سیاست صادقانه

مصطفی شوقی 

کمیته ملی المپیک ایران با ارسال نامه‌ای به کمیته بین‌المللی المپیک می‌گوید که قانون منع به‌کار‌گیری بازنشسته‌ها یک قانون کلی در ایران است و تنها مختص ورزش نیست. این مسئله را می‌توان به‌عنوان یک تحول مثبت در ارتباطات بین‌المللی ورزشی ایران دانست. پیش از این، نگاه ورزش ایران به نهادهای بین‌المللی از جنس دپیلماسی فرش ابریشم و زعفران بود که به سنت گذشته برای رؤسا و مسئولان نهادهای بین‌المللی تحفه برده می‌شد یا آنها از سفر خود به ایران سوغات می‌بردند. معمولا کسانی هم در ورزش ایران بودند که معمولا با عنوان «لابیست» نزد نهادهای بین‌المللی، شناخته‌شده بودند و بیش از هر چیزی بر منافع شخصی خود تأکید می‌کردند؛ متأسفانه نمونه‌های بی‌شماری وجود دارد. با این حال اما به‌نظر می‌رسد که با روی کارآمدن رئیس جدید کمیته ملی المپیک، در کنار مذاکرات پشت پرده و خصوصی که بخشی از آن در مناسبات بین‌المللی عرف محسوب می‌شود، آنچه در رویه ارتباطات بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته، شفافیت و سیاست صادقانه است.

در گذشته و در بسیاری موارد که منجر به تعلیق رشته‌ای ورزشی در ایران به بهانه دخالت دولت در ورزش می‌شد، ابتدا لابیست‌های شناخته‌شده با سیاست زعفران و فرش ابریشم اعزام می‌شدند و وقتی سودی از این مسئله نصیب ورزش ایران نمی‌شد، دست به اقداماتی همچون مجامع انتخاباتی فرمایشی یا جعل امضا توسط اعضای مجمع (مورد خاص توسط مجمع فدراسیون تیروکمان پس از برکناری رئیس سابق توسط وزیر وقت ورزش در دولت احمدی‌نژاد) می‌زدند که باعث آبروریزی ورزش ایران و ایجاد فضای بی‌اعتمادی نزد نهادهای بین‌المللی ورزشی می‌شد. نمونه دردناک دیگر تعلیق فوتبال ایران بود که با ایجاد توهم توطئه و فضاسازی‌های کاذب، یک ماجرای ساده را که می‌شد از راهش به‌راحتی حل کرد، به مسئله‌ای سیاسی و اجتماعی و تعلیق فوتبال ایران برای 2 سال تبدیل کرد. 

اما امروز بیم آن می‌رفت که با اجرای قانون منع به‌کار‌گیری بازنشسته‌ها و خوددداری برخی رؤسای فدراسیون‌های ورزشی که مشمول چنین قانونی هستند، همچنان همان روش‌های گذشته مورد پیگیری قرار گیرد؛ ممکن بود با اعمال همان «دیپلماسی ارسال تحفه و هدیه» برخی فدراسیون‌های بین‌المللی نسبت به موضوع کوتاه بیایند ولی قطعا در شرایط کنونی دربرگیرنده همه نهادهای بین‌المللی نمی‌شد. با این حال به‌نظر می‌رسد که کمیته ملی المپیک و نهادهای مسئول در ورزش ایران راه درستی را در پیش گرفته‌اند. این مسئله در ارتباطات مستمر با نهادهای بین‌المللی و مشاوره و مذاکره متعدد که در این چند‌ماه اخیر تشدید شده، صورت گرفته است. سفرهای متعدد رئیس کمیته ملی المپیک ایران به مسابقات خارجی، در این مورد خاص قطعا دارای دستاورد بوده است؛ 2 دیدار با توماس باخ -رئیس کمیته بین‌المللی المپیک- در کمتر از 3‌ماه اخیر و چند دیدار با شیخ احمد -رئیس شورای المپیک آسیا- در یک سال اخیر، قطعا در تصمیم صورت گرفته دخالت داشته است و می‌تواند سرفصل جدیدی برای ورزش ایران باشد. از سوی دیگر در برخی فدراسیون‌های حساس مثل جودو و والیبال که بیم مشکلاتی می‌رود، حداقل در مورد جودو، با برگزاری مجامع فوق‌العاده و تعیین تکلیف رئیس بازنشسته آن و انتخاب سرپرست جدید طبق دستورالعمل‌های شورای المپیک آسیا عمل شده است. می‌ماند یک فدراسیون، یعنی والیبال که با توجه به شرایط آن، راه پیش‌رو به‌دلیل روحیات احمد ضیایی و سرسختی‌اش برای تمکین‌نکردن از قانون منع به‌کار‌گیری بازنشستگان، ممکن است کمی سخت باشد. ولی شاهرخ شهنازی -دبیرکل کمیته ملی المپیک- می‌گوید که در این راه نیز مشکلی نخواهد بود؛ «ioc به‌صورت شفاهی از ما در این مورد سؤال کرده بود و ما هم به ioc نامه رسمی ارسال کردیم مبنی بر اینکه قانون منع به‌کار‌گیری بازنشسته‌ها را مجلس ایران تصویب کرده و یک قانون کلی و عمومی در کشور ایران است و فقط مربوط به ورزش نیست بلکه در تمام دستگاه‌های دولتی اجرا می‌شود. مطلع شدیم ioc هم قصد دارد به تمام فدراسیون‌های جهانی اعلام کند که این قانون مصوبه مجلس ایران است و بحث برکناری رؤسای فدراسیون‌ها مطرح نیست.»