باران‌های پاییزی کم‌آبی را شست

مهربانی پاییز، امسال بیشتر به چشم می‌آید و آمارهای وزارت نیرو از میران بارندگی نیز آن را تأیید می‌کند. از اول مهر، یعنی نخستین روز از سال آبی 98- 97اغلب مناطق کشور با بارش‌های پاییزی مواجه بوده‌اند و مجموع این بارندگی‌ها توانسته تا حدی دورنمای مثبتی برای کمرنگ شدن بحران آب ایجاد کند.

 به گزارش همشهری، در 35روز سپری شده از سال آبی جاری (اول مهرماه تا شامگاه 4آبان) ارتفاع کل ریزش‌های جوی به ۱۳.۴‌میلی‌متر رسیده است که نسبت به‌مدت مشابه سال قبل 55.8درصد و نسبت به میانگین دوره‌های مشابه 50سال اخیر ۴۴.۱‌درصد افزایش نشان می‌دهد. البته افزایش بارندگی در یک مقطع کوتاه‌مدت هرگز قابل‌تعمیم به کل سال آبی نیست و چه‌بسا با کاهش بارندگی در یکی دو‌ماه آینده کاملا جبران شود اما نکته قابل‌تأمل این است که بارندگی‌های امسال نسبت به میانگین بارش در دوره‌های مشابه در نیم‌قرن اخیر افزایش چشمگیری داشته و همین می‌تواند نشانه‌ای برای بهبود وضعیت بارندگی در سال آبی 98- 97باشد.

بررسی آمارها حاکی از این است که در سال گذشته نیز در همین بازه زمانی 44روز نخست سال آبی، وضعیت بارندگی‌ها نسبت به سال قبل از آن بهبود یافته بود و 38.7درصد نسبت به سال قبل افزایش نشان می‌داد اما در دوره مورد اشاره، با وجود بهبود وضعیت، بازهم بارندگی‌ها 7.5درصد نسبت به میانگین دوره‌های درازمدت کاهش داشت؛ به‌عبارت‌دیگر، بارندگی‌های سال آبی گذشته، از همان ابتدا کمتر از متوسط بارش‌های کشور در نیم‌قرن اخیر بود و به همین دلیل نیز وزیر نیرو لقب خشک‌ترین سال نیم‌قرن اخیر را به آن داد.

عقب‌ماندگی بارندگی در حوضه خزر

آمارهای منتشر شده توسط دفتر مطالعات پایه منابع آب از وضعیت بارندگی حاکی از این است که از میان حوضه‌های آبریز اصلی کشور، فعلا فقط حوضه آبریز «دریای خزر» با افت 15.9درصدی بارندگی نسبت به‌مدت مشابه سال قبل مواجه است و دیگر حوزه‌ها به‌مراتب وضعیت مساعدتری نسبت به سال قبل تجربه می‌کنند.

 گزارش‌های تجمیعی از اندازه‌گیری باران در ایستگاه‌های هواشناسی نشان می‌دهد در 35روز اخیر، بارندگی‌های حوزه مرزی شرق و خلیج‌فارس و دریای عمان نسبت به سال قبل تفاوتی نداشته است اما بارندگی‌های حوضه «دریاچه ارومیه» 158درصد، حوضه «فلات مرکزی» 155درصد و حوضه «قره‌قوم» 428درصد نسبت به‌مدت مشابه در سال آبی قبل افزایش یافته است که میانگین این رشدها با درنظر گرفتن افت بارندگی دریای خزر و ثبات وضعیت در دو حوزه دیگر معادل 55.8درصد برای کل کشور خواهد بود. حوضه آبریز دریای خزر، پرباران‌ترین حوضه کشور است و در 35روز اخیر افت بارندگی در این حوضه توانسته افزایش چندصددرصدی بارندگی در حوضه‌های دیگر را تا حد زیادی خنثی‌کند.

اختلاف شدید بارندگی در استان‌ها

در سال آبی 98- 97در حالی برخی استان‌های کشور کاهش 10تا 60درصدی بارش‌ها را تجربه کرده‌اند که در مقابل بارش‌های جوی در برخی استان‌ها که در روزهای اخیر با سیلاب نیز مواجه بوده‌اند نسبت به سال قبل افزایش بسیار قابل‌توجهی داشته است. آمارها حاکی از این است که در 35روز نخست سال آبی جاری، بارندگی در استان اردبیل 61درصد، گلستان 26درصد، آذربایجان شرقی 24درصد، گیلان 19درصد و مازندران 8درصد کاهش یافته اما در مقابل استان‌های کردستان، همدان، مرکزی، خراسان جنوبی، کهگیلویه و بویراحمد، زنجان، خراسان رضوی، تهران، آذربایجان غربی، خراسان شمالی، البرز، سمنان و قزوین با وضعیت مساعد بارندگی مواجه بوده‌اند.  در این میان همدان و کردستان رکورددار افزایش بارش بوده‌اند و بارندگی‌های آنها تا چندین برابر نسبت به سال قبل افزایش یافته است. بارندگی دیگر استان‌های کشور تفاوتی نسبت به سال قبل نداشته است.