کافهها چه کارکردهایی در جامعه دارند؟
من ِ واقعی روی صندلی کافه
خدیجه نوروزی
کافه در ایران جایگاه خیلی خوبی دارد. هماکنون کافههای بیشماری در شهر دیده میشوند که میخواهند در نوع خود بهترین باشند. محوریت این کافهها برمبنای روابط اجتماعی، معاشرت، گپ و آشنایی افرادی با علایق مشترک در زمینههای فرهنگی-هنری است.
نقاب خوب
وحید مهدوی معجز، کارشناسارشد روانشناسی در گفتوگو با همشهری در مورد علت اشتیاق افراد برای رفتن به کافه میگوید: «فضای ثابت و راکد مانند منزل و محل کار معمولا انسانها را از نظر روانی و ذهنی خسته میکند و سطح انرژی آنها را کاهش میدهد. بنابراین بهدنبال جایی میگردند تا کمی خود واقعیشان را لمس کنند. در نهایت کافه و کافیشاپ این فضا را در اختیارشان میگذارد تا در فضای بسیار دوستانه با طراحیهای متفاوت و جذاب، من واقعی خودشان را نشان دهند و نقشهایی را که دوست دارند بازی کنند و به دیگران خود را نشان دهند تا نیازهای درونشناختیشان را ارضا کنند».
چرا به کافه میرویم؟
از عوامل دیگری که برای آدمها از نظر روانی ایجاد جذابیت میکند که حضور در کافهها را دوباره و چندباره تکرار کنند فضای راحت و آرام به همراه پخش موسیقیهای ملایم، محیطی دنج با دمای متعادل و فراهمبودن انواع نوشیدنیها و غذاهای سرد و گرم با طعم و مزههای متفاوت و محرک اشتها هستند، برای هر فردی مقبولیت و مطلوبیت ایجاد میکند. همچنین این مکانها با در اختیارگذاشتن کتاب یا مجلات خاص به سلیقه قشر فرهنگی جامعه احترام میگذارند.
علت دیگری که موجب میشود تا افراد به کافهنشینی روی بیاورند بحث برندینگ و زندگی لاکچری است. بار روانیای که برندهای معتبر با خود دارند و بر جامعه تحمیل میکنند، یکسری از افراد را بهصورت ناخواسته تحریک میکند تا مشتری آن فضای برندینگ باشند.
کارشناسارشد روانشناسی میگوید: «یکی از عوامل مهم در تحریکپذیری آدمها برای رفتن به کافه، فضا و محیط است. افراد با توجه به ماهیت اجتماعی خودشان دوست دارند که در محیط باشند. به جرأت میتوان گفت اگر فضاهایی از این دست نباشد و آدمها نیازهای روانی خود را با دیگران به اشتراک نگذارند، بسیار افسرده و عصبی میشوند. به همینخاطر است افراد معمولا وقتی از کافه بیرون میآیند حال خوبی دارند؛ چرا که انرژیهای روانیشان تا حدودی تخلیه شده است».
ملاقاتهای کاری
بسیاری از افراد ملاقاتهای کاری خودشان را در کافهها میگذارند که دلایل مختلف فرهنگی و روانشناختی متعددی دارد. فضای رسمی شرکتها و ادارهها برای اغلب افراد آزاردهنده است و آنها تعاملی که مدنظر دارند را نمیتوانند ایجاد کنند.
مهدوی میگوید: «فضا و محیط میتواند در ایجاد نفوذ شما در طرف مقابل کاریتان تعیینکننده باشد. شرکتها غالبا از این ترفند استفاده میکنند تا به اهداف خود برسند. وقتی شما دنبال یک هدف خاص در بیزینس هستید، باید بتوانید حس امنیت و آرامش را به طرف مقابل بدهید. انسانها بهصورت ناخودآگاه در محیطهای سخت گارد میگیرند و سطح ادراکشان در موقعیتهایی، کاملا بسته میشود و شاید نتوانند حس اعتماد را در خود ایجاد کنند. اما محیط کافه این فضا را کاملا تلطیف میکند و در فضای بسیار دوستانه موجب اعتماد متقابل، پیشرفت گفتوگو و نتایج مطلوب میشود».
حس خوب
کافهها در ایجاد خاطرات بسیار دلانگیز و مفرح، خلق اتفاقات احساسی، حس خوببودن در کنار یک دوست عزیز، بسیار تأثیرگذارند. قطعا همینخاطرات نوستالژیک و تجربه لذتبخش از ساعتها کافهنشینی و گذران وقت در لابهلای دود سیگار و بوی تند قهوه و چای است که افراد سعی در تکرار آن دارند.