رونق صادرات در نبود مشوق‌ها

روح‌الله یارمحمدی|   قم- خبرنگار:

جشن استانی تقدیر از صادرکنندگان برتر، با 40 روز تأخیر برگزار شد و 16 صادرکننده برتر استان قم در بخش‌های مختلف شناخته و تجلیل شدند، اما در پس این تقدیرهایی که با یک لوح یادبود و چند عکس دسته‌جمعی تمام شد، حاشیه‌هایی وجود دارد که کام برگزیدگان عرصه اقتصادی را تلخ کرده است. از این رو به بهانه برگزاری مراسم تجلیل از برگزیدگان بخش صادراتی استان قم و تحلیل برخی از مشکلات ریز و درشت اقتصاد قم با «ابوالفضل خاکی» رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.


یکی از گلایه‌های صادرکنندگان استان تخصیص نیافتن یارانه‎ها یا مشوق‌های صادراتی است. آیا در این مورد اقدامی شده است؟

3 سال است که از پرداخت هرگونه یارانه و مشوق صادراتی به صادرکنندگان امتناع می‌شود و بیش از هزار میلیارد تومان معوقه آن است که سهم صادرکنندگان استان قم در سال 96 حدود 250 میلیون دلار است.

جایزه صادراتی چگونه تعلق می‌گیرد؟

طبق قوانین صادرکنندگان نمونه به ازای هر دلار صادرات و بنا به اهمیت کالای صادراتی باید بین 2 تا 8 درصد مشوق صادراتی بگیرند.

آیا در سال 97 رشد صادراتی داشته‌اید؟

بله. در 7 ماه اول امسال حدود 13 درصد رشد صادراتی داشتیم که بیش از 80 درصد آن در بخش پتروشیمی و فولاد بوده است.

مقدار ریالی صادرات مشخص است؟ بیشتر به چه کشورهایی صادرات دارید؟

حدود 44 کشور هدف صادراتی استان بوده، اما بیشتر صادرات ما به کشورهای منطقه به‌ویژه عراق، افغانستان و امارات در مجموع به ارزش 250 میلیون دلار بوده است.

آماری از میزان صدور کارت بازرگانی دارید؟

بله، در 7 ماه امسال حدود 730 کارت صادر شده که نسبت به سال گذشته 30 درصد رشد دارد.

همیشه در مورد کارت‌های بازرگانی و سوء‌استفاده از آن نگرانی‌هایی وجود دارد. این نگرانی‌ها درست است؟

بله، ما هم به دلیل این‌که همین نگرانی‌ها را داریم، با همراهی بازرسان سازمان صمت، نظارت کامل داریم و هیچ تأییدیه بدون بازرسی و بازدید برای متقاضی صادر نمی‌شود.

ساخت نمایشگاهی که بخش خصوصی متولی آن بود مثل برخی طرح‌های عمرانی، ناکام و ناتمام مانده است؟

طرح ساخت نمایشگاه برعهده بخش خصوصی است و متولی آن عده‌ای از تاجران و صنعتگران استان هستند. حتی اتاق بازرگانی بخشی از سهام این نمایشگاه بین‌المللی را در اختیار دارد. با توجه به این‌که اوضاع اقتصادی مناسب نیست، ساخت و تکمیل این طرح کند شده و از لحاظ ساخت فیزیکی پیشرفت 50 درصدی داشته است ولی با این حال می‌توانیم فاز یک ساختمان نمایشگاه را تا پایان امسال به اتمام برسانیم.

این نمایشگاه فقط رویکرد بازرگانی و تجاری دارد؟

خیر، نمایشگاه فقط این رویکردها را ندارد، بلکه جنبه گردشگری هم داشته و برخوردار از پایلوت صنایع شاخص فرهنگی استان است. بخش نمایشگاهی 100غرفه از محصولات بومی دارد. نمایشگاه دائمی هم در کنار نمایشگاه‌های مقطعی و مناسبتی فعال خواهد بود.

قبول دارید که اوضاع ارائه و عرضه محصولات بومی استان چندان خوب نیست؟

این مسأله نشأت گرفته از اوضاع نابه‌سامان اقتصادی است. اما با این حال ما چند تور خارجی به عمان، چین و لبنان داشتیم. البته نمایشگاه‌هایی هم که در شهرهای لبنان برگزار شده به‌ویژه در بخش ارائه مواد غذایی و سوغات قم موفقیت‌آمیز و سودآور بوده است. در مورد نمایشگاه‌های داخلی هم 30 نمایشگاه مختلف برنامه‌‌ریزی شده است که امسال تاکنون 13 نمایشگاه بر اساس زمان‌بندی پیش‌بینی شده برگزار شد و در نظر داریم 17 نمایشگاه دیگر را تا پایان سال برگزار کنیم.

یکی از ضعف‌های عمده صنعت و تجارت استان جذب سرمایه‌گذار است که شما بارها نسبت به آن معترض بوده‌اید، هنوز هم این مشکل وجود دارد؟

هنوز هم کم و بیش این کم‌لطفی به سرمایه‌گذاران وجود دارد، اما وضعیت حمایت از سرمایه‌گذاران رو به بهبود است. امیدوارم در آینده این مشکلات کمتر شود. یادمان باشد با توجه به موقعیت استراتژیک جغرافیایی و مذهبی قم، فرصت سرمایه‌گذاری زیادی به‌ویژه در بخش خدمات و گردشگری وجود دارد که با اندکی خوش‌سلیقگی و تعامل سازنده، سرمایه‌گذاران متعهد و معتبر داخلی و خارجی بسیاری را می‌توان جذب کرد.

در حال حاضر بیشترین مشکل و مانع تولید در استان قم چیست؟

نیاز به نقدینگی واحدهای تولیدی به 4 برابر رسیده است و از طرفی بانک‌ها هم در تأمین نقدینگی کوتاهی می‌کنند. دلار که قرار بود به قیمت 8 هزار تومان در اختیار ما بگیرد، قیمت آن روال عادی ندارد و دچار چالش‌های اساسی است. تحریم‌ها و وضعیت بازرگانی خارجی هم مشکل‌ساز شده است.

 قرار بود بانک‌ها در قالب تسهیلات برای رونق صنایع وام‌هایی به تولیدکنندگان بدهند، در این‌باره توضیح دهید.

عرصه تولید و صنعت درگیر یک تورم سنگین شده و سقف تسهیلات پرداختی پاسخگوی نیازهای کنونی آنها نیست. بانک‌های استانی سقف پرداختی خود را 5 میلیارد تومان تعیین کرده‌اند و مدعی هستند برای افزایش این مبلغ نیاز به مجوز مدیریت شعب خود در تهران دارند. نرخ 18درصدی تسهیلات برای وام اول، آن هم برای سقف پرداختی معین است و در صورت تمدید وام این نرخ به 24 درصد افزایش می‌یابد. با این وضعیت = فعالیت در عرصه تولید منطقی و شدنی نیست.