مرگ تدریجی یک رؤیا

خبر: کاظم خاوازی، معاون وزیر جهادکشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی می‌گوید: تصورات برخی مبنی بر اینکه می‌توانیم با وضعیت موجود و با استفاده از خاک، آب و امکانات فعلی، ۳۰۰میلیون نفر را از نظر غذایی و محصولات کشاورزی تأمین کرد، نادرست است.
نقد: برآوردهای غیرکارشناسی و احیانا اظهارات پوپولیستی، همواره یکی از موضوعاتی بوده که باعث شده در سیاستگذاری‌های کلان، قدم‌های اشتباهی برداشته شود. به‌عنوان‌مثال، در یکی‌دو دهه اخیر، همواره اختلاف‌نظر قابل‌توجهی در مورد میزان توانمندی ایران در تولید غذا و محصول کشاورزی وجود داشته که سیاستگذاری براساس هرکدام از آنها، کلیت برنامه‌های حوزه غذا و کشاورزی را تحت‌تأثیر قرار می‌داد. به‌عنوان‌مثال، عده‌ای ازجمله وزیران کشاورزی دولت‌های نهم و دهم معتقد بودند که می‌توان با وضعیت کنونی آب‌وخاک ایران، برای ۳۰۰میلیون نفر هم غذا تولید کرد و سیاستگذاری‌های کلان برمبنای همین رویکرد بود که باعث شد با دستور رئیس دولت‌های نهم و دهم برداشت آب از منابع زیرزمینی آزاد شود و هر‌کس هر جا که می‌خواست، چاه آب حفر کند؛ اتفاقی که حرکت ایران به سمت بحران را تند کرد و کار را به‌جایی رساند که همه دشت‌های کشور با فرونشست زمین مواجه شود. 
در مقابل این نگاه، برخی دیگر ازجمله عیسی کلانتری، وزیر اسبق جهادکشاورزی و رئیس فعلی سازمان محیط‌زیست بر این باورند که با توجه به افزایش جمعیت ایران و محدودیت در منابع آبی کشور حتی برای جمعیت فعلی کشور نیز نمی‌توان غذا تولید کرد و سیاست‌های غذایی و کشاورزی باید به سمت تولید محصولات کم‌آب‌بر و واردات محصولات آب‌بر سوق پیدا کند تا ضریب امنیت غذایی کشور بالا برود. حالا با بهبود وضعیت بارندگی‌ها و بروز سیلاب‌های مهیب در مناطق مختلف کشور، دوباره نظریه‌پردازی درباره توان تولید غذا و محصول کشاورزی در ایران وارد مرحله رؤیاپردازی شده و برخی از کارشناسان معتقدند که این تغییر اقلیم می‌تواند ایران را به سمت‌وسویی ببرد که برای جمعیت بیشتری غذا تولید کند؛ مسئله‌ای که البته از سوی معاون وزیر جهادکشاورزی رد شده و آن را اشتباه دانسته است.
 به عقیده کاظم خاوازی، در وهله نخست باید دید که بارندگی‌ها و تغییر اقلیم تا چه حد و اندازه رخ خواهد داد، ضمن اینکه حتی اگر بارندگی‌ها ادامه پیدا کند و ایران به سمت پربارشی حرکت کند، باز هم باید مواردی مانند جذب سرمایه‌گذاری خارجی و واردات تکنولوژی روز مدنظر قرار گیرد که تا محقق نشود، بهبود عملکرد کشور در تولید محصولات کشاورزی و غذا، چیزی بیش از یک رؤیا نخواهد بود.