کمبود کتابخانه عمومی در ایلام

کوروش کائی | ایلام –خبرنگار:


فرهنگ، بخش محوری‌ در هویت یک ملت محسوب می‌شود و یکی از راه‌های مهم توسعه فرهنگی، اهمیت دادن به موضوع کتابخوانی و ترویج مطالعه در جامعه، خصوصا میان جوانان و نوجوانان، است. از شاخص‌های مهم توسعه در هر جامعه‌ای سرانه مطالعه و میزان مصرف اطلاعات و کالاهای فرهنگی در آن است.

این در حالی است که با وجود گسترش فعالیت‌های کتابخوانی در بیشتر مناطق کشور، هنوز برخی از مناطق شهری و روستایی استان ایلام کتابخانه ندارند. روستاها و شهرهایی هم که از این امتیاز برخوردارند، کتابخانه‌های اغلب آنها دارای کتاب‌های قدیمی هستند و به‌روز نشده‌اند.


تعداد کتابخانه‌ها با جمعیت استان نمی‌خواند

در دنیای امروز ارتباطات مهم‌ترین عنصر تمدن‌ساز است و به تبع آن، کتاب و رسانه مهم‌ترین نقش را در توسعه جوامع ایفا می‌کنند. در استان ۶۰۰ هزار نفری ایلام محرومیت‌های اقتصادی باعث محرومیت‌های دیگری نظیر کتابخانه در مناطق شهری و روستایی شده است. کتابخانه‌های موجود در استان هم جوابگوی بسیاری از اهالی کتاب نیستند چراکه کتاب‌های آنها قدیمی هستند و بسیاری از کتابخانه‌ها نیز فرسوده شده‌اند.

طبق آمار اداره کل کتابخانه‌های عمومی ایلام، حدود ۵۲ هزار نفر عضو کتابخانه‌های این اداره کل هستند و قطعا هر یک از آنان سلایق خاص و متفاوتی در کتابخوانی دارند که نیاز است به همه آنها احترام گذاشت و پاسخ داد. اما کمبود کتابخانه در استان موجب شده است نیازهای تعداد بسیاری از شهروندان و روستانشینان بی‌پاسخ بماند و آنها از داشتن کتابخانه و خواندن کتاب‌های خوب محروم بمانند.


بدره؛ شهر بدون کتابخانه

شهرستان بدره از جمله مناطق استان ایلام است که به دلیل تخریب کتابخانه قبلی برای ساخت کتابخانه جدید چند سالی است کتابخانه ندارد و مردم آن از خواندن کتاب‌های به‌روز محرومند. ساخت کتابخانه بدره حدود 3 سال پیش آغاز شده اما هنوز به اتمام نرسیده است.

فرماندار بدره در این ارتباط به خبرنگار همشهری می‌گوید: ساخت کتابخانه شهر بدره بالای ۹۰ درصد پیشرفت دارد و به‌زودی بهره‌برداری می‌شود. «یونس آزادی» می‌افزاید: این کتابخانه با زیربنای ۴۲۵ متر‌ مربع در 2 طبقه در دست ساخت است و در مراحل نهایی قرار دارد. به گفته وی، برای اجرای این طرح تا الان ۷۰۰ میلیون تومان هزینه شده است.


پیشرفت کند پروژه‌های کتابخانه‌ای در آبدانان

علاوه بر بدره، در دیگر مناطق استان نیز روستاها و شهرهایی هستند که کتابخانه ندارند. پروژه‌های کتابخانه‌ای موجود نیز به کندی پیش می‌روند و امیدی به تکمیل آنها در آینده نزدیک نیست. فرماندار آبدانان، در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری، کمبود اعتبارات را باعث پیشرفت کند پروژه‌های حوزه کتاب در استان عنوان می‌کند و می گوید: چند سال پیش بودجه خوبی برای بهسازی کتابخانه‌ها اختصاص داده شد اما عدم وصول آن باعث بروز مشکلاتی برای شهر آبدانان شد. «سیروس مرادحاصلی» به پایین بودن سرانه مطالعه در شهرستان آبدانان اشاره می‌کند و می‌افزاید: یکی از دلایل کاهش مطالعه، گرایش افراد به فضاهای مجازی است، اما نمی‌توان نقش مهم کمبود تعداد کتابخانه‌ها را مهم ندانست.


 وجود ۵۲ کتابخانه در ایلام

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی ایلام نیز به خبرنگار همشهری می‌گوید: آمار کل کتابخانه‌های عمومی استان اعم از نهادی، روستایی، مشارکتی و تخصصی نابینایان از سال ۱۳۹۴ تاکنون به ۵۲ باب رسیده است. «مراد جلیلیان» ادامه می‌دهد: با بهره‌برداری از کتابخانه‌های در دست ساخت استان، تا پایان سال ۱۳۹۸، آمار کتابخانه‌های عمومی به ۵7 باب خواهد رسید.

وی بیان می‌کند: اگر منصفانه قضاوت کنیم، از اوایل سال ۱۳۹۴ روند افزایش تعداد کتابخانه‌های استان مطلوب بوده است. این مسئول می‌گوید: کل منابع ثبت‌ شده در کتابخانه‌های عمومی استان تا پایان سال ۱۳۹۳ به تعداد ۴۰۷ هزار نسخه بود اما اکنون، بعد از 4 سال، ۶۲۶ هزار نسخه به سرانه کتاب استان افزوده شده است.


پای کمبود اعتبار در میان است

جلیلیان اظهار می‌کند: این اداره کل در استان و به‌ویژه شهر ایلام، در جهت تحقق عدالت اجتماعی و محرومیت‌زدایی، کتابخانه‌هایی در حاشیه شهرها و مناطق بدون کتابخانه ایجاد کرده است. وی می‌افزاید: دلیل این‌که در برخی روستاها و شهرهای استان که کتابخانه ندارند کتابخانه ایجاد نمی‌شود، کمبود اعتبارات است و همین موجب عدم تحقق خواسته بحق مردم می‌شود.

مدیر کل کتابخانه‌های عمومی ایلام می‌گوید: امیدواریم سال آینده برای شهرهای تازه‌تاسیس، روستاهای بالای ۲۵۰۰ نفر جمعیت و مراکز بخش‌هایی که فاقد کتابخانه هستند، این امر محقق شود. وی ادامه می‌دهد: اگر در کمیته برنامه‌ریزی استان برای احداث کتابخانه عمومی در هر شهرستان اعتبار اختصاص داده شود، در آینده نزدیک شاهد شکوفایی استان در این حوزه خواهیم بود.


ساخت ۵ کتابخانه‌ جدید تا پایان سال

این مسئول در ادامه از تکمیل و افتتاح ۵ فضای کتابخانه‌ای جدید در استان تا پایان سال جاری خبر می‌دهد و می‌گوید: این تعداد فضای کتابخانه‌ای شامل کتابخانه پیامبر اعظم(ص) و کتابخانه بان‌برز در شهر ایلام، کتابخانه شهدا در شهر بدره، کتابخانه شهدا در بخش هلیلان و کتابخانه شهدای دشت ‌عباس در شهرستان دهلران می‌شود. جلیلیان ضمن تاکید بر اهمیت پروژه‌های ساخت کتابخانه در مناطق شهری و روستایی ایلام می‌افزاید: روند تکمیل پروژه ساختمان جدید کتابخانه عمومی شهید مطهری بدره هم سرعت می‌گیرد.


لزوم مشارکت خیران

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی ایلام با اشاره به ضرورت مشارکت خیران در ساخت کتابخانه در مناطق مختلف استان بیان می‌کند: با ورود و مشارکت خیران می‌توان کمبودهای استان را در بخش فضای کتابخانه‌ای کاهش داد. وی ادامه می‌دهد: در نیمه نخست امسال ۲۵ هزار و ۱۰۰ نسخه کتاب ازسوی مردم، ادارات و نهادهای دولتی و عمومی به کتابخانه‌های عمومی استان اهدا شد، اما این مساله امتیاز مهمی برای استان محسوب نمی‌شود چون خیلی از آنها نیازهای درونی مخاطبان را برطرف نمی‌کنند و فقط به آمار کتاب‌های موجود در کتابخانه‌ها اضافه می‌شود.

جلیلیان همچنین به تعمیر و تجهیز کتابخانه‌های استان اشاره می‌کند و می‌گوید: طی سال جاری، با رایزنی‌های گسترده‌ای که با مدیران استانداری، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و فرمانداران انجام شده، مجموعا ۱۳ میلیارد و ۷۴۰ میلیون ریال در 2 حوزه تعمیر و تجهیز کتابخانه‌های عمومی استان مصوب شده است.