منابع طبیعی
آتش در کمین جنگل‌ها و مراتع
سازمان جنگل‌ها و مراتع: با نزدیک شدن فصل گرما،مردم از روشن کردن آتش در طبیعت جدا خودداری کنند
الهام مصدقی‌راد /خبر‌نگار
فرمانده یگان حفاظت از جنگل‌ها و مراتع کشور می‌گوید: با توجه به بارش‌های خوب بهاری، پوشش گیاهی علفی در جنگل‌ها و مراتع بسیار زیاد شده؛ لذا از مردم می‌خواهیم با توجه به نزدیک شدن فصل گرما از روشن کردن آتش در دشت و کوه و جنگل و انداختن ته سیگار روی زمین جدا خودداری کنند که یک لحظه سهل‌انگاری می‌تواند صدها هکتار از اراضی ملی و طبیعت را به نابودی بکشاند.
بارش قابل توجه باران در ابتدای سال‌جاری، موجب افزایش رویش گیاهان علفی در مراتع و جنگل‌ها شده است. این افزایش رویش گیاهان، احتمال وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور را نیز به‌ویژه در فصل تابستان و گرمای هوا درصورت بی‌احتیاطی مردم افزایش خواهد داد. به‌عبارت دیگر جنگل‌ها، بیشتر از قبل مستعد آتش‌سوزی شده‌اند و نیازمند حفاظت و پیشگیری از حریق هستند. از این‌رو یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها در سال‌جاری، به استان‌ها اعلام کرده که شناسایی و رفع عوامل مختلف در گسترش آتش‌سوزی جنگل‌ها همچون جمع‌آوری شاخه‌های شکسته، جمع‌آوری علوفه‌های خشک و هر آنچه پتانسیل حریق را افزایش می‌دهد، در دستور کار خود قرار دهند. آنگونه که سرهنگ علی عباس‌نژاد، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها به همشهری می‌گوید: هم‌اکنون آمادگی صددرصدی در استان‌ها ایجاد شده است.
طبق اعلام سازمان جنگل‌ها و مراتع و آبخیزداری کشور، در سال‌های 91، 92و 93سالانه 15هزارهکتار از جنگل‌های کشور دچار آتش‌سوزی شدند. اما هم‌اکنون این میزان به کمتر از 5هزار هکتار در سال کاهش یافته است.
علی‌عباس‌نژاد به همشهری می‌گوید: «میزان آتش‌سوزی سال 97نیز نسبت به 96، 50درصد کاهش داشته است. در سال 96تعداد 1780فقره آتش‌سوزی رخ داد که 9500هکتار از اراضی را گرفتار کرد اما در سال 97این میزان به 1300فقره کاهش یافت و 4700هکتار از جنگل‌ها را سوزاند.»
خرید و تامین بخشی از تجهیزات موردنیاز در سال گذشته و همچنین فرهنگسازی در جوامع محلی از مهم‌ترین دلایل کاهش وقوع آتش‌سوزی‌ها بوده است. طی تفاهمنامه سازمان جنگل‌ها با ستاد کل نیروهای مسلح که پیش از این به امضا رسیده، هواپیما و بالگرد موردنیاز برای اطفای حریق از 15پایگاه هوانیروز در کشور به نقاط جنگلی که دچار آتش‌سوزی شده‌اند اعزام خواهد شد.
کاهش چشمگیر آتش‌سوزی در سال‌جاری
عباس‌نژاد می‌افزاید: از ابتدای سال‌جاری نیز با کاهش تعداد دفعات آتش‌سوزی جنگل‌ها در مقایسه با سال قبل مواجه بوده‌ایم و بارندگی‌های ابتدای سال، تأثیر قابل توجهی در این کاهش داشته است. به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، در مجموع از ابتدای سال‌جاری 6فقره آتش‌سوزی رخ داده است. یک فقره فروردین‌ماه در استان یزد و 5فقره نیز در اردیبهشت‌ماه، که 3مورد آن در بوشهر، یک مورد در یزد و یک مورد در کهگیلویه و بویراحمد بوده است. این درحالی است که تنها در فروردین سال گذشته، 42فقره آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع رخ داد و حدود 280هکتار را سوزاند. سازمان جنگل‌ها نیز برای عاملان آتش‌سوزی درصورت شناسایی، پرونده قضایی تشکیل داده و مجازات‌هایی برای آنها درنظر می‌گیرد.
سازمان جنگل‌ها نیازمند توانمندسازی جوامع محلی
آموزش و فرهنگسازی جوامع محلی نقش مؤثری در پیشگیری و کنترل حریق دارد.
قرار است در سال‌جاری در خطبه‌های نمازجمعه، اهمیت حفظ جنگل‌ها و مراقبت از آنها توسط ائمه جمعه مورد تأکید قرار گیرد.
به گفته عباس‌نژاد، تیزرها و پوسترهای آموزشی درباره حفاظت از جنگل‌ها نیز در مبادی ورودی و خروجی ترمینال‌ها در معرض دید مسافران و رانندگان قرار گرفته و آموزش‌های لازم ازجمله عدم‌پرتاب ته سیگار به داخل جنگل و مرتع را تذکر داده است.
این موضوع یکی از عوامل مهم در بروز آتش‌سوزی جنگل‌هاست. اما جوامع محلی به جز آموزش، نیازمند تجهیزات نیز هستند تا حضور مؤثرتری در کنترل آتش‌سوزی‌ها داشته باشند.
عباس‌نژاد می‌گوید: «مردم امکانات و تجهیزات لازم برای اطفای حریق را ندارند اما اگر بتوانیم این تجهیزات را خریداری کرده و در اختیار افراد مورد وثوق قرار دهیم، کمک بسیاری به ما خواهد شد.»
تکمیل ایستگاه‌های اطفای حریق، منتظر اعتبار
هم‌اکنون سازمان جنگل‌ها دارای 9ایستگاه اطفای حریق در کشور است که این تعداد به خوبی پاسخگوی نیاز جنگل‌ها نخواهد بود. عباس‌نژاد می‌گوید: «23 ایستگاه دیگر نیز در حال احداث است و تاکنون 50درصد کار پیش رفته است و درصورت تامین اعتبار، همگی آنها تا 6ماه دیگر آماده بهره‌برداری خواهند بود.» به جز این، سازمان جنگل‌ها نیازمند افزایش تعداد نیروهای جنگلبانی است. به گفته فرمانده یگان حفاظت این سازمان، نبود چارت و جایگاه سازمانی موجب کمبود نیرو است چراکه سختی کار این افراد درنظر گرفته نمی‌شود و اگر سازمان امور اداری و استخدامی کشور، این ساختار را سریع‌تر تأیید و تصویب کند اتفاقات خوبی در حفاظت از جنگل‌ها رخ خواهد داد.
