به‌خصوص انگلیس در ایجاد قحطی در تهران انتقاد کرده و خطاب به آنها گفته است:
- همه بردید و چریدید و بکردید انبار
- زحبوب و زبقول و زپیاز و ززغال
- برزگر گرسنه و جیش بریتانی سیر
- شهر بی‌توشه و اردو زخورش مالامال
- که شنیده است که مهمان بخورد هم ببرد
- هم نهان سازد و هم سوزد اگر یافت مجال
حمله هیولای شرق به غرب اروپا
غرب اروپا، در آستانه بهار حسابی یخ‌زده و برفی است و مردم سرمای بی‌سابقه‌ای را تجربه می‌کنند. موج پرقدرت سرما، حتی به کرانه‌های مدیترانه در جنوب غربی اروپا نفوذ کرده و مردم در شهرهایی، بعد از مدت‌ها شاهد بارش برف بوده‌اند.
این موج هوا که راه خود را از سیبری به غرب اروپا کشانده، در بسیاری از رسانه‌های اروپایی با نام «هیولای شرق» شناخته می‌شود. این پدیده، تا دیروز 10قربانی گرفت و دمای هوا در برخی مناطق را به منفی 30درجه رساند. رسانه‌های هلندی به این جبهه هوای سرد، «خرس سیبریایی» می‌گویند و در سوئد، از آن با نام «توپخانه برف» یاد می‌شود.
شاید رسانه‌ها و مردم درباره نام آن هم‌نظر نباشند اما قطعا قدرت و ویرانگری آن را تأیید می‌کنند. نفود این توده هوای سرد چنان زیاد بوده که جزایر کورس و کاپری در مدیترانه هم شاهد بارش برف بوده‌اند. ده‌ها جاده اصلی در سراسر قاره به‌خاطر این پدیده بسته شد و صدها حرکت هواپیما و قطار هم لغو شد. در روزهای اخیر مدارس زیادی در کشورهای مختلف به‌خاطر برف و سرما تعطیل شدند و شرکت‌های زیادی هم از کارمندان خود خواستند در خانه بمانند.
انتظار می‌رود شرایط تا ابتدای هفته آینده همینطور ادامه داشته باشد. به همین‌خاطر صلیب سرخ در اروپا از همه کشورها و مقامات شهری خواسته آماده شرایط بحرانی باشند و به مردم توصیه کرده است که در این روزها، به سراغ همسایه‌هایشان بروند تا هم از سلامت آنها مطمئن شوند و هم اگر چیزی لازم دارند، به آنها بدهند.
