حجت‌الاسلام دکتر رضا نوروزی | معاون فرهنگی دانشگاه قم:
برای داشتن جامعه‌ای سالم و رو به رشد و تعالی، بیش و پیش از هر چیز لازم است که روابط انسان‌ها در آن سالم و متعالی باشد، به خصوص با عنایت به این حقیقت که در شکل‌گیری بسیاری از مناسبت‌ها و روابط اجتماعی، هواهای نفسانی و منافع فردی در تضاد و تعارض با منافع جمعی پدیدار می‌شود که خود این مسأله سبب خروج فرد و جامعه از حالت تعادل مورد انتظار می‌شود.
از این نظر ماه مبارک رمضان و فضای معنوی این ماه، فرصت بسیار خوب و مغتنمی است که ما بتوانیم با روزه‌داری و انجام سایر عبادات، پا روی خواهش‌های نفسانی گذاشته و بیش از سایر ماه‌ها به تمرین تقوا، صبر و خویشتنداری و دیگر دوستی بپردازیم.
به تعبیر بزرگان، در ماه رمضان و با انجام فریضه روزه‌داری، یک کارکرد بسیار مهم را ما دنبال می‌کنیم که تعبیر قرآنی‌اش، رعایت تقوای الهی و تسلط بر نفس است. در این یک ماه، انسان روزه‌دار برای تسلط بر هوای نفس تمرین می‌کند و این تسلط بر خواهش‌های نفسانی با روزه‌داری بیش از سایر اعمال و عبادات محقق می‌شود. به یقین این تسلط و خویشتن داری نه فقط در عرصه فردی بلکه در ابعاد اجتماعی نیز همراه با برکات و دستاوردهای خیره‌کننده‌ای است که یکی از آنها ناظر به کاهش آمار جرم و بزهکاری و ناهنجاری در ماه رمضان در سطح وسیع جامعه است.
مسلماً در اجتماع انسانی و به‌خصوص در شرایط فعلی کشور ما، بسیاری از افراد با کاستی‌ها و سختی‌ها و مشکلاتی روبه‌رو هستند که البته در فرایند زندگی اجتماعی کم و بیش اینها متصور است، کما این‌که خدای متعال در قرآن کریم نیز تصریح می‌فرماید که «ما انسان را در سختی آفریدیم.»
در این میان روزه با ایجاد صبر و افزایش تاب‌آوری فردی و اجتماعی، توان افراد را در مواجهه با مشکلات و ناملایمتی‌ها به طرز قابل توجهی افزایش می‌دهد.این‌که در برخی روایات، حضرات معصوم(ع) خطاب به ما شیعیان و محبان می‌فرمایند از صبر استعانت بجویید، به دلیل این است که صبوری، برکاتی برای انسان به همراه دارد که در رسیدن او به آرامش و طمأنینه و سطح رضایت از زندگی بسیار مؤثر است.
واقعیت آن است که امروزه سعه صدر و صبر و بردباری در برابر مشکلات و ناملایمتی‌های روزگار، مسأله بسیار مهمی است که اگر نباشد، زندگی‌های ما با مشکل جدی مواجه می‌شود و روزه با افزایش سطح تسلط انسان بر هوای نفس از یک سو و کنترل خواهش‌ها و نیازهایش در این زمینه، کارکرد بسیار مهمی دارد. از سویی با روزه‌داری و تقویت معنویت در ماه مبارک رمضان، ارتباط و اعتماد و توکل آدمی بر خدای متعال بیش از پیش می‌شود و طبعاً انسانی را که با قدرت متعالی مرتبط است مشکلات زندگی از پا در نمی‌آورد.
این استقامت و صبر و بردباری ملت ایران در سایه ایمان به خدا و روحیه انقلابی بوده که در طول این 40 سال سبب شده است در مواجهه با همه سختی‌ها و فشارها و تحریم‌ها، استوار و ثابت‌قدم بماند و دست از عزت و استقلال خود نکشد. به خصوص در سال‌های پرالتهاب اول انقلاب و سپس در دوران دفاع مقدس ما شاهد بودیم که این صبر ایمانی و توکل بر خدا و استعانت از ائمه اطهار(ع) چقدر مردم ما را تحت هدایت امام راحل به پیش برد و بر دشمنان فائق و ظفرمند کرد و امروز نیز تحت هدایت‌های مقام معظم رهبری همین وضعیت وجود دارد، چراکه این صبر و استقامت بر اساس ارزش‌های دینی و انقلابی، خود عامل تقویت امید به آینده است.
ابعاد فردی و اجتماعی روزه‌داری
در همینه زمینه :
