عمران شهری
هزار توی تله‌کابین گرگان
فعالان محیط‌زیست گرگانی ایجاد تله‌کابین را عامل مهمی در نابودی عرصه‌های طبیعی می‌دانند
ستاره حجتی| گرگان-خبرنگار :
زمانی که برای نخستین‌بار موضوع ایجاد تله‌کابین در ناهارخوران مطرح شد، کسی فکر نمی‌کرد این پیشنهاد در زمان کوتاهی به یکی از مطالبات شهروندان تبدیل شود. حتی تدوین و تصویب ایجاد تله‌کابین در منطقه کبودوال علی‌آباد‌کتول به عنوان بی‌نظیر‌ترین تله‌کابین استان هم نتوانست رویای ایجاد تله‌کابین در ناهارخوران را از گرگانی‌ها بگیرد.
پس از تصویب طرح جانمایی تله‌کابین در ناهارخوران سوال‌هایی مانند اینکه آیا قرار است با ایجاد تله‌کابین طبیعت ناهارخوران از بین برود، مطرح شد. سوال‌ها پیرامون این موضوع در توقف آن تاثیر زیادی داشت. به همین دلیل بدون حذف پروژه، موضوع تعیین مکانی دیگر برای آن مطرح و منطقه هزارپیچ به جای ناهارخوران پیشنهاد شد.
طرح مجوز ندارد
سال‌هاست که از کش و قوس برای جانمایی نهایی تله‌کابین می‌گذرد و هنوز بی‌نتیجه مانده است. استاندار گلستان در این‌باره می‌گوید: ایجاد تله‌کابین در ناهارخوران یا هزارپیچ هنوز مجوزهای لازم را از شورای عالی معماری و شهرسازی نگرفته است. «سید مناف هاشمی» می‌افزاید: حتی برای ایجاد شهرک‌های گردشگری استان نیز مجوز گرفته نشده است. بدون مجوز نه می‌توان اقدامی انجام داد و نه سرمایه‌گذاران را جذب کرد.
تلاش برای تغییر مکان پروژه
فرماندار گرگان هم می‌گوید: تمام تلاشمان را می‌کنیم تا مکان اجرای پروژه را از ناهارخوران به هزارپیچ تغییر دهیم.
«ابوالقاسم صفوی» ادامه می‌دهد: در مورد احداث تله‌کابین در ناهارخوران، چندین ملاحظه وجود دارد؛ نخست اینکه کارشناسان معتقدند ناهارخوران دیگر توان حضور گردشگران را ندارد و حفظ پایداری این منطقه ارزشمند برای ما در اولویت است.
وی می‌افزاید: از طرف دیگر توزیع منابع ثروت هم مطرح است. ایجاد تله‌کابین در هزارپیچ، تاسیسات جانبی مانند محل‌های پذیرایی و حتی اقامتی وابسته به آن را به سمت غرب گرگان که منطقه کمتر‌برخورداری است، می‌کشاند و این موضوع برای ما اهمیت زیادی دارد.
بازشدن مسیر دسترسی جدید به ناهارخوران
شهردار گرگان نیز پیگیر ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ایجاد تله‌کابین در ناهارخوران است.«عبدالرضا دادبود» می‌گوید: با بازشدن مسیر دسترسی جدید به ناهارخوران، بخش زیادی از مشکلات ترافیکی حل خواهد شد. یکی از موضوعاتی که برای جلوگیری از ساماندهی گردشگران در ناهارخوران مطرح می‌شود، ترافیک زیاد این منطقه است؛ در حالی که این مشکل قابل حل است. این موضوع در حالی از سوی شهرداری دنبال می‌شود که کارشناسان ترافیک و محیط‌زیست در خصوص تکمیل ظرفیت گردشگری در ناهارخوران اتفاق نظر دارند.
شکست در کنترل ترافیک ناهارخوران
یک کارشناس ترافیک اظهار می‌کند: شهرداری و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گلستان تاکنون در مورد ساماندهی گردشگران در ناهارخوران موفق عمل نکرده‌اند. همچنین محورهای جایگزینی که امکان باز شدن به سمت ناهارخوران را دارند در نهایت فقط اندکی از بار ورودی را کنترل خواهند کرد، اما در مقصد هیچ تغییری ایجاد نمی‌شود. نه فقط در ایامی که به عنوان پیک سفر می‌شناسیم بلکه هر پنجشنبه که گرگانی‌ها نیز برای تفریح به این منطقه می‌آیند، شاهدیم که به دلیل نبود پارکینگ با مشکل مواجهند. «مهسا خدادوست» ادامه می‌دهد: برخی از این مشکلات طبیعی است؛ چراکه زمین برای ایجاد برخی تاسیسات در منطقه وجود ندارد و به ناچار باید با تخریب جنگل و قطع درختان مکانی برای ایجاد آنها فراهم کرد.
ناهارخوران تاب نمی‌آورد
یک کارشناس محیط‌زیست هم اظهار می‌کند: هر منطقه را با توانی به نام توان اکولوژیکی یا توان تاب‌آوری می‌شناسیم. موضوع از این قرار است که ناهارخوران بیش از آنچه توان داشته، طی دو دهه اخیر با حجم تحمیلی گردشگر روبه‌رو شده است. «محسن مهدوی» ادامه می‌دهد: منظور از حجم تحمیلی این است که چون معرفی جاذبه‌های گردشگری گلستان ضعیف بوده است، این استان را به نام ناهارخوران می‌شناسند. جالب است که در گلستان یک محوطه تاریخی به نام گنبدقابوس وجود دارد، اما شهرت آن به اندازه ناهارخوران نیست. وی می‌گوید: آسیب‌های احتمالی به ناهارخوران گرگان در صورت احداث تله‌کابین را باید از دو منظر بررسی کرد؛ نخست تاب‌آوری منطقه و دوم تاسیسات.
مهدوی ادامه می‌دهد: شهرداری گرگان از سوی مشاور هم در زمان شهردار پیشین و هم در زمان شهردار کنونی نظراتش را ارائه داده است که شیوه ساخت ایستگاه‌ها و پایه‌ها به گونه‌ای است که کمترین حجم قطع درخت را شاهد هستیم. تخریب محیط‌زیست فقط مربوط به قطع درختان نیست.
ایجاد تاسیسات جانبی مانند مجموعه‌های اقامتی و پذیرایی هم بخشی از این تخریب‌ها هستند. از سوی دیگر موضوعی مانند فاضلاب خروجی هم باید در نظر گرفته شود.
جزئیاتی که فراموش شد
شهریور 1390، کلنگ احداث نخستین تله‌کابین گلستان، به مناسبت هفته دولت با حضور استاندار وقت گلستان، معاونان وقت استاندار، فرماندار، اعضای شورای اسلامی شهر و شهردار وقت گرگان در پارک جنگلی ناهارخوران به زمین زده شد.
«ابراهیم کریمی» که آن زمان بر کرسی شهرداری گرگان نشسته بود، در مورد جزییات این طرح در مراسم کلنگ‌زنی گفته بود: این مجتمع تفریحی، گردشگری که شامل تله‌کابین، مجموعه فرهنگی، ورزشی و اقامتی است، با فضای سبز و پارکینگ در زمینی به مساحت 5 هکتار در ناهارخوران احداث می‌شود. در مجموعه تله‌کابین، 5 هزار متر‌مربع پارکینگ سرپوشیده و 3هزار متر‌مربع فضای فروشگاهی، سالن همایش، کتابخانه و رستوران احداث می‌شود.وی بیان کرده بود: در کنار این مجموعه ورزشی، مجموعه اقامتی و پذیرایی با 60 اتاق و سوئیت نیز احداث می‌شود. میزان اعتبار در نظر گرفته شده برای این پروژه را با احتساب هزینه‌های خرید زمین و عوارض بالغ بر 265 میلیارد ریال است.
با رفع موانع موجود، حمایت استاندار و معاون عمرانی استاندار امیدواریم این طرح در بازه زمانی تعریف شده به سرانجام برسد. این طرح تاکنون به نتیجه نرسیده است و جزییات اجرا هم دیگر از سوی مسئولان مطرح نشد؛ جزییاتی که نشان می‌دهد در صورت اجرای آنها در ناهارخوران نه تنها بخش وسیعی از اراضی جنگلی به پروژه تعلق می‌گیرد بلکه بار تاسیساتی گسترده‌ای هم به این منطقه تحمیل می‌شود.
در همینه زمینه :
