دانش‌آموزان در محاصره موسسه‌های کنکور

هادی پناهی|  ارومیه - خبرنگار:


روزهای پایانی سال برای بسیاری از مردم همراه با تب و تاب خرید، خانه‌تکانی، هیاهوی عید و ورود به سال نو است. اما بخشی از جامعه نه در شور عید شریکند و نه حال و هوای پایان سال دارند؛ آنهایی که آغاز سال نو برایشان رسیدن به زمان کنکور را کوتاه‌تر می‌کند.  با شروع سال نو و کمی بیشتر از 3 ماه مانده به برگزاری کنکور، انگار زمان زودتر از آن چیزی که هست برای کنکوراولی‌ها می‌گذرد و همین عاملی برای رقابت تنگاتنگ موسسات کنکوری در آماده‌سازی دانش‌آموزان می‌شود. 

این روزها تعداد موسسات کنکور در استان آذربایجان‌غربی به 371 واحد رسیده است و برخی افراد تلاش می‌کنند از آب گل‌آلود شرایط پراسترس کنکوری‌ها و خانواده‌هایشان ماهی بگیرند. برگزاری همایش‌های یک یا چند روزه مختلف و البته کم‌تاثیر، تطمیع برخی مدیران و معلمان مدارس برای تبلیغ موسسات کنکور و مشاوره‌ها و... از جمله تاکتیک‌های‌هایی هستند که در این میان به کار گرفته می‌شوند تا دانش‌آموزان را به حضور در کلاس‌ها و آزمون‌های این موسسات ترغیب کنند. حال در این بازار با درآمد میلیاردی مسئولان آموزش و پرورش به دنبال آن هستند که از حیثیت مدارس و دانش‌آموزان دفاع کنند. 


تبلیغات میلیاردی

معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش آذربایجان غربی می‌گوید: استان ما همانند بسیاری از استان‌های دیگر با موضوع موسسات کنکور درگیر است. ما هم وضعیتی مشابه تهران، اصفهان و... داریم چراکه موسسات کنکور با تبلیغات صد‌ها میلیارد تومانی جامعه دانش‌آموزی ما را نه‌تنها در پایان مقطع دبیرستان، بلکه در تمام سطوح هدف قرار می‌دهند. 

«مهین منافی» درباره اقدامات این اداره‌کل برای مقابله با این تبلیغات بیان می‌کند: وزیر آموزش و پرورش نامه‌ای به استان‌ها ارسال و به صورت جدی تاکید کرده‌اند که در مدارس غیر از کتاب‌های درسی نباید به هیچ عنوان کتاب دیگری تدریس شود. ما نیز نامه را به مدارس ارسال کرده‌ایم و با بازرسی‌های مختلف پیگیر اجرایی شدن دستور وزیر هستیم. 
وی می‌افزاید: با توجه به این‌که امسال اولین گروه در سیستم 3-3-6 فارغ‌التحصیل خواهند شد، استرس میان دانش‌آموزان بسیار زیاد است. اما با فرهنگ‌سازی‌های صورت گرفته 50 درصد از تعداد دانش‌آموزان مراجعه‌کننده به این موسسات کاهش پیدا کرده است. ما کاملا مقابل این موسسات ایستاده‌ایم و دائم در مناطق در حال رصد هستیم و با کوچک‌ترین تخلف مدارس به‌جد برخورد می‌کنیم. 

این مسئول با اشاره به این‌که تبلیغات مداوم و سنگین تلویزیونی باعث تحت تاثیر قرار گرفتن دانش‌آموزا‌ن می‌شود، می‌گوید: حس رقابت در کنار خام بودن دانش‌آموزان باعث می‌شود در دام چنین موسساتی بیفتند. خانواده‌ها نیز تسلیم درخواست کودکان می‌شوند و هزینه‌های هنگفت این موسسات را می‌پردازند. 


فرهنگ‌سازی در مدارس

منافی درباره این‌که آیا کیفیت تدریس معلمان در مدارس به‌تنهایی برای دانش‌آموزان کافی است، اظهار می‌کند: البته وظیفه معلمان آماده‌سازی دانش‌آموزان برای کنکور نیست. معلمان تنها به آموزش کتاب‌های درسی می‌پردازند، اما به جرات می‌توانیم مدعی شویم که 80 درصد معلمان ما در سطح کنکور تدریس می‌کنند. اما یک ذهنیت منفی در دانش‌آموزان نسبت به تدریس معلمان در کلاس وجود دارد و همین باعث می‌شود که به آموزش‌های کلاس ایمان نداشته باشند.

به گفته وی، رفع این بی‌اعتمادی به فرهنگسازی نیاز دارد. به عنوان یک مصداق می‌توانیم به یکی از دانش‌آموزان شهر ربط در سردشت اشاره کنیم که رتبه 4 کنکور 97 را کسب کرد. این دانش‌آموز موفق در هیچ موسسه کنکوری عضو نبود و تنها با یادگیری در کلاس به موفقیت رسید. 
این مسئول با اشاره به برگزاری همایش‌های یک روزه که در شهر تبلیغات آنها دیده می‌شود، می‌گوید: چگونه دانش‌آموزی که در طول سال و در یک کلاس درس با 20 دانش‌آموز درسی را در حدود 40 درصد یاد گرفته است، می‌تواند در یک سالن 500 نفره همان درس را در مدت یک روز یاد بگیرد؟! این متد‌ها نوعی کلاه گذاشتن سر دانش‌آموزان و حتی خانواده‌های آنهاست. 


ثبت سالانه 10 شکایت 

رئیس اداره مشارکت‌های مردمی، مدارس و مراکز غیردولتی آموزش و پرورش آذربایجان غربی نیز به همشهری می‌گوید: در استان 856 موسسه کنکور و زبان مجوزدار فعالیت می‌کنند که از این تعداد 371 موسسه علمی آزاد و کنکور، 477 موسسه آموزش زبان انگلیسی و 8 موسسه مربوط به اختلالات یادگیری هستند. 

«افشین سیامی» ادامه می‌دهد: بررسی‌های ما نشان می‌دهد در شهرستان ارومیه 50 موسسه غیرمجاز نیز فعالیت دارند که در مرحله اول به این موسسات اخطار داده می‌شود و در صورت تداوم فعالیتشان انحلال آنها اعلام می‌شود. آنها در صورت تمکین نکردن به قانون، به اداره اماکن برای پلمب معرفی می‌شوند. 

این مسئول درباره این‌که سالانه چند شکایت از مراکز انجام می‌شود، بیان می‌کند: تعداد شکایت‌ها در سال به 10 عدد می‌رسد و بیشتر علیه مراکز غیرمجاز است. اما این مراکز مجوز ندارند و آموزش و پرورش مرجع رسیدگی به تخلفات آنها نیست و باید از طریق مراجع قضایی اقدامات لازم انجام شود. وی با بیان این‌که بیشتر موسسات کنکور استان در ارومیه و به ‌ویژه در ناحیه یک تمرکز دارند، می‌افزاید: در حال حاضر 214 موسسه فقط در ناحیه یک و 72 موسسه نیز در ناحیه 2 ارومیه وجود دارند. در شهرستان‌ها آمار‌ مربوط به این مساله کم است. 

سیامی با اشاره به این‌که با وجود این همه موسسه باز هم شاهد صدور مجوز هستیم، می‌گوید: به هر حال اگر افرادی با رعایت موازین برای راه‌اندازی موسسه درخواست بدهند، ما هم موظف به پاسخگویی هستیم. اما راه‌اندازی موسسات جدید هم‌اکنون با توجه به تعدد موسسات با کندی همراه است و به سختی تایید می‌شود. 

رئیس اداره مشارکت‌های مردمی، مدارس و مراکز غیردولتی آموزش و پرورش آذربایجان غربی ادامه می‌دهد: موسسات علمی، آزاد و کنکور در ارومیه از توانایی مالی چندانی برخوردار نیستند چون هزینه اجاره مکان و استخدام معلمان بیشترین درصد درآمدشان را به خود اختصاص می‌دهد و آنها را با مشکلات متعددی مواجه می‌کند. 

سیامی درخصوص نحوه تعیین نرخ شهریه و همچنین کیفیت تدریس در این موسسات بیان می‌کند: از نظر ما شهریه یک کلاس درس 20 نفره در موسسات علمی برای هر جلسه 160 هزار تومان و برای کلاس‌های زبان 140 هزار تومان است. البته ما نمی‌توانیم بر تمام کلاس‌های درس در این موسسات نظارت داشته باشیم اما صلاحیت معلمان قبل از فعالیت در این مراکز سنجیده می‌شود. 


شروط برگزاری همایش‌ها

همچنین، فرماندار ارومیه با اشاره به تشکیل کارگروه رصد آموزشگاه‌های غیرمجاز با مصوبه شورای آموزش و پرورش شهرستان ارومیه اظهار می‌کند: این کارگروه، علاوه بر رصد آموزشگاه‌ها، همایش‌هایی را هم که با همکاری آنها برگزارمی‌شود زیر نظر خواهد داشت. تنها موسسات مجاز می‌توانند همایش برگزار کنند و با کسانی که به صورت غیرقانونی همایش‌های آموزشی برای آمادگی کنکور برگزار کنند، به شدت برخورد خواهد شد. 
«علیرضا ملامحمدی‌زاده» درباره شروط برگزاری این همایش‌ها در شهر می‌گوید: اساتیدی که برای برگزاری این همایش دعوت می‌شوند در مرحله اول باید مورد تایید آموزش و پرورش باشند و خودشان هم از مجاز بودن موسسات برگزار‌کننده همایش اطمینان حاصل کنند. همایش‌ها هم باید در موسسات برگزار شوند. 
وی با اشاره به تبلیغات محیطی این همایش‌ها می‌گوید: موسسه‌ها برای تبلیغات عمومی همایش‌های کنکور باید از آموزش و پرورش تاییدیه بگیرند و سپس با مراجعه به اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به مراکز تبلیغاتی مجاز معرفی شوند. 


نظارت وزارت آموزش‌ و پرورش بر آگهی‌های فریبنده موسسات کنکور

تبلیغات ویژه موسسات کنکور سال‌هاست پای ثابت میان‌‌برنامه‌های صدا و سیما شده؛ برنامه‌هایی که هر کدام رنگ خاصی دارند اما محتوای تک‌تکشان به یک چیز ختم می‌شود: «موسسات کنکوری که ادعای نقش کلیدی در موفقیت دانش‌آموزان دارند». 
«مرتضی نظری» رئیس سابق مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش ‌و پرورش و مشاور امور مطالعات اجتماعی این وزارتخانه هم چندی پیش از غیرقانونی بودن پخش آگهی‌های موسسات کنکور خبر داد و گفت: بسیاری از تبلیغات آموزشی که شاهد پخش آنها در رسانه ملی هستیم، فاقد مجوز وزارت آموزش ‌و پرورش هستند اما برخی رسانه‌ها اقدام به انتشار تبلیغات و اخبار دروغ و غیرواقعی در سطح وسیع می‌کنند که وزارت آموزش و پرورش این موارد را به‌جد پیگیری می‌کند.