سعی و خطا برای موفقیت فضایی

در زمانی که بسیاری از رسانه‌های کشور در حالت نیمه‌تعطیل بودند تصاویر یک شرکت آمریکایی درباره احتمال پرتاب جدید ایران برای ارسال ماهواره به مدار زمین جنجالی شد؛ مسئله‌ای که به‌خوبی نشان می‌دهد چقدر ماجرای پرتاب‌های ایران در جهان مهم و تحت نظر است.
برای نخستین‌بار ان‌پی‌آر (شبکه ملی رادیوهای آمریکا) تصویر ماهواره‌ای را که از شرکت دیجیتال گلوب گرفته بود از مرکز فضایی امام خمینی(ره) در سمنان منتشر کرد. این شبکه براساس این تصاویر ادعا کرده که ایران دومین پرتاب خود برای ارسال ماهواره را طی ماه‌های اخیر انجام داده است. در این تصاویر خراش‌هایی بر روی یک سکوی پرتاب موشک دیده می‌شود و به‌خاطر اعلام نشدن قرار گرفتن ماهواره در فضا، شبکه‌های آمریکایی، ناموفق بودن پرتاب را تیتر گزارش‌های خود کرده‌اند. این ماجرا باعث بحث‌های فراوانی در فضای مجازی شد. گروهی می‌گویند براساس آثار سوختگی، ایران پرتاب جدیدی انجام داده اما با وجود پرتاب موفق احتمالا ماهواره نتوانسته در مدار مورد نظر قرار بگیرد. بیشتر اعتراض‌ها در فضای مجازی اما درباره علت سکوت پیرامون گزارش‌ها منتشر شده بود.

چینش سناریوها
درحالی‌که مدت کوتاهی پس از پرتاب ناموفق ماهواره پیام، وزیر ارتباطات شخصا در توییتر خود از عدم‌موفقیت در این رابطه خبر داده بود، این‌بار به غیر از سکوت، خبری از اطلاع‌رسانی نبود. محمدجواد آذری‌جهرمی، تنها در پاسخ یکی از کاربران در توییتر که از او درباره ماهواره پرسیده بود، نوشت: «پاسخگو بودم، سکوت دوست داشتند.» امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات در مقابل انتقادهای صورت‌گرفته در توییتر خود نوشت: بگذارید چند سناریو را در مورد وزیر و تیمش تصور کنیم: ۱-آنها شفافیت را نمی‌شناسند، ۲-آنها دروغگو و شیادند و تنها در مواردی که به نفعشان است شفاف هستند، ۳-بنا بر یک منفعت ملی تصمیم به سکوت گرفته‌اند، ۴-نهاد مسئولی در حاکمیت، آنها را از خبررسانی منع کرده است، ۵-ماهواره موفق بوده و ۶- به‌دلیلی، ارسال ماهواره به تأخیر افتاده است.

تلاش برای موفقیت
هنوز هیچ‌گونه موضع‌گیری رسمی در این رابطه وجود ندارد. روز گذشته مرتضی براری، رئیس سازمان فضایی ایران در گفت‌وگو با همشهری از صحبت در این رابطه خودداری و اعلام کرد: قرار است به‌زودی گزارشی در این رابطه منتشر شود. دیوید اشمیرلر، محقق ارشد مؤسسه مطالعات بین‌الملل میدلبرو به ان‌پی‌آر گفته است: موشک ماهواره دومی که پرتاب شده احتمالا سفیر بوده و از موشکی که ماه گذشته (۲۵دی) پرتاب شد کوچک‌تر بوده است.
این کارشناس مؤسسه میدلبرو گفته: قضیه آزمایش و خطاست و بالاخره آنها (ایران) خواهند توانست پرتاب درست را انجام دهند.
اما حتی خبر پرتاب ناموفق ماهواره هم باعث عصبانی شدن آمریکایی‌ها شد و وزارت امور خارجه آمریکا بار دیگر ایران را به سرپیچی از قطعنامه شورای امنیت متهم کرد.
ایران مدار با ارتفاع بیشتر از ۵۰۰کیلومتری زمین را برای پرتاب ماهواره خود هدف قرار داده است. درواقع هرچند نوع ماهواره و فعالیت آن مهم است اما مسئله با اهمیت بیشتر دسترسی پیدا کردن به فناوری ارسال ماهواره به این مدار است که در اختیار کشورهای معدودی قرار دارد. اگر ایران به این مسئله دست پیدا کند می‌تواند به سرعت ماهواره‌های مختلفی به ارتفاع بیش از ۵۰۰کیلومتری برساند که به‌ویژه برای آمریکا خوشایند نیست. در صورت موفقیت در این ماجرا ایران برای اولین‌بار به‌صورت همزمان به فناوری‌های مربوط به ساخت ماهواره، پرتابگر، پردازشگر و ایستگاه زمینی دست پیدا خواهد کرد. کشورهای دیگر برای فعالیت فضایی دست به همکاری بین‌المللی می‌زنند اما ایران در این چرخه تنهاست و باید خودش به تمام توانایی‌های لازم دست پیدا کند.



تصاویری که رسانه‌های آمریکایی مدعی شده‌اند مربوط به محل پرتاب ماهواره ایران است.