دیواربلند مقابل قاچاق مواد‌مخدر

مهدیه تقوی راد ـ خبرنگار

همایش سالروز جهانی مبارزه با مواد‌مخدر فرصتی بود تا همه مدیران و مسئولانی که به‌نوعی با این مسئله در ارتباط هستند گرد هم جمع شوند و نقطه‌نظرات خود را درخصوص مبارزه با مواد‌مخدر و نقش ایران در مبارزه جهانی با قاچاق مواد‌مخدر بیان کنند. امسال محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه میهمان وی‍ژه مراسم بود. وزیر امورخارجه کشورمان در سخنان خود با اشاره به اینکه امروز ایران پرچمدار مبارزه جهانی با مواد‌مخدر نامیده می‌شود، گفت: اقدامات چشمگیر جمهوری اسلامی در عرصه مبارزه با موادمخدر و تحمل هزینه‌های بی‌شمار مادی و معنوی، پیشگام رسیدن به جهان عاری از موادمخدر است. ظریف با اشاره به اینکه کشورمان در راه مبارزه با مواد‌مخدر بیش از 3هزار شهید و 12هزار جانبار داشته است، گفت: هیچ‌کس نمی‌تواند در جهان این هزینه را جبران کند. سالانه 300میلیون دلار برای مبارزه با کاهش تقاضا و عرضه در کشورمان هزینه می‌شود.
وزیر امورخارجه با اشاره به نقش آمریکا و برخی کشورهای غربی در ایجاد اختلال در مبارزه با موادمخدر گفت:‌ آمریکا و برخی از کشورهای غربی مسئول اصلی عواقب ناگوار و ایجاد اختلال در مبارزه با موادمخدر هستند. اکنون معضل موادمخدر در کشورهای غربی، مشکل دادوستد در سطح خرده‌فروشی خیابانی است، اما در منطقه ما مسئله موادمخدر، همراه با ناامنی، شرارت، عبور کاروان‌های مسلح و حضور شبکه‌های بزرگ موادمخدر در سطوح مختلف است. او تصریح کرد: اعمال تحریم‌ها و اقدامات یکجانبه ایالات متحده آمریکا و ورود آمریکا به عرصه جنگ و تروریسم اقتصادی علیه مردم ایران مانع اجرای همکاری‌های بین‌المللی به‌ویژه در عرصه مبارزه با مواد‌مخدر شده و آمریکا و برخی از کشورهای غربی مسئول اصلی عواقب ناگوار و ایجاد اختلال در مبارزه با موادمخدر هستند.
ظریف یادآور شد: اراده جمهوری اسلامی ایران برای مبارزه با مواد‌مخدر بر لزوم پرهیز از سیاسی‌سازی و یکجانبه‌گرایی و توجه به همکاری‌های بین‌المللی به‌عنوان ضرورتی برای دستیابی به اهداف تصویرشده برای ساختن فردایی بهتر برای تمامی انسان‌هاست.
وزیر امور خارجه گفت: شرکای unodc (دفتر مبارزه با جرم و مواد‌مخدر سازمان ملل) و در رأس آنها کشورهای اروپایی که از کمک‌کنندگان به پروژه‌های این دفتر در ایران به‌شمار می‌روند با طرح گفت‌وگوهای انتقادی با ایران یا عناوین مختلفی ازجمله مجازات قاچاقچیان به‌تدریج از تامین پروژه‌های این دفتر خودداری کردند. در این رابطه ضرورت دارد تا اعضای جامعه بین‌المللی به اصل مشروع مصونیت مشترک، نسبت به تجدید و تقویت اراده کمک‌های فنی و تجهیزاتی اقدام کنند. این امر می‌تواند آغازگر فصل جدیدی در عرصه همکاری‌های چندجانبه و بین‌المللی در حوزه مواد‌مخدر باشد.

ایران بزرگ‌ترین قربانی مواد‌مخدر دردنیاست
مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با موادمخدر ریاست‌جمهوری به همشهری می‌گوید: جمهوری اسلامی ایران در 40سال مبارزه بی‌امان با قاچاقچیان و تهیه و توزیع‌کنندگان مواد‌مخدر موفق شده 2هزار و 9کیلومتر موانع و استحکامات مرزی را در جهت کنترل و مهار کاروان مواد‌مخدر در شرق و نقاط مرزی کشور ایجاد کند.
حمید صرامی گفت: این مبارزات باعث به شهادت رسیدن 3هزار و 814تن و جانباز شدن 12هزار و 500تن شده و به‌دلیل همین مبارزات مستمر کشورمان از سوی سازمان ملل متحد بارها مورد تقدیر قرار گرفته است. دبیر همایش امسال سالروز مبارزه با مواد‌مخدر ادامه داد: سهم کشفیات کشورمان در سال2017 از مواد‌مخدر 76درصد تریاک، 67درصد مرفین و 17درصد هروئین از کل کشفیات مواد‌مخدر در دنیا بوده که این ارقام نشان می‌دهد در مبارزه با سیل ویرانگر موادمخدر و مبارزه بی‌امان با قاچاقچیان موادمخدر رتبه قابل‌قبولی را داشته و نقش پرچمداری را در دنیا ایفا می‌کنیم.
او با بیان این نکته که کشور ما بزرگ‌ترین قربانی مواد‌مخدر است گفت: متأسفانه به‌رغم مبارزات زیادی که کشورمان با قاچاق موادمخدر می‌کند مجامع جهانی به‌دلیل تحریم‌هایی که برای کشورمان اعمال کرده‌اند ما را درخصوص دستگاه‌های سخت‌افزاری موردنیاز و حداقل امکانات و وسایل پیشرفته برای مبارزه با موادمخدر محروم کرده‌اند. با وجود این، نظام جمهوری اسلامی ایران برای سلامت جامعه جهانی تلاش می‌کند تا نگذارد مواد‌مخدر از کشورمان عبور کند. صرامی ادامه داد: ‌با وجود تمام تلاش‌هایی که کشورمان در حوزه مبارزه با موادمخدر و جلوگیری از قاچاق مواد‌مخدر در سطح جهان انجام داده است، باتوجه به هم‌مرز بودن با کشورهای افغانستان و پاکستان که جزو بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان مواد‌مخدر در جهان هستند، جامعه جهانی تاکنون کمک قابل توجهی به کشورمان نکرده و فقط کشور ژاپن کمک کمی را به کشورمان کرده که در قبال این تعداد بالای شهدا و جانبازان موادمخدر و تجهیزاتی که مورد نیازمان است، کمک قابل‌توجهی نیست.


 اصلاح قانون مبارزه با مواد‌مخدر تا پایان سال
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد‌مخدر در همایش روز گذشته مبارزه با مواد‌مخدر گفت: تولید مواد‌مخدر باعث ابتلای 275میلیون نفر در دنیا به اعتیادشده است. اسکندر مومنی با اشاره به اصلاح قانون مبارزه با مواد‌مخدر گفت:‌ قوانین بسیار خوب نیز، به مرور زمان نیاز به اصلاح پیدا می‌کنند، پیشنهادهایی برای اصلاح قوانین صورت گرفته تا روزآمدتر و کارآمدتر شود و امیدواریم تا پایان سال98 این کار صورت گیرد. دبیرکل ستاد مبارزه با مواد‌مخدر با اشاره به آخرین وضعیت تولید مواد‌مخدر در جهان در سال۲۰۱۸ گفت: کشت و تولید مواد‌مخدر تا این سال به رکوردی بی‌سابقه رسیده و تولید غیرقانونی موجب ابتلای ۲۷۵میلیون نفر در سراسر جهان به اعتیادشده است. اسکندر مومنی با بیان اینکه مشتقات تریاک عامل ۷۶درصد از مرگ‌ومیرهای ناشی از مصرف مواد‌مخدر است افزود: معتادان تزریقی در معرض بیشترین آسیب‌های بهداشتی و بالینی هستند. وی با بیان اینکه نیمی از معتادان تزریقی مبتلا به ویروس هپاتیتc هستند نیز اظهار کرد: از هر 8نفر یک نفر از معتادان به بیماری ایدز مبتلا است. دبیر کل ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: قاچاقچیان با توجه به شرایط مختلف، مواد مختلف جدید را در بسته‌های متنوع و جدید وارد می‌کنند اما آهنگ رشد مصرف ماده‌مخدر متوقف شده؛ البته باید بگویم همچنان شیوع دارد و احساس خطر در این زمینه بیشتر است. وی خاطرنشان کرد: منطقه ما به‌واسطه همجواری با کشوری که بیشترین کشت مواد در آن صورت می‌گیرد، در معرض بیشترین خسارات انسانی و عواقب قاچاق و اعتیاد قرار گرفته است.






خدمات گسترده بهزیستی به معتادان

فرید براتی سده ـ رئیس مرکز درمان اعتیاد بهزیستی

نقش سازمان بهزیستی کشور در مسئله مواد‌مخدر در زمینه پیشگیری، درمان، توانمند‌سازی‌، بازتوانی و کاهش آسیب است. در کنار تمام دستگاه‌هایی که درخصوص مبارزه و کاهش تقاضا برای مواد‌مخدر فعالیت می‌کنند هیچ کدام تنوع سازمان بهزیستی کشور را ندارند. خدمات سازمان بهزیستی کشور در بازتوانی و توانمند‌سازی‌ در 3حیطه کاری آموزشی، اداری و صنعتی در محلات شهری و روستایی ارائه می‌شود که تا‌کنون بیش از 4هزار تیم محله‌محور در کشور وجود دارد. سازمان بهزیستی شناسنامه‌ای را برای محلات پر آسیب تهیه کرده که براساس آن برای زنان و کودکانی که در این محله‌ها زندگی می‌کنند طرحی را به عنوان طرح پارک (پیشگیری از اعتیاد زنان و کودکان در خانواده‌های دارای معتاد) اجرایی می‌کنند. در این طرح آسیب‌های عمده این محله‌ها، تعداد معتادان و مسائل و مشکلات آن منطقه مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این طرح علاوه بر مشاوره ورود در مشکلات ناشی از مصرف مواد اعتیادآور، مشکلات زناشویی یا ارتباطات بین فردی، فشار‌های کاری (استرس و فرسودگی شغلی) و موارد مراقبتی از فرزند (مهارت فرزند پروری) در دستور کار است.
طرح «کیان» (کارمندیاری پیشگیری از اعتیاد در نهادهای دولتی) یکی دیگر از طرح‌های بهزیستی برای پیشگیری از مصرف مواد‌مخدر در سازمان‌ها و ادارات دولتی با هدف ارتقای سطح سلامت روان کارکنان و ایجاد نشاط اجتماعی در نهادهای اداری است.
طرحی را نیز در مهدهای کودک به‌منظور پیشگیری در حال اجرا داریم که برای کودکان پیش دبستانی و ابتدایی در حال اجراست در این 2طرح که با همکاری وزارت آموزش و پرورش اجرایی می‌شود برنامه‌هایی درخصوص نحوه ارتباط برقرار کردن والدین با بچه‌ها و مصون‌سازی‌ مهدهای کودک  و کودکان در مقابل مشکلاتی مثل اعتیاد و... در دست اجراست.  علاوه برموارد فوق سازمان بهزیستی کشور برای نخستین بار در کشور درمان اعتیاد با استفاده از شیوه‌های علمی را برای زنان و مردان آغاز کرده است. این سازمان یک هزار و 200مرکز اقامتی در کشور دارد که یک هزار و 100مرکز به‌صورت روزانه فعالیت می‌کنند. ارائه یارانه درمان اعتیاد به افرادی که توانایی مالی ندارند در مراکز سرپایی، شبانه روزی، کمپ‌ها و... از دیگر خدمات سازمان بهزیستی به افراد مبتلا به اعتیاد است. شلترهای زیرنظر سازمان بهزیستی نیز در اختیار معتادانی است که جایی برای خواب شبانه ندارند که اکنون 150شلتر در کشور وجود دارد که 25شلتر از این تعداد مختص زنان معتاد بی‌سرپناه است. همچنین در شهر تهران با کمک شهرداری مراکز مادر – کودک را داریم. زنان معتاد دارای فرزند با فرزندانشان به این مراکز مراجعه کرده و در عین حال که فرزندانشان در مهدهای کودک این مراکز نگهداری می‌شوند خدمات ترک اعتیاد به این زنان ارائه می‌شود. موبایل ون‌ها نیز یکی دیگر از خدماتی است که توسط بخش خصوصی با نظارت سازمان بهزیستی ارائه می‌شود. این خودروها به سراغ معتادانی می‌روند که در پاتوق‌ها حضور دارند اما برای درمان به مراکز ترک، مراجعه نمی‌کنند و درهمان محل خدمات ترک و پیشگیری را به آنها ارائه می‌دهند.