رتبه نوزدهم زنجان در تورم

زهرا هادیلو |   زنجان - خبرنگار :

گزارش‌های منتشرشده از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد نرخ تورم در 12 ماه منتهی به آبان‌ 1397 در مقایسه با 12 ماه منتهی به آبان‌ 1396 معادل 4/18 درصد است. همچنین بیشترین نرخ تورم به تفکیک دهک‌های هزینه‌ای در آبان‌ماه 1397 مربوط به دهک‌ دهم معادل 8/21 درصد و کمترین آن مربوط به دهک‌ اول معادل 15 درصد است. 

تورم در مناطق شهری ایران در آبان امسال به عدد 6/15 درصد رسید که نسبت به ماه قبل 5/3 درصد افزایش داشته است. اگر سری به آمارهای استانی بزنیم درمی‌یابیم که نرخ تورم آبان‌ماه در زنجان به 14 درصد رسیده و با توجه به اطلاعات موجود زنجان بین استان‌های کشور به رتبه نوزدهم دست یافته است. 


 ناکارآمدی سیستم بانکی

ایرج امینی، معاون اطلاعات و آمار سازمان برنامه و بودجه استان زنجان، در مورد نرخ تورم معتقد است که مهم نیست رتبه استان در این زمینه چند باشد، چراکه هیچ استانی از فضای عمومی کشور جدا نیست. نرخ تورم یک مفهوم اقتصادی کشوری است و بالا رفتن نرخ تورم به دلیل بالا بودن نقدینگی است. 

وی با تأکید بر ناکارآمدی سیستم بانکی به خصوص فعالیت نادرست بانک‌های خصوصی اظهار می‌کند: رئیس‌جمهوری نیز به تازگی در سخنرانی خود به این موضوع اشاره کرد که بسیاری از فعالیت‌های بانک‌های خصوصی واسطه‌گری است در حالی که وظیفه بانک این است که به متقاضیان تسهیلات پرداخت کند، اما در حال حاضر این بانک‌ها به بنگاه‌داری مشغولند. 

موضوع دیگری که معاون اطلاعات و آمار سازمان برنامه و بودجه استان زنجان به آن اشاره می‌کند شفاف نبودن سیستم‌های نظام اداری است. وی در این زمینه می‌گوید: برخی از مشکلات پیش‌آمده ساختاری‌اند و باید اصلاح شوند. 


فقط افزایش تولید

امینی در خصوص راهکار برون‌رفت از این شرایط توضیح می‌دهد: ما باید میزان تولید را در استان بالا ببریم منظور صرف تولید کالای بیشتر نیست، بلکه شامل افزایش خدمات نیز می‌شود. برای مثال اگر ما 8 ساعت در روز کار می‌کنیم آن را به 15 ساعت برسانیم. 

وی می‌افزاید: برای رسیدن به این منظور باید نظام اداری و تکنولوژی این کار را مهیا کنیم و حتی دست به مهارت‌آموزی بزنیم. 


ظرفیت نیروی جوان

معاون اطلاعات و آمار سازمان برنامه و بودجه استان زنجان جمعیت فعلی کشور را فرصتی طلایی می‌داند و معتقد است که ما بیشترین نیروی جوان و کارآمد را در کشور داریم و باید از این فرصت به نحو خوبی بهره‌برداری کنیم. 
وی اضافه می‌کند: درست است که در حال حاضر از نظر پولی شرایط مناسبی نداریم و با برخی از مسائل زیست‌محیطی مانند خشکسالی یا آلودگی خاک درگیر هستیم، اما باید این را بدانیم که 70 درصد جمعیت کشور نیروی جوان است و باید تلاش کنیم از مشکلات موجود رهایی یابیم. 

امینی به جزئیات بیشتری از نرخ تورم در استان اشاره می‌کند و می‌گوید: شاخص‌های عددی در نرخ تورم در برخی از کالاها و خدمات از میانگین کشوری بالاتر و برخی نیز پایین‌تر است مثلا نرخ تورم در بخش تفریح و فرهنگ استان ۱۱/۳ درصد اما میانگین کشوری ۲۳ درصد است. همچنین در بخش آموزش استان نرخ تورم ۱۵/۹ درصد ثبت شده اما میانگین کشوری ۱۴/۶ درصد است. 


علل ایجاد تورم

‌مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان زنجان در مورد علل ایجاد تورم می‌گوید: یکی از ریشه‌های تورم نبود تعادل میان درآمدها و هزینه‌های دولت اسـت. زمانی کـه هزینه‌های دولت از درآمدهای آن در بودجه سالانه بیشتر باشـد، دولـت بـا کسـری بودجه مواجه می‌شود. اگر دولت برای حل مشکل کسری بودجه اقدام به استقراض از بانک مرکزی یا فروش درآمدهای ارزی (مثلاً فـروش نفـت) کند، پایه پولی و به دنبال آن نقدینگی کل در اقتصاد افزایش می‌یابـد کـه این افزایش نقدینگی آثار تورمی به دنبال خواهـد داشـت. 

ابوالفضل عباسچیان می‌افزاید: عوامل مـؤثر در تقاضـا از قبیل ترقی بازار سهام یا سیاست‌های انبساطی از قبیل زمانی که بانـک مرکـزی نـرخ بهره را کاهش داده یا دولت مخارج خود را افزایش می‌دهد می‌تواند موقتا تقاضـای کل را تقویت کند و رشد اقتصادی را بالا ببرد، اما اگر این افزایش تقاضا بـیش از ظرفیت تولید اقتصاد باشد، فشار حاصله بر منابع در تورم «ناشی از کشـش تقاضـا» منعکس می‌شود. سیاسـتگـذاران بایـد تـوازن درسـتی بـین تقویـت تقاضـا و رشـد اقتصادی پیدا کنند بدون این‌که باعث تحریک بیش از حد اقتصـاد شوند.

وی ادامه می‌دهد: انتظارات نیز در تعیین تورم نقش کلیدی ایفا می‌کند. اگر مردم یا بنگاه‌ها پیش‌بینـی بالا رفتن قیمت‌ها را بکنند، آنها این انتظارات را در مذاکرات و چانه‌زنی‌های دستمزد خـود و تعـدیل قیمـت قراردادهـا ( از قبیـل افـزایش خودکـار اجـاره مسـکن) وارد می‌کنند. این رفتار تا حدودی تورم دوره بعـد را تعیـین می‌کنـد؛ بـه محـض این‌که قراردادها عمل شوند و دستمزدها و قیمت‌ها طبـق توافـق افـزایش یابنـد، انتظـارات تحقق می‌یابـد و مـردم پیوسـته انتظـارات خـویش را براسـاس گذشـته قـرار می‌دهند به گونه‌ای که تورم الگوهای مشابهی را طی زمان دنبال خواهد کرد و به ماندگاری تورم منجر می‌شود.