مالیات پزشکان زیرذره بین

معصومه حیدری پارسا/ خبرنگار
داستان پرداخت مالیات پزشکان و حاشیه‌های فرارمالیاتی این قشر از روزهای گذشته سروصدای بسیاری را به پا کرده است؛ موضوعی که پس از مصوبه کمیسیون تلفیق درباره الزام پزشکان برای نصب کارتخوان در مطب و پرداخت 10درصد از دستمزد آنها به‌عنوان مالیات به‌صورت علی الحساب توسط مراکز درمانی آغاز شد و با واکنش تند پزشکان و نهادهای وابسته به آنها همچون نظام پزشکی روبه‌رو شد. پس از این حاشیه‌ها ماجرای نبود کارتخوان در مطب‌های بسیاری از پزشکان که بسیاری از کارشناسان و مردم معتقدند برای فرار مالیاتی است، دوباره سرزبان‌ها افتاد و در شبکه‌های اجتماعی به‌صورت گسترده مطرح شد و این گزاره روی میز آمد که با وجود اینکه قشری چون کارمندان، معلم‌ها و افرادی که درآمد کمتری دارند مالیات پرداخت می‌کنند چرا بخشی از پزشکان که قشر فرهیخته جامعه هستند و باید الگو باشند از پرداخت مالیات که یکی از اصلی‌ترین منابع اداره و توسعه کشور است، سر باز می‌زنند. البته در روزهای گذشته پزشکان در واکنش به انتقادهای صورت گرفته از سوی نهادها و سازمان‌های وابسته به این قشر همچون نظام پزشکی به‌صورت کلی موضوع فرار مالیاتی پزشکان را رد می‌کنند و معتقدند که پزشکان جزو منظم‌ترین صنف‌ها در پرداخت مالیات هستند.

از ما بهترانی که مالیات نمی‌دهند
در این‌باره غلامحسین دوانی، عضو جامعه حسابداران رسمی ایران و کارشناس امور مالیاتی به همشهری می‌گوید: این روزها عددهای مختلفی درباره فرارمالیاتی پزشکان بیان می‌شود و حتی تا 7هزار میلیارد تومان هم عنوان شده است که این عدد صحت ندارد و میزان فرارمالیاتی پزشکان حدود 700میلیارد تومان در سال است. وی در ادامه می‌گوید: ظرفیت برآوردی مالیات پزشکان بین 700 تا 800 میلیارد تومان است اما پزشکان در سال۱۳۹۶ تنها ۱۵۰میلیارد تومان مالیات پرداخت کرده‌اند. این در حالی است که سازمان می‌داند که چنین جرمی در حال رخ دادن است یعنی در سازمان مالیاتی کشف شده که پرداخت‌ها به‌حساب منشی و برخی از افراد دیگر واریز می‌شود پس باید راهکاری فراهم کنند تا پزشکان که البته جزو نخبگان کشورمان هستند با این هشدار روبه‌رو شوند تا چنین اقداماتی را انجام ندهند و مالیاتشان را دقیق پرداخت کنند.

اقدام دیگر این است که سازمان مالیاتی کسانی را که فرار مالیاتی درشت می‌کنند، به مردم معرفی کنند، بدون توجه به موقعیت اشخاص؛ اگر سازمان امور مالیاتی مدعی شفاف‌سازی‌ است چرا متخلفان را به مردم معرفی نمی‌کند مثلا فردی که توسط سازمان مالیاتی شناسایی می‌شود که 20صرافی دارد و یا 20شرکت در خوزستان به ثبت رسانده و 3هزار خودرو وارد کرده است؛ باید این افراد به مردم معرفی شوند. افراد باید بدانند که با متخلفان مالیاتی در هر سطح و با هر شغل و جایگاهی برخورد می‌شود و این پزشک و غیره نمی‌شناسد. در بسیاری از کشورها فرارمالیاتی جزو سنگین‌ترین جرایم و حتی در برخی از کشورها جرم جنایی محسوب می‌شود و به موجب ماده274 قانون مالیات مستقیم این کار در کشورمان هم جرم است و حتی حبس به‌دنبال دارد بنابراین کسانی که فرار مالیاتی دارند و درواقع پول بیت‌المال را نمی‌دهند باید با پرونده قضایی روبه‌رو شوند و این حتما باید شامل پزشکان هم شود. سؤال این است که چگونه یک مغازه دار کوچک درصورتی که مالیات ندهد در مغازه‌اش را می‌بندند اما یک سری افراد میلیاردها تومان فرار مالیاتی دارند اما کسی نامشان را اعلام نمی‌کنند؟

وی درادامه افزود:باید فرهنگ مالیات توسعه پیدا کند و رابطه دولت و ملت اعتماد آمیز شود. درحال حاضر نه مردم به دولت اعتماد دارند و نه دولت به مردم. صاحبان کسب و کار همچون پزشکان گلایه دارند از دولت و می‌گویند صاحبان کسب و کار واقعی مالیات می‌دهند عده‌ای اما نمی‌دهند و بسیاری بر این عقیده‌اند که کسانی‌که مالیات نمی‌دهند به نوعی خودی‌ها هستند یا رانت‌خوارها و ژن‌های خوب. درواقع وقتی کسانی را به‌عنوان سلطان سکه، سلطان زعفران و یا شکر دستگیر می‌کنند نخستین مطالبه مردم این است که آیا اینها مالیات هایشان را داده‌اند؟

به‌نظر می‌رسد در کشور سازوکارهایی وجود دارد که بتواند از افراد که شامل پزشکان هم می‌شوند مالیات گرفت اما دستگاه مالیاتی یا نظام حاکمیتی کشور عزم ملی برای این کار ندارد این در حالی است که ما در شرایط تحریم بین‌المللی هستیم و فشار زندگی بر مردم مضاعف شده است و در این بین دریافت مالیات طبق قانون حتما می‌تواند فشارهای اقتصادی را کاهش و درآمدهای کشور را افزایش دهد. هیچ‌کس نمی‌داند اقتصاد سیاه و زیرزمینی در کشور ما چقدر است؟ اخیرا برخی از مسئولان اعلام کرده‌اند که فرار مالیاتی 50هزار میلیارد است، کل درآمد مالیاتی کشور در بودجه سال آینده 153هزار میلیارد تومان است این یعنی 30درصد ظرفیت مالیاتی کشورمالیات نمی‌دهند برای آنکه ببینید فرارمالیاتی تا چه اندازه فاجعه اسفباری دارد باید بگویم که ما سال گذشته 350هزار اظهارنامه مالیاتی تحویل گرفته‌ایم از اشخاص حقوقی اما تنها 30هزار اظهارنامه مالیاتی حسابرسی می‌شود این ایراد به دولت، سازمان مالیاتی و سازمان بازرسی و وزارت اطلاعات و... است.

الان می‌بینیم در تعداد زیادی از مطب‌ها پزشکان فقط پول نقد دریافت می‌کنند و دستگاه کارتخوان ندارند؛ این کار مصداق دهن کجی است یعنی ما قانون را قبول نداریم؛ چگونه می‌شود بخشی از پزشکان چنین دستگاهی را نداشته باشند و براین کار اصرار کنند. هر کس درآمد دارد باید مالیات بدهد، به هرحال همه پول‌های کشور به حساب‌های بانکی می‌رود و سازمان مالیاتی باید به حساب‌های بانکی دسترسی داشته باشد و از طریق تراکنش‌های بانکی باید فراریان مالیاتی را پیدا کنند البته تا به حال بسیاری هم پیدا شدند اما اسامی‌شان اعلام نمی‌شود از سال95 تا به حال نزدیک 10هزارمیلیارد فرارمالیاتی کشف کرده‌ایم اما متأسفانه اسامی را اعلام نمی‌کنند.

پزشکانی که مالیات پرداخت می‌کنند درآمد خود را کمتر اعلام می‌کنند
همچنین براساس اطلاعاتی که روابط عمومی سازمان امور مالیاتی تهران در اختیار روزنامه همشهری قرار داده است از میان حدود 20هزار پرونده پزشکان تهران تنها 11هزار نفر  در سال1396 اظهارنامه ارائه کرده‌اند که میانگین مالیات اعلامی از سوی پزشکان برای هر نفر 5میلیون و 700هزار تومان بود در شرایطی که طبق محاسبات این سازمان میانگین پرداختی برای هر پزشک 14میلیون تومان بوده است. همچنین در اطلاعاتی که از طریق سازمان امور مالیاتی و به نقل از محمدرضا نوری رئیس امور مالیاتی شهر و استان تهران در اختیار روزنامه قرار گرفته است: بررسی 500پرونده پزشک با درآمد بالا نشان می‌دهد میانگین مالیات اعلام شده توسط پزشکان با درآمد بالا حدود 17میلیون تومان برای هر نفر بود درحالی‌که مالیات واقعی آنها بالغ بر 76میلیون تومان تعیین و تشخیص داده شده است.»

اما باوجود اعلام این میزان از فرارمالیاتی از سوی پزشکان براساس گفته‌های مسئولان سازمان امور مالیاتی، نهادهای وابسته به پزشکان این موضوع را رد می‌کنند.

رقم‌های فرار مالیاتی پزشکان واقعی نیست
محمد جهانگیری، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی کشور در این‌باره به همشهری می‌گوید: رقم‌های عجیب و غریبی که گفته می‌شود در زمینه فرار مالیاتی پزشکان واقعی نیست. همچنین نمی‌توانیم بگوییم که این موضوع مختص جامعه پزشکی است چراکه در میان همه اقشار یک سری افراد وجود دارند که مرتکب چنین اقداماتی می‌شوند و پرداخت مالیات را نادیده می‌گیرند اما طبق آمار و ارقامی که از سازمان امور مالیاتی داریم به شما می‌گویم که جامعه پزشکی یکی از خوش حساب‌ترین و منضبط‌ترین‌ها بوده و هستند طبق قواعد و قوانینی که تا به امروز در بحث امور مالیاتی مطرح بوده است.

همچنین 6-5 سال است که مذاکرات مستقیمی با سازمان مالیاتی انجام می‌دهیم و طبق قانون قبل سازمان‌ها و صنوف مجاز بودند که تفاهمنامه‌ای را با سازمان امور مالیاتی داشته باشند و براساس آن تفاهمنامه‌ها اظهارنامه‌ها را بدهند و مالیات را پرداخت کنند، این تفاهمنامه‌ها منعقد می‌شد و سازمان امور مالیاتی حدود 10 تا 20درصد به تناسب یا 16 تا 18درصد از افراد را به‌صورت رندوم شناسایی و بررسی می‌کرد ضمن اینکه هر 5سال کل جامعه پزشکی را کامل بررسی می‌کرد و براساس آن پایه‌گذاری می‌شد. تا سال95 نیز طبق قانون تمام کسانی‌که مطب داشتند حتی افرادی که 2مطب داشتند نیز مالیات خود را پرداخت می‌کردند و از چند جهت هم چک می‌شدند: 1- از طریق سازمان‌های بیمه که لیست بیمه رد می‌کردند، 2-دارایی‌هایی که داشتند و 3-ممیزی‌هایی که سازمان امور مالیاتی انجام می‌داد. اینها را گفتم که بدانید درآمدهای پزشکان شفاف است و از همه مهم‌تر اینکه 96درصد بیمارستان‌های ما در شهرستان‌ها با بیمه‌های پایه قرارداد دارند و همه اینها قابل احصاست.»

او در ادامه می‌گوید: «همه بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های ما، حتی آزمایشگاه‌ها، داروخانه‌ها و رادیولوژی‌ها دفاتر مالیاتی دارند و در سازمان امور مالیاتی همه اطلاعات وارد می‌شود پس فرار مالیاتی مفهومی ندارد و این حرف‌هایی که گفته می‌شود را افراد غیرمطلع اشاعه می‌دهند. همچنین درباره چرایی این موضوع که برخی از پزشکان از کارتخوان استفاده نمی‌کنند هم باید بگویم که این کار اشتباه است که برخی همکاران مرتکب می‌شوند، ما هم پیگیر هستیم البته اجباری در این مورد نیست اما تأکید می‌کنیم به‌دلیل رفاه حال مردم و شفاف‌سازی‌ درآمدها این دستگاه‌ها نصب شود. اما خوب است بدانید که خدمات پزشکی خدماتی است براساس ضوابط اخلاقی، انسان دوستی، همنوع‌دوستی و همدردپنداری و اینگونه نیست که با کاسبی یکسان باشد البته شاید برخی همکاران این اشتباه را مرتکب شوند که آن هم باید سیستم این را حل کند. ضمن اینکه در پایان سال97 شاهدیم با وجود تورم‌ها نه‌تنها تعرفه‌های پزشکی افزایش نیافته بلکه بدهی سازمان‌های بیمه گر هم پرداخت نشده اما کار توسط این قشر و ارائه خدمت ادامه دارد. درنهایت اینکه این حرف‌ها پاداش ما نیست چرا که ما شفاف‌سازی‌ را قبول داریم و در کنار مردم و دولت هستیم.»


سازمان امور مالیاتی تهران: از بین 20 هزار پزشک تهرانی تنها 11 هزار نفرشان اظهارنامه مالیاتی پر کرده‌اند.
معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی: رقم‌های عجیب و غریبی که گفته می‌شود در زمینه فرار مالیاتی پزشکان واقعی نیست



درباره فرار مالیاتی پزشکان شفاف‌سازی‌ شود
حیدرعلی عابدینی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس در گفت‌وگو با همشهری درباره فرار مالیاتی پزشکان گفت: می‌گویند روزی ملا‌نصرالدین یک میخ به زمین کوبید و گفت اینجا مرکز زمین است و هر‌کس باورش نمی‌شود، برود زمین را متر کند. حالا این رقمی هم که آقایان درباره فرار مالیاتی پزشکان داده‌اند، همینطور است. چطور می‌شود چنین چیزی را ثابت کرد. اولا من پزشک نیستم، مطب، بیمارستان و یا مرکز تشخیص درمانی هم ندارم ولی باید بگویم الان به قشر پزشک ظلم می‌شود.

پزشکان ما منشأ خدمات ارزشمند در کشور بوده‌اند و خیلی‌ها قدر این نعمت را نمی‌دانند. زمانی وضعیت کشور به‌گونه‌ای بود که ما مریض‌هایمان را به خارج از کشور می‌فرستادیم و برای تامین ارز آنها دچار مشکل بودیم ولی امروز می‌توانید با افتخار بگویید که بهترین وضعیت را از نظر تربیت پزشک در کشور داریم و حتی در بین دانشمندان منطقه آنها بسیار شاخص هستند. ما با یک‌سری مباحث جایگاه این حرفه مقدس را متزلزل می‌کنیم. درحالی‌که پزشکان ‌مانند سایر مشاغل مالیات پرداخت می‌کنند و نباید جوسازی در مورد آنها ایجاد کرد.

وی در پاسخ به این سؤال که چرا شیوه مالیات‌دادن پزشکان معلوم نیست، گفت: شما نمی‌توانید پزشکی را پیدا کنید که تسویه‌حساب مالیاتی نداشته باشد، من به شما جایزه می‌دهم. عده خاصی هستند که کارتخوان ندارند. نباید کار اقلیت را به‌حساب اکثریت جامعه گذاشت. به جای این باید بگویید چرا دارایی رفتاری کرده است که پزشکان می‌ترسند کارتخوان بگذارند. ما باید ببینیم چه رفتارهایی صادر شده که چنین نتیجه‌ای داشته است. البته پیشنهاد دادیم که ارتباط منظم‌تری بین دارایی و پزشکان برقرار شود و پزشکان را با شرح وظیفه و اظهارنامه مالیاتی آشنا کنند. دارایی بدون اینکه آموزش دهد، انتظار دارد. بین اقشاری که مالیات‌بده هستند، این پزشکانند که مازاد درآمد خود را در جهتی صرف می‌کنند که خود دولت باید در آن سرمایه‌گذاری کند. پزشکان به جای دولت، مراکز بهداشتی و درمانی تخصصی راه ‌می‌اندازند.

این پزشکان هستند که تجهیزات پزشکی گران‌قیمت را می‌خرند و خدمات ارائه می‌دهند و اگر درآمدی دارند، آن را صرف ارتقای خدمات سلامت می‌کنند. کاش همه به این شکل برنامه‌ریزی کنند. مثلا وارد‌کننده خودرو وقتی وضع مالی‌اش خوب می‌شود، به جای 100خودرو، 200خودرو وارد می‌کند. پزشکان وقتی وضع‌ مالی‌شان خوب می‌شود، دستگاه پیشرفته‌تری می‌خرند و خدمات بیشتری ارائه می‌دهند. پس جوسازی در مورد آنها صحیح نیست. از کسی که مدعی فرار مالیاتی پزشکان شده، باید سؤال کنید که این حرف را در مورد طلافروشان، کشاورزان و... هم می‌گوید؟ باید پرسید، بین اقشار کدام صنف بیشتر فرار مالیاتی دارد؟ به اعتقاد من درباره فرار مالیاتی پزشکان باید شفاف‌سازی‌ صورت گیرد، حتما هستند پزشکانی که به نوعی تخلف می‌کنند، ولی این درست نیست که بگوییم همه پزشکان مالیات پرداخت نمی‌کنند.