راه‌اندازی صنایع تبدیلی در قطب گوجه‌فرنگی

علیرضا برازجانی|    بوشهر - خبرنگار: 

استان بوشهر رتبه نخست تولید گوجه‌فرنگی فصل زمستان را در کشور دارد. در این استان ۱۱ هزار و ۳۰۰ هکتار مزرعه گوجه‌فرنگی با توان تولید 600 هزار تن محصول وجود دارد که بخشی از آن به صورت تازه‌خوری مصرف می‌شود و بخشی دیگر برای تهیه رب به کار می‌رود.

گوجه‌کاران شهرستان‌های دیر، دشتی، دشتستان، کنگان و جم بیشترین اراضی را در سطح استان بوشهر زیر کشت این محصول پرمشتری می‌برند و در عرصه تولید گوجه فرنگی فعالیت قابل توجهی دارند. اما در بین مناطق تولید‌کننده گوجه، بیشترین محصول مربوط به شهرستان دیر است و در سالیان اخیر توانسته است رتبه نخست کشت و تولید گوجه را از آن خود کند.

این درحالی است که محصولات گوجه‌کاران در فصلی روانه بازار می‌شود که معمولا با زمان تولید محصولات دیگر استان‌های تولید‌کننده گوجه همزمان می‌شود؛ موضوعی که به شدت بازار فروش این محصول دوم استان بوشهر بعد از خرما را تحت تاثیر قرار می‌دهد و موجب ضرر و زیان کشاورزان و رها شدن محصول در مزارع گوجه می‌شود.

یکی از راهکارهای برون‌رفت از این شرایط ایجاد صنایع تبدیلی مثل کارخانه تولید رب گوجه در سطح استان است که از 2سال قبل استارت احداث این صنایع در استان بوشهر و در محدوده قطب تولید گوجه زده و مجوز ساخت این کارخانه‌ها صادر شد و در حال حاضر وارد مدار تولید شده‌اند. 


سنگ‌اندازی در مسیر دریافت تسهیلات 

یکی از صاحبان صنایع تبدیلی استان بوشهر به همشهری می‌گوید: روزانه 50 تن گوجه فرنگی از مزارع روستای شهنیا و سایر مزارع بندر دیر خریداری می‌کنیم که در خط تولید این کارخانه به 7 تن رب تبدیل می‌شود. در حال حاضر، رب تولید شده در ظروف200 لیتری ذخیره می‌شود اما ظرف 20روز دیگر که خط تولید جدید راه‌اندازی ‌شود در بسته‌بندی‌هایی به صورت قوطی یک کیلویی روانه بازار خواهد شد.

«حسن خیاطی» می‌افزاید: کمتر از یک هفته است که این واحد تولیدی و تبدیلی آغاز به کار کرده و موجب شده زمینه اشتغال 45 نفر به صورت مستقیم و 100 نفر به صورت غیرمستقیم فراهم شود. با راه‌اندازی خط جدید تا 20روز آینده،30 نفر دیگر هم در این واحد شروع به کار خواهند کرد.

وی با گلایه از برخی سنگ‌اندازی‌ها از سوی استانداری بوشهر در مسیر دریافت تسهیلات اعطایی اضافه می‌کند: هرچند مدیران جهاد کشاورزی استان بوشهر همکاری و حمایت خوبی در زمینه راه‌اندازی صنایع تبدیلی دارند اما برای اخذ وام و تسهیلات در کارگروه تسهیلات اشتغال پایدار در استانداری با مقاومت‌های غیرمنطقی مواجه بودم. پس از ماه‌ها تلاش موافقت کارگروه را برای دریافت وام گرفتم ولی این‌بار در بانک با انواع و اقسام موانع مواجه شدم. زمانی هم که قسط اول تسهیلات که 20 میلیارد ریال بود پرداخت شد، زمان طلایی برای خرید محصول گوجه فرنگی از دست رفته بود.


حمایت از صنایع تبدیلی با تسهیلات روستایی

مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر با اشاره به این‌که از سال 95 مجوز احداث 3 واحد کارخانه تولید رب در شهرستان‌های دیر و تنگستان و دشتی که قطب گوجه فرنگی استان بوشهر محسوب می‌شوند صادر شده، به همشهری می‌گوید: درحال حاضر این 3 واحد به بهره‌برداری رسیده و در خط تولید قرار گرفته‌اند. تسهیلاتی نیز در قالب وام اشتغال پایدار روستایی و عشایری برای توسعه این واحدها در سال جاری واگذار شده است. ضمن این‌که در زمینه بسته‌بندی و تولید قوطی هم خط تولید به زودی راه‌اندازی خواهد شد.

«مصطفی قلی‌پور» می‌افزاید: عمده محصول تولید شده گوجه فرنگی استان بوشهر مصرف تازه‌خوری دارد و با توجه به این‌که قیمت خوبی در خارج از فصل دارد و محصولات درجه 2و3 باید برای تولید رب روانه کارخانه‌ها شود، جهت‌گیری سازمان جهاد این بود که بر اساس نیاز واقعی و میزان تولید محصول در سطح اراضی استان نیاز سنجی و مجوز فعالیت صنایع تبدیلی صادر شود. بر همین اساس مجوزهای کارخانه تولید رب روستای شهنیای بندر دیر با ظرفیت تولید اسمی 6 هزار تن که زمینه اشتغال 45 نفر را به طور مستقیم و اشتغال 100نفر دیگر را به صورت غیرمستقیم فراهم کرده است، صادر شد.

تسهیلاتی نیز در قالب اشتغال پایدار روستایی و عشایری به این واحد تولیدی پرداخت شد. دومین واحد، کارخانه ماچله پاور روستای رستمی شهرستان تنگستان است که با ظرفیت تولید اسمی 3 هزار تن و اشتغال 42 نفر در مدار تولید قرار گرفته است.کارخانه دیگری نیز در روستای بادام‌زار در بخش مرکزی شهرستان دشتی تا سال قبل فعالیت داشت. این کارخانه برای کسب مجوزهای بهداشتی و زیست‌محیطی در حال حاضر راکد است ولی در شرف اخذ مجوزهای مربوطه است که انتظار داریم به زودی فعالیت خود را از سر بگیرد.


محصول کارخانه‌ها به‌زودی وارد بازار می‌شود

قلی‌پور اضافه می‌کند: در حال حاضر تولیدی که این کارخانه ها انجام می دهند به صورت فله   به کارخانه های برند در دیگر استان ها ارسال می‌شود اما با حمایت توسعه‌ای که از این کارخانه داشتیم به‌زودی خطوط تولید، بسته‌بندی و تولید قوطی راه‌اندازی می‌شود.


خرید توافقی گوجه فرنگی 

عضو هیات مدیره سازمان تعاون روستایی ایران می‌گوید: دستورالعمل خرید توافقی گوجه‌فرنگی از کشاورزان استان بوشهر، به این استان ابلاغ شده است. «محمدرضا اورانی» می‌افزاید: منابع نقدینگی لازم برای خرید محصول از گوجه‌کاران این استان هم تامین شده و با هماهنگی صورت گرفته آمادگی لازم برای خرید این محصول به‌ویژه محصولی که برای تهیه رب قابل استفاده باشد با قیمت مناسب وجود دارد.
 وی اضافه می‌کند: برای این‌که دست دلالان را از سفره کشاورزان کوتاه کنیم تصمیم گرفته‌ایم محصول به قیمت توافقی از گوجه‌کاران خریداری و سپس برای تهیه رب به واحد‌های صنایع تبدیلی استان‌های دیگر حمل شود.


مکث

طبق گفته معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر، آبان امسال 30 هزار تن گوجه فرنگی از مزارع استان برداشت شد و این رقم در آذر به 70 هزار تن رسید. پیش‌بینی می‌شود در مجموع 570 تا600 هزار تن گوجه از مزارع استان برداشت شود. کل تولید استان بوشهر در سال96 رقمی معادل600 هزار تن گوجه بود، از این میزان تولید 25 درصد تحویل صنایع تبدیلی می‌شود 55 درصد به مصرف داخل کشور می‌رسد و کاربری تازه‌خوری دارد. 25درصد هم برای صادرات می‌تواند برنامه‌‌ریزی شود که البته امسال مرزها بسته است و زمینه صادرات در حال حاضر وجود ندارد.