روزانه 30میلیارد تومان هزینه اداره تهران است

محمد سرابی | خبر‌نگار

هزینه یک‌ماه اداره شهر تهران معادل هزینه اداره‌کردن یک شهر یک‌میلیون نفری دیگر در 3 یا 4‌ماه است. در عین حال بدهی انباشته شهرداری تهران چندین برابر همان شهر است؛ آنقدر که بار سنگین آن حتی با صرف تمام بودجه یک یا 2سال شهر هم تسویه نخواهد شد. تصور شهروندان این است که شهرداری تهران حجم عظیمی از پول نقد در اختیار دارد، درحالی‌که متخصصان می‌دانند شهرداری در طول یکی دودهه گذشته مبالغ کلانی مصرف کرده و هنوز هم به‌دنبال یافتن‌راه‌هایی برای بازپرداخت بدهی‌های باقیمانده است. همزمان شهرداری باید هزینه زیادی برای حفظ شهر به شکل فعلی پرداخت کند تا رشته امور گسسته نشود. هزینه اداره شهر تهران به طور متوسط روزانه 30میلیارد تومان است و درآمد حاصل از فعالیت‌های شهرداری در حدود 35میلیارد تومان.  «زریر نگین‌تاجی» سرپرست معاونت مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران در گفت‌وگو با روزنامه همشهری تأکید می‌کند که شهرداری رویه پیشین مبنی بر کسب درآمد از راه «صدور پروانه ساخت و تغییر کاربری» را به‌عنوان یک روش ناپایدار کنار گذاشته و به‌دنبال روش‌های کسب درآمد پایدار برای اداره شهر است. نگین‌تاجی جزئیات جدیدی از امور مالی شهرداری تا پایان آبان‌ماه امسال را در اختیار همشهری گذاشت.






ارزش درآمدهای «پایدار»



شــما اگــر به سـاختار درآمــدی شهرداری‌های موفق دنیا توجه کنید، از 3بخـش تشکیل می‌شود: یا توسط سرمایه‌گذاری بخش خصوصی ایجاد می‌شود، یا از طریق دولت مرکزی به‌دست می‌آید مثل همین مالیات بر ارزش افزوده‌ای که دولت می‌گیرد و سهم شهرداری‌ها را ماهانه می‌دهد و قسمت سوم مربوط به عوارض یا مالیات‌های محلی است. وقتی با دقت نگاه کنیم ملاحظه می‌شود که عوارض‌های محلی در حوزه شهرداری‌های کشور سهم بسیار ناچیزی دارند و این برخلاف رویه شهرداری‌های موفق جهانی است. مثلا بخش قابل توجهی از درآمدهای شهرداری‌های موفق، ناشی از عوارض نوسازی است، کل مبلغ مصوب این منبع برای امسال در شهرداری تهران 600میلیارد تومان است، یعنی اگر صددرصد هم محقق شود، سهمی حدود 3درصدی در بودجه امسال دارد. میزان عوارض در حوزه پسماند یا در حوزه کسب و پیشه نیز ناچیز است. در شهرداری‌های موفق دنیا، سهم عوارض محلی بالاست و بیش از یک‌سوم درآمد آنها از این منبع است ولی در کشور ما 5 تا 10درصد (اگر کل مبلغ مصوبه اتفاق بیفتد) است. این نشان می‌دهد بنای مالی و اقتصادی شهرداری‌های کشور از روز اول کج ساخته شده است. در این مورد که شهروندان در هر شهری باید عوارض و هزینه‌های شهر را پرداخت کنند، حرف درستی است اما یک نکته را نباید فراموش کنیم و آن این است که شرایط اقتصادی ما در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و به طریق اولی وضعیت شهر و شهروندان نیز مناسب نیست، ما در این شرایط نمی‌توانیم خیلی بلندپروازانه فکر کنیم و یا اقدامی انجام بدهیم؛ مثلا عوارض نوسازی، پسماند و یا عوارض سالانه خودرو را افزایش دهیم. اما موظف هستیم در برنامه سوم شهرداری تهران، رویکرد خود را نسبت به عوارض محلی و همچنین درآمدهای پایدار اصلاح کنیم تا در هر سال، درصدی رشد داشته باشیم؛ به‌طوری که در پایان برنامه، بتوانیم با این عوارض، بخش قابل توجهی از نیازهای شهر را با آن مدیریت کنیم.

 زریر نگین‌تاجی، سرپرست معاونت مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران