تصویب یا همه‌پرسی؟

فرزانه آئینی/خبرنگار

امروز مجمع تشخیص مصلحت نظام مذاکراتش را بر سر تصویب یا رد لوایح پالرمو و CFT از سر می‌گیرد، جدل کلامی بین مسئولان موافق و مخالف پیوستن ایران به FATF به بالاترین سطوح تصمیم‌گیری در این‌باره رسیده و جمعی از سیاستمداران از حسن روحانی، رئیس‌جمهور خواسته‌اند در حساس‌ترین روز تصمیم‌گیری مجمع، به غیبت‌های خود پایان دهد و در جلسه امروز مجمع تشخیص مصلحت نظام از پالرمو دفاع کند. همزمان جمعی از سیاستمداران در نامه‌ای سرگشاده با  انتقاد از تعلل مجمع تشخیص مصلحت نظام در تائید پالرمو و CFT  خطاب به اعضای مجمع نوشتند چنانچه در حمایت اکثریت قاطع ایرانیان از پیوستن ایران به FATF تردید دارند رد یا تائید لوایح مرتبط را به همه‌پرسی بگذارند.

تا پیش از این موافقان و مخالفان پیوستن ایران به این کنوانسیون‌های بین‌المللی در سطح نمایندگان مجلس یا صاحب‌نظران سیاسی مقابل یکدیگر ایستاده بودند اما از زمانی که حسن روحانی گفته است: «رهبری چندبار به من گفتند با لوایح چهارگانه مخالفتی ندارند» سطح مجادله‌ها به رئیس‌جمهوری و اعضای راست‌نشین مجمع تشخیص مصلحت نظام چون غلامعلی حدادعادل، محمدباقر قالیباف، مصطفی میرسلیم، پرویزداوودی و غلامرضا مصباحی‌مقدم کشیده شده است.

چنانچه غلامعلی حدادعادل دست به قلم شد و در توییتی که به‌نظر می‌رسید به حسن روحانی پاسخ می‌دهد نوشت: «رهبر انقلاب حرف‌های موافقان پیوستن به کنوانسیون پالرمو را تأیید نکردند.» از سوی دیگر محمدباقر قالیباف هم حضورش در جمع طلاب اصفهان را غنیمت شمرد و مدعی شد که لوایح مربوط به FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام رأی نمی‌آورد.
در این میان اما دنباله‌دار‌ترین واکنش به نقد روحانی از مجمع به پاسخ غلامرضا مصباحی‌مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بازمی‌گردد که غیبت روحانی در جلسات مجمع را نشانه گرفت و گفت: آقای روحانی بیایند در مجمع فرمایشات‌شان را در حضور اعضا مطرح کنند و جواب‌شان را بشنوند؛ بعدا از طریق رسانه‌ها موضوع را مطرح کنند.
به‌دنبال این سخنان مصباحی‌مقدم بود که بحث غیبت 30ماهه روحانی در جلسات مجمع برجسته شد و این سؤال که چرا روحانی به جلسات مجمع نمی‌رود، پررنگتر از قبل در سطح رسانه‌ها ایجاد شد. آخرین‌‌باری که رئیس‌جمهور در جمع اعضای مجمع تشخیص مصلحت دیده شد به ۲۲شهریور سال96 و آن هم دیدار اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام با رهبر معظم انقلاب بازمی‌گردد. از آن زمان تاکنون روحانی از حضور در جلسات مجمع امتناع کرده است. عدم‌حضور روحانی در جلسات مجمع در ایامی که دستور کار مجمع سرنوشت برنامه دولت و آینده اقتصادی کشور را نشانه گرفته، موضوعی است که با جمعی از نمایندگان مجلس در میان گذاشتیم، پاسخ مشترک آنها اصرار بر حضور روحانی و پایان دادن به غیبت‌هایش در جلسات مجمع است. روحانی درصورت حضورش در جلسه امروز مجمع می‌تواند در اقناع آرای خاکستری مجمع بر تصویب لایحه پالرمو تأثیر‌گذار باشد.

محبی‌نیا: قهر روحانی بی‌معناست 

جهانبخش محبی‌نیا، از نمایندگان مستقل مجلس به همشهری گفت: رئیس‌جمهور باید حضورش در مجمع تشخیص مصلحت نظام را ضروری ببیند چراکه به‌تناسب همان میزان رأیی که به‌دست آورده باید نسبت به تعیین سرنوشت آنها احساس مسئولیت کند و کرسی‌اش در مجمع تشخیص مصلحت نظام را به‌عنوان یک رئیس قوه کم‌اهمیت جلوه ندهد.
او با بیان اینکه دلیل غیبت روحانی می‌تواند متفاوت باشد و ریشه‌اش به مشغله یک رئیس‌جمهور یا تفاوت نظر‌ها و سلایق سیاسی و کاری با اعضای مجمع برگردد، ادامه داد: دلیل هرچه که هست نمی‌تواند عاملی قابل‌قبول برای غیبت دو ساله باشد چرا که عدم‌حضور ایشان یک نوع اهمال از وظیفه قانونی است.  محبی‌نیا گفت: در جو سنگینی که علیه لوایح مرتبط با FATF شکل گرفته است حضور رئیس‌جمهور به‌عنوان مدافع اصلی این لوایح در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام قطعا مؤثر و تأثیر‌گذار است و دفاعیات او از این لوایح می‌تواند در قانع کردن جمعی از مخالفان تأثیر‌گذار باشد.

مرتضی صفاری‌نطنزی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در باب اهمیت حضور روحانی در جلسات مجمع به همشهری گفت: امیدوارم خود رئیس‌جمهور به‌زودی در این نشست حاضر شود چراکه بی‌تردید حضور رئیس‌جمهور در تصویب و قانع کردن اعضای مجمع تأثیر‌گذار خواهد بود و او به راحتی می‌تواند مجمعیان را به تصویب FATF قانع کند.  این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفت: در نامه‌ای که از دفتر رهبر معظم انقلاب در صحن بهارستان قرائت شد صراحتا اعلام شد که ایشان تصمیم‌گیری در این‌باره را به نظرات کارشناسانه مجلس ارجاع داده‌اند و حالا که مجلس لوایح مرتبط با FATF را تصویب کرده، مجمع هم باید کارشناسانه و مصلحت‌سنجانه در این‌باره اقدام کند و اسیر جوسازی و فضاسازی‌های مخالفان نشود.

نقوی‌حسینی: روحانی در مجمع استدلال کند
در جدل لفظی پیش آمده میان برخی از اعضای مجمع و شخص رئیس‌جمهور بر سر تعلل مجمع برای تصویب لوایح پالرمو و CFT حسین نقوی‌حسینی، دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز بر این باور است که اگر رئیس‌جمهور نظری در مورد این لوایح دارد به صندلی‌اش در مجمع تشخیص مصلحت نظام برگردد و آنجا استدلال‌هایش را برای موافقان و مخالفان این موضوع بیان کند. 
سخنگوی فراکسیون ولایی مجلس در گفت‌وگو با همشهری، تأکید کرد: تصمیم‌گیری برای مجمع در این موضوع سخت است چرا که باید مزایا و معایب این تصمیم‌گیری را با دقت بسنجد. رأی به پیوستن ایران به FATF قطعا بدون مزیت نیست اما مجمع باید خیلی با دقت بسنجد که این مزیت‌ها بر معایب این اقدام می‌چربد یا نه و به‌واسطه آن مصلحت نظام را در نظر بگیرد.


همه‌پرسی به‌جای استمرار تردید‌ها 

برخی چهره‌های اصلاح‌طلب هم دیروز دست به قلم بردند و به بهانه نشست امروز مجمع در نامه‌ای خطاب به اعضای مجمع یادآورشدند که تسلیم شانتاژهای مصلحت ستیز نشوید. در نامه سرگشاده آنها آمده است: مطلع شدیم جمعیت خاصی با اهدافی غیرملی در یک بمباران خبری و با استفاده از ابزارهای گوناگون ازجمله با ارسال انبوه پیام‌های اینترنتی، می‌کوشند اعضای محترم مجمع تشخیص مصلحت را از تصویب قوانین مربوط به FATF منصرف کنند. این درحالی است که عدم‌عضویت در FATF به منزله دادن فرصت به آمریکا و اسرائیل برای شکل‌دادن به اجماع جهانی دیگری علیه جمهوری اسلامی در جهت مشروعیت بخشیدن به تحریم‌های نامشروع کنونی آنان است. آن‌ها نوشته‌اند کنوانسیون پالرمو درباره مبارزه جهانی با جرایم سازمان یافته، تاکنون به تصویب ۱۸۰کشور جهان رسیده است. عدم‌عضویت در آن به‌معنای منزوی کردن ایران و پذیرش اختلال در مناسبات جمهوری اسلامی با ۱۸۰کشور جهان از جمله چین، روسیه، هند، همسایگان و سایر کشورهای دوست خواهد بود. به‌گزارش ایسنا، در پایان این نامه پیشنهاد شده است که چنانچه اعضای محترم مجمع در حمایت اکثریت قاطع ایرانیان از پیوستن کشورمان به کنوانسیون مزبور تردید دارند، می‌توانند رد یا تأیید آن را به همه‌پرسی ملت ایران بگذارند. محسن آرمین، سیدمصطفی تاجزاده، سعید حجاریان، حمیدرضا جلایی‌پور، هادی خانیکی، عبدالله رمضان‌زاده، داوود سلیمانی، علیرضا علوی‌تبار، محسن صفایی‌‌فراهانی، محسن میردامادی، شهیندخت مولاوردی و... ازجمله امضا‌کنندگان این نامه معرفی شده‌اند.