چرا تعطیلی پنجشنبه‌ها به شنبه‌ها منتقل نشد؟
بن‌بست طرح کاهش تعطیلات در مجلس
نورا عباسی
اعداد قرمز در تقویم رسمی کشور، همانقدر که برای مردم دلنشین است، برای مسئولان و دولتمردان به نقطه اختلاف تبدیل شده است. تحلیل‌ها در مورد تعطیلات در ایران ضد‌و نقیض است. برخی با تکیه بر این واقعیت که 75روز تعطیلات ایران در برابر 104روز تعطیلات دیگر کشورها، چند پله کمتر است و بر همین اساس به‌عنوان مخالفان این طرح قد علم کرده‌اند و برخی هم از ایجاد بین‌التعطیلی‌های غیررسمی در کشور و افزایش هزینه‌های اقتصادی به‌عنوان شاهدی برای ردنظر مخالفان یاد می‌کنند. این طرح در مجلس نهم متولد شد و پایش به مجلس دهم نیز رسید اما در تمام این سال‌ها با وجود تغییرات متعدد پشت سد نمایندگان مجلس ماند.
طراح کاهش تعطیلات: مسائل شرعی دلیل اصلی مخالفت تعطیلی شنبه‌ها به جای پنجشنبه‌ها
ابوالفضل ابوترابی، نماینده مجلسی که نامش با طرح کاهش و ساماندهی تعطیلات گره خورده، از مجلس نهم این طرح را کلید زده است و با وجود مخالفت‌ها، هر از گاهی، ساز بررسی مجدد طرح کاهش تعطیلات را کوک می‌کند. از نظر ابوترابی «مخالف‌ها خیر و صلاح و کشور را درنظر نگرفتند و مجلس نمی‌خواهد هزینه این کار به دوش بکشد.»
او درباره دلیل پیگیری این طرح توضیح داد: «زمانی که بنده به‌عنوان نماینده مجلس نهم وارد خانه ملت شدم، از مرکز پژوهش‌ها خواستم تا موانع کسب و کار را به ما معرفی کند. براساس پژوهشی که انجام شد از میان 11مانع کسب و کار، سهمی هم به تعطیلات زیاد در ایران رسید. بر این اساس طرح کاهش تعطیلات کلید خورد. در این طرح در کنار کاهش تعطیلات به ساماندهی تعطیلات هم توجه شد.»
این طراح کاهش تعطیلات معتقد است که وجود 3 تقویم ملی، مذهبی و شمسی در کشورمان موجب افزایش تعطیلات شده است: «تعطیلات روزهای 22بهمن، 12فروردین و 29 اسفند روزهای ملی ما هستند. تعطیلاتی که مربوط به روزهای شهادت‌ها و ولادت‌ها می‌شوند، در تقویم مذهبی ما قرار می‌گیرند و همچنین تقویم شمسی تعطیلاتی مانند 13به‌در را شامل می‌شود».
از نظر ابوترابی به‌دلیل آنکه تعطیلات قمری در روزهای سال چرخش دارند و از سوی دیگر تعطیلات شمسی و ملی‌مان ثابت هستند، با پدیده‌ای به نام بین‌التعطیلین مواجه می‌شویم؛ «تمام دستگاه‌ها با این پدیده نامبارک مواجه شده‌اند. هر چند دیگر بین‌التعطیلین به‌صورت رسمی تعطیل حساب نمی‌شود اما در عمل تمام کارکنان ادارات مرخصی می‌گیرند و بین‌التعطیلین غیررسمی را رقم می‌زنند.»
او کاهش تعطیلات نوروزی را هم جزو موضوعات مورد توجه در طرح کاهش تعطیلات معرفی و از تعطیلی شنبه‌ها به جای پنجشنبه‌ها صحبت کرد؛ «کشورهای اسلامی در سال2008 براساس یک تصمیم جمعی، جمعه و شنبه را به‌عنوان تعطیلات آخر هفته خود انتخاب کردند. ایران و سوریه تنها کشورهای مسلمان دنیا هستند که روزهای پنجشنبه و جمعه را تعطیل می‌کنند. به‌دلیل آنکه کشورهای دیگر شنبه و یکشنبه تعطیل هستند، 4روز ارتباط ما با دنیا قطع می‌شود.»
نبود شرایط یکسان در مورد تعطیلات پنجشنبه‌ها در ایران موضوع دیگری بود که از نظر ابوترابی موجب پیچیده‌ترشدن بحث تعطیلات در ایران شده است؛ «بعضی از ادارات پنجشنبه‌ها تعطیل هستند و اینگونه ما در دسته کشورهایی با تعطیلات بالا قرار می‌گیریم. برخی از ادارات هم پنجشنبه‌ها تعطیل نیستند و اگر بخواهیم این ادارات را ملاک بررسی قرار دهیم، موضوع با تحول جدی روبه‌رو می‌شود. بنابراین ما در تعطیلاتمان یک نابرابری را شاهد هستیم و نمی‌توانیم به موضوع تعطیلات صفر و صدی نگاه کنیم.»
براساس گفته طراح این طرح، «در کاهش۷ روز از ۲۵روز تعطیلات رسمی کشور قرار بود تعطیلات ملی نظیر ۱۲ فروردین، ۲۹ اسفند، ۱۵خرداد و یکی از روزهای تعطیلات چهار روزه عید از تقویم حذف و از دیگر سو تعطیلاتی نظیر شهادت امام رضا(ع)، امام‌صادق(ع) و حضرت زهرا(س) نیز تنها در شهر‌های مشهد و قم تعطیل اعلام شود.»
او درباره دلایل مخالفت با کاهش تعطیلات اینگونه توضیح داد: «به‌دلیل موضع‌گیری بعضی از علما و مسئولان در مجالس نهم و دهم این طرح در کمیسیون اجتماعی مسکوت ماند و تا‌کنون به نتیجه‌ای نرسیده است. مخالفان بیشتر بر دلایل شرعی تکیه می‌کنند و به‌عنوان مثال برخی می‌گویند که روز پنجشنبه مردم سر خاک رفتگان حاضر می‌شوند و اگر تعطیلی را برداریم این امکان از بین می‌رود. از سوی دیگر برخی هم معتقد بودند که شنبه‌ها روز تعطیلی قوم یهود است و چون ما مسلمان هستیم نباید به این تعطیلی تن بدهیم».
نماینده مخالف طرح: برخی می‌خواهند با فرهنگ مردم بازی کنند
عبدالرضا عزیزی که در مجلس نهم ریاست کمیسیون اجتماعی را برعهده داشت و در آن دوره سرنوشتی مشابه دوره دهم را برای این طرح یعنی مسکوت‌شدن را رقم زد، در مورد دلایل مخالفتش توضیح داد: «این طرح بسیار ناپخته بود، به‌عنوان مثال تأکید داشت که 29 اسفند روز ملی‌شدن صنعت نفت را تعطیل نکنند، غافل از اینکه در این روز آخر سال کسی سرکار نمی‌رود و تنها با طرح چنین موضوعاتی خوراک برای ضد‌انقلاب‌ها مهیا می‌شود. حتی در این طرح کاهش تعطیلات به‌دنبال این بودند که 13به‌در را حذف کنند؛ نکته‌ای که مخالفت‌های بسیاری در پی داشت، چراکه 13به‌در یک مراسم باستانی ایران است. نمی‌دانم با فرهنگ مردم بازی می‌کنند که چه اتفاقی بیفتد؟حتی تصمیم گرفته بودند که روز تاسوعا تعطیل نشود. در همان زمان من در مخالفت گفتم که زمان طاغوت در مجلس شورای ملی افتخارشان این بود که روز تاسوعا را تعطیل اعلام کردند، حالا چرا باید در زمان حکومت اسلامی و در مجلس شورای اسلامی، ما به حذف تعطیلی تاسوعا افتخار کنیم!».
عزیزی برای نشان‌دادن مخالفت تمام قدش با این طرح می‌گوید: «در مجلس نهم که بنده رئیس کمیسیون اجتماعی بودم و این طرح به کمیسیون آمد، ایرادهای جدی به آن وارد شد و اصلا اجازه ندادم این طرح در کمیسیون بررسی شود. طرح باید منطقی و پخته شود که به سرنوشت خوبی ختم شود. اینکه طرحی را بیاورید که از یک سو اعتراض مردم و از سوی دیگر اعتراض علمای قم را به‌دنبال داشته باشد، یعنی نباید به نهایی‌شدنش امید داشت».
