البرز
باغ‌هایی که ویلا می‌شوند
زهرا اشرف‌زاده/ خبرنگار
ساوجبلاغ و مناطق اطراف آن از جمله چهارباغ از نظر آب و هوا ویژگی‌های منحصر به فردی دارد. این ویژگی‌ها موجب شده سودجویان در کمین اراضی مرغوب زراعی و باغی آن، که زمانی قطب باغداری و کشاورزی استان بود، بنشینند.
هدف این افراد تغییر کاربری زمین‌های یادشده و تبدیل آنها به ویلاها و ساختمان‌های بلند است؛ رفتاری که در سال‌های اخیر از نظر زیست‌محیطی مشکلات بسیاری برای منطقه به وجود آورده.
حالا وفور ساخت‌و‌سازها، که نیمی از آنها غیرمجازند، موجب شده است هر روز بر تعداد چاه‌های آب غیرمجاز هم افزوده شود و منابع آبی ساوجبلاغ را تهدید کند.
به گفته کارشناسان فعال در بخش آب، افزایش بی‌رویه تعداد چاه‌های غیرمجاز مهم‌ترین عامل افت سطح منابع آبی زیرزمینی در این منطقه است به گونه‌ای که، براساس برآورد انجام شده، سالانه 70 سانتی‌متر از این سطح کاسته می‌شود. همین مسائل اهمیت مقابله با تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها و استفاده غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی را بیش از پیش نمایان می‌کند.
معاون فنی اداره کل محیط زیست البرز درباره تغییر کاربری زمین‌ها در ساوجبلاغ می‌گوید: تغییر کاربری موضوعی است که تقریبا در کل البرز وجود دارد، اما چهارباغ به دلیل این‌که دشت است و مسطح، جذابیت بیشتری برای مردم دارد.
حمیدرضا لشگری با بیان این‌که جذابیت ساخت ویلا و تقسیم اراضی باغی و زراعی برای این کار باعث شده است فشار بر این منطقه بیشتر باشد، بیان می‌کند: یکی از خطرات اساسی هنگام تغییر کاربری این است که تعداد چاه‌ها با ویلا‌سازی‌ها افزایش می‌یابد.
این چاه‌ها، به دلیل این‌که غیرمجازند، در آمار ثبت نمی‌شوند. به این ترتیب، میزان برداشت از منابع و سفره‌های آب زیرزمینی معلوم نخواهد بود. چنین وضعیتی بسیار خطرناک است و مدیریت منابع آب را سخت می‌کند.
این مسئول به بیان برخی دیگر از آسیب‌های تغییر کاربری اراضی در ساوجبلاغ می‌پردازد و اظهار می‌کند: متضرر شدن از نظر تولید کشاورزی و از بین رفتن خاک موضوع دیگری است که با تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغی ایجاد می‌شود. از بین رفتن خاک به هر دلیلی در واقع از بین رفتن یک منبع باارزش است. حتی رسیدگی به باغ‌ها و آفات از طرف مالکان بدون اطلاعات و به‌صورت غیرتخصصی می‌تواند آثار منفی بر محیط زیست داشته باشد.
مسئول اداره امور اراضی چهارباغ با اشاره به اجرای قانون حفظ کاربری و جلوگیری از تغییر کاربری غیرمجاز در زمین‌های کشاورزی و باغی می‌گوید: تغییر کاربری غیرمجاز اراضی زراعی و باغ‌ها جرم تلقی می‌شود و قانونگذار برای افراد خاطی مجازات‌های سنگینی در نظر گرفته است. باید قبل از اقدام به هرگونه تغییر کاربری مجوزهای لازم و قانونی از سازمان جهاد کشاورزی گرفته شود. در غیر این صورت، با استناد به قانون حفظ کاربری اراضی، اقدام به قلع و قمع بدون موافقت‌نامه می‌شود. یعقوب لنکرانی می‌افزاید: علاوه بر گشت حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها، 2 روز در هفته به همراه نمایندگان دستگاه قضایی، نیروی انتظامی و مسئولان محلی گشت مشترک داریم و در صورت برخورد با تجاوز به عرصه‌های کشاورزی و باغی در همان زمان دستورهای لازم مبنی بر اجرای قانون صادر می‌شود.
