دست کوتاه «آرخازلو»ها از زمین و آب

سولماز پورنعمت|   نمین- خبرنگار:


روستای آرخازلو (آرخازلی یا آرخازدی) از توابع شهر آبی بیگلو در نزدیکی فرودگاه اردبیل است. منطقه‌ای که اهالی آن منبع درآمدی به‌جز کشاورزی و دامداری ندارند و به دلیل محدود شدن استفاده از مراتع و خشک شدن چاه‌ها، معیشت مردم با تهدید جدی روبه‌رو شده است.


چاه‌های پرآبی که دیگر نیست 

یکی از اهالی روستا با بیان این‌که محصولاتی چون گندم، جو، عدس، بذر چغندر قند و سیب‌زمینی از تولیدات کشاورزی روستاست، اظهار می‌کند: روستای آرخازلو در مجموع هزار و 100 هکتار زمین کشاورزی دارد که قبلا 500 هکتار آبی و 600 هکتار دیم بود، اما در حال حاضر فقط 70 هکتار آبی کشت می‌شود.

«رحیم رحیمیان» می‌افزاید: روزگاری نه چندان دور چاه‌های این روستا پرآب بود، اما اکنون از 15 حلقه چاه عمیق کشاورزی 11 حلقه آن به صورت کامل خشک شده است و 4 حلقه چاه عمیق دیگر نیز کمتر از نصف آبدهی چند سال گذشته را دارد. وی عنوان می‌کند: دلیل خشک شدن آب چاه‌های این منطقه استفاده از آب زیرزمینی ویلکیج برای تامین آب شرب اردبیل است.


مشکل تعلیف دام

یکی دیگر از اهالی اظهار می‌کند: در گذشته تعداد خانواده‌هایی که دامداری می‌کردند، زیاد بود. اما از زمانی که منابع طبیعی، دام‌ها را از ورود به بخش زیادی از زمین‌های شمالی مشرف به این روستا منع کرد و بخشی از زمین‌ها هم به شهرک صنعتی شماره 2 واگذار شد، دیگر علوفه کافی برای تغذیه دام در این روستا وجود ندارد و پرورش دام بسیار کم شده است. 

«محرم اجری» ادامه می‌دهد: در گذشته روستای آرخازلو و چند روستای دیگر ویلکیج از جمله منطقه شیخلو که از 6 روستا (قره‌حسنلو، میرزارحیلو، آرخازلو، قره تپه، خلیفه‌لو و جابلو) تشکیل می‌شود، از آب سرریزشده دریاچه نئور استفاده می‌کردند که از سمت اوریق، تپراقلو به روستاهای شیخلو می‌آمد، اما چند سال پیش به دلیل احداث سدبند این آب قطع شده است و ما نه آب سطحی داریم و نه زیرزمینی.


مهاجرت به دلیل مشکلات اقتصادی

اهالی از درد غربت مردم مهاجر روستا در شهرهای دیگر می‌گویند و معتقدند نبود توسعه اقتصادی، کم‌آبی و واگذاری زمین‌های اطراف این روستا به شهرک صنعتی موجب ضایع شدن حق و حقوق و منافع اهالی شده و توسعه شهرک صنعتی محرومیت مردم روستا را رقم زده است. وعده 20 ساله تامین آب روستا از سد‌های موجود در منطقه نیز تا‌کنون تحقق نیافته است. اهالی این منطقه انتظار دارند اختلافات مردم با منابع طبیعی و منطقه ویژه اقتصادی بر سر مالکیت اراضی مورد نظر به صورت عادلانه حل و فصل شود، چراکه زمین‌های حال حاضر روستا با داشتن بیش از 200 راس گاو و هزار راس گوسفند کفاف تامین علوفه احشام را نمی‌دهد.


روستای بدون شورا

عضو شورای بخش ویلکیج می‌گوید: آرخازلو در سرشماری سال 95 دارای 206 خانوار و 700 نفر جمعیت است که در نیمه اول سال به دلیل مراجعت خانواده‌های مهاجر، جمعیت روستا دو برابر می‌شود.«لطفعلی سعادتی» با بیان این‌که روستای آرخازلو به دلیل به حد نصاب نرسیدن کاندیداها، شورای اسلامی ندارد و زیر نظر شورای بخش اداره می‌شود، می‌افزاید: در چند روز اخیر که در این روستا حضور داشتم، مشاهده کردم که وضعیت داخلی روستا و امرار معاش مردم تعریف چندانی ندارد و طرح هادی در روستا در حد شن‌ریزی آن هم با خودیاری اهالی انجام شده است که بر اثر بارندگی شن‌ها از بین می‌روند. 

وی ادامه می‌دهد: با توجه به این‌که نقشه طرح هادی روستا 10 سال پیش تهیه شده است، برای توسعه روستا و جلوگیری از اختلافات، باید طرح هادی روستا بازنگری شود. سعادتی با بیان این‌که اعتبار اختصاص‌یافته فقط کفاف هزینه‌های جاری را می‌دهد، عنوان می‌کند: اگر کمربندی روستا آسفالت شود، حداقل تردد مردم به‌سهولت انجام می‌شود. 
سعادتی با اشاره به بیکاری و نبود فرصت اشتغال جوانان تحصیل‌کرده بیان می‌کند: این روستا و روستاهای همجوار سالن ورزشی ندارند، در حالی که به دلیل نزدیکی 6 روستای منطقه شیخلو می‌توان برای چند روستا یک سالن سرپوشیده احداث کرد که مورد استفاده مشترک تمام اهالی این منطقه قرار بگیرد. 


تاریخچه روستا

فاصله آرخازلو تا آبی بیگلو مرکز بخش ویلکیج شهرستان نمین، 7 کیلومتر و تا شهر اردبیل 25 کیلومتر است. اهالی روستای آرخازلو از تیره‌های خامسلوو، اجیرلو و میکائیلو و تیره‌های آنان تشکیل شده که چندین سال پیش از مغان به این روستا کوچ کردند. اهالی روستا قبل از ساکن شدن در روستای آرخازلو کنونی، ییلاق و قشلاق می‌کردند. ییلاق اهالی باغرو و قشلاق آنها منطقه‌ای به نام شوردره در منطقه اینجلو مغان بودند. اهالی در مورد معنی اسم روستا معتقدند آرخازلو یا آرخازدی از (آرخ) به معنی رود یا جوی گرفته شده و کلمه (ازلو) فارس‌شده کلمه (ازدی) به معنای گمشده است، چراکه رودی از بالای روستا در جریان است که وقتی به این روستا می‌رسد، از حالت رود خارج و پهن و گسترده شده و در زمین‌های روستا پخش می‌شود.


پاسخ مسئول 

فرماندار نمین در گفت‌وگو با همشهری درباره مشکلات مطرح شده از سوی اهالی این روستا اظهار می‌کند: در مورد سد بند تاکنون اهالی مراجعه‌ و شکایتی نداشته‌اند اما در صورتی که حقآبه داشته باشند یا مسئولی قول داده باشد، مصوبه را ارائه کنند تا پیگیری‌ها انجام شود.

«عاطف ناصری» در مورد اراضی و مراتع اطراف روستا هم عنوان می‌کند: در مورد این زمین‌ها مردم حق دارند و هرکاری انجام شود باید با رضایت اهالی باشد. البته ما اقداماتی در این زمینه انجام داده‌‌ایم و به دنبال راه‌حل منطقی برای رفع مشکلات اهالی این روستا هستیم. به محض این‌که راه‌حل منطقی و عملی ارائه شود اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
«اصغر سلیمان‌زاده» مدیرعامل امور آب منطقه‌ای اردبیل درباره تامین آب شرب مرکز استان از آب زیرزمینی دشت ویلکیج و کاهش منابع آبی این روستاها اظهار می‌کند: در حال حاضر برای تامین آب شرب اردبیل نیازمند این آب‌ها هستیم و راه دیگری برای تامین آب شرب وجود ندارد. البته به جای تکیه داشتن به آب‌های زیرزمینی برای کشت محصولات کشاورزی، می‌توان کشت محصولات کم‌آب‌بر را مورد توجه قرار داد که در این زمینه نیازمند تغییر الگوی کشت در این منطقه مانند بسیاری از روستاهای استان هستیم.