اعتراض به پایین بودن کیفیت فیلترینگ!
گروهی که طرفدار سختتر شدن فیلترینگ هستند، میگویند اگر دولت فیلترینگ را به قول خودشان سفتتر اجرا کند، اپها و پیامرسانهای ایرانی متحول میشوند
میگویند اگر فیلترینگ سختتر اجرا میشد، وضعمان بهتر بود و کسبوکارمان پررونقتر. این حرف موافقان فیلترینگ است؛ کسانی که عمدتا با رواج شبکههای اجتماعی خارجی میانهای ندارند و رونق اپهای داخلی را منوط به بستن خارجیها میدانند. نقطه عطف این ماجرا فیلترینگ تلگرام است اما این پیامرسان، یکسال بعد از فیلتر شدنش همچنان یکی از مهمترین اپلیکیشنهای مورد استفاده کاربران ایرانی است. گروهی این ماجرا را به درست اجرا نشدن فیلترینگ و بیتوجهی به تامین پول و سختافزار یا به قول خلاصه حمایت دولتی از پیامرسانهای داخلی ربط میدهند.
وزیر ارتباطات اخیرا در همینرابطه گفته: «با وجود پیشبینیهای ما درباره نتیجه فیلترینگ تلگرام، عدهای علاقه دارند چشمهایشان را نسبت به نتیجهای که بیان کرده بودیم ببندند و بگویند در روش اشتباهاتی صورت گرفته و درست عمل نشده است و اصل موضوع مشکلی ندارد.»
اما واقعا میشود فیلترینگ را تا این حد سختتر اجرا کرد؟ میشود همهچیز را روی دوش فیلترینگ گذاشت و دلایل اصلی رشد پیدا نکردن و فراگیر نشدن پیامرسانهای داخلی را فراموش کرد؟
فیلترشکنهای همیشه روشن
به گزارش همشهری،آمارها نشان میدهد ادامه روند فیلترینگ تلگرام جلوی دسترسی به این شبکه را نگرفته و تنها باعث شده کاربران بسیار زیادی از فیلترشکن استفاده کنند و دادههایشان را به خارج از ایران بفرستند. در عینحال، سفتتر شدن حلقه فیلترینگ در بهار سال گذشته باعث شده بود عملا بخشی از سرویسهای روزمره و مهم مردم، ازجمله در سایتهای بانکی و حتی برخی دولتیها با مشکل جدی روبهرو شود. در چنین شرایطی و با ناچار شدن استفاده از VPN برای بهرهمندی از سرویسهای زندگی روزمره، کاربران بهشدت در معرض سرقت اطلاعاتشان قرار میگیرند. اینطور که کارشناسان میگویند، باز ماندن شبکههای اجتماعی دستکم ریسک کمتری از نظر دزدیدن اطلاعات کاربران دارد. در همان زمان آغاز فیلترینگ تلگرام هم اختلال گسترده در شبکه دیده شد و وزیر ارتباطات این موضوع را در گفتوگو با همشهری تأیید کرد. او گفته بود که فیلترینگ یک نارضایتی عمومی و چالشی برای موضوع کیفیت اینترنت است. محمدجواد آذریجهرمی بهتازگی در این رابطه گفته است: اینکه استفاده از تلگرام ممکن است عوارضی داشته باشد و افسارگسیختگیهایی را ایجاد کند، نقطه اختلاف نیست، ولی اینکه آیا پالایش شبکههای اجتماعی با این شیوه نتیجه مؤثری دارد، جای اختلافنظر است. دولت با فیلتر شدن تلگرام مخالف بود. درهرحال سیستم قضایی و دستگاههای امنیتی در مقطعی به این نتیجه رسیدند که باید با پیامرسان تلگرام برخورد جدی صورت بگیرد و بهرغم اینکه دولت با این شکل برخورد مخالف بود، ولی این اتفاق افتاد.»
فیلترینگ باعث رشد میشود؟
نتیجه بررسیها و تجربههای گذشته نشان میدهد، حذف رقبای قوی باعث شکسته شدن بازار رقابت شده و عملا شرکت داخلی بهدلیل در دست گرفتن بازار تمایلی به ارائه سرویس بهتر به مخاطب ندارد. این کمبود خدمات در کنار نادیده گرفتن پروتکلهای امنیتی، لو رفتن اطلاعات و... باعث شده اعتماد چندانی به برخی از سرویسهای داخلی وجود نداشته باشد. در طرف مقابل اما نمونههای موفقی وجود دارند که با حفظ بازار رقابتی توانستهاند سلیقه مخاطب ایرانی را جلب کنند. وزیر ارتباطات اخیرا در سفر به البرز دراینباره گفته است: «امروز یک ابراز مسیریاب که پایگاهش در رژیم اشغالگر قدس است، به قطب مسیریابی کشور تبدیل میشود؛ بدون اینکه برخورد سلبی با آن صورت بگیرد.» وزیر ارتباطات در گفتوگو با همشهری همچنین درباره انتقادهای صورت گرفته در این رابطه میگوید: معمولا این مطالبات وقتی وجهه سیاسی پیدا میکند اینگونه میشود که میگویند وزارت ارتباطات چه کاری انجام داده است. اگر به زیرساخت فنی است این همه اپلیکیشن ایرانی امروز دارند فعالیت میکنند، ۳۰ میلیون مشترک دارند و با وجود پیچیدگی بیشتر از پیامرسان بدون مشکل کیفیتی مشغول کار هستند. پس مشکل از زیرساخت، سرور، امکانات و وام نیست؛ مشکل از جای دیگری است. باید این مشکل را حل کنید.
فیلترینگ شل است؟
ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورایعالی فضای مجازی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی چندی پیش از «شل گرفتن» فیلترینگ توسط وزارت ارتباطات انتقاد کرده بود اما کارشناسان فنی میگویند هر قدر حلقه فیلترینگ برای جلوگیری از وصل شدن فیلترشکنها تنگتر شود کیفیت اینترنت کاهش پیدا کرده و اختلال برای مردم و کسب و کارها بیشتر میشود. مجتبی مصطفوی، کارشناس امنیت سایبری دراینباره میگوید: «تجربه افزایش فیلترینگ در بهار گذشته نشان داد، بخشی از سرویسهای بانکی و سایتهایی که مردم روزمره با آنها سروکار داشتند، مختل شده است. این اختلال گهگاه ایجاد میشود و نتیجهاش جلوگیری از دسترسی کسبوکارها یا مردم عادی به خدمات اینترنتی مطلوب خواهد بود.»