معمای نفت و بودجه98
محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه میگوید: در حوزه صادرات نفتی بهشدت دچار مشکل هستیم بهگونهای که از ۲میلیون و ۴۱۰هزار بشکه نفت که برای هر روز در سال۱۳۹۷ که ۴۷میلیارد دلار درآمد نفتی در بودجه سالجاری پیشبینی شده بود؛ درحال حاضر بهشدت فاصله گرفتهایم. او افزود که امکان انتقال ارز حاصل از فروش نفت به داخل کشور را نیز نداشته یا بهسختی انجام میشود.
حکایت سکاندار سازمان برنامه و بودجه و واقعیتهای آینده بازار نفت را شاید بتوان مصداق ضربالمثلی دانست که میگوید: جیک جیک مستونت بود، فکر زمستونت بود؟ چه اینکه بهنظر میرسد درآمدهای نفتی مانند سالهای پیشین نخواهد بود و دولت در سال آینده با کسری بودجه مواجه میشود و سؤال این است که فرض گرفتن فروش روزانه 1.5میلیون بشکه نفت در سال آینده براساس چه سازوکاری صورت گرفته و مهمتر اینکه معاون برنامه و بودجه رئیسجمهور، چرا بهجای بیان صریح واقعیتهای سخت، گاه هنگام سخن گفتن از بیان واقعیت کسری بودجه پنهان خودداری میکند؟ افزون بر اینکه جدیدترین گزارش ماهانه اوپک نشان میدهد تولید نفت ایران در ماه پایانی سال گذشته میلادی به 2میلیون و 769هزار بشکه در روز رسیده و نفت سنگین ایران هم 8دلار ارزانتر شده است.
باید پذیرفت که سال آینده سال سختی برای اقتصاد نفتی ایران است و برآوردها نشان از وابستگی بیشتر بودجه عمومی دولت به دلارهای نفتی دارد. در چنین شرایطی بستن بودجه با سیاستهای انضباطی و واقعگرایانه و لحاظ کردن واقعیتهای پیشروی اقتصاد ازجمله رشد منفی اقتصاد و نرخ بالای تورم و بیکاری، منطقیتر بهنظر میرسد و گشادهدستی کار دست دولت خواهد داد. هم محمدباقر نوبخت و هم سایر دولتمردان و چهرههای اقتصادی باید بپذیرند که بودجه ایران بیمار است و جراحی آن یک ضرورت و نه انتخاب است.