اشتباه آماری یا حساب‌سازی‌

شرکت سایپا در یک اقدام بی‌سابقه که مشخص نیست یک غلط آماری بسیار بزرگ یا یک حساب‌سازی‌ مالی است، مقدار زیانش را بیش از آن چیزی که واقعا وجود دارد، اعلام کرد.
به گزارش همشهری، اواخر هفته قبل یک روز بعد از آنکه شرکت ایران‌خودرو مقدار زیانش را 2500میلیارد تومان اعلام کرد، شرکت سایپا هم با انتشار گزارشی اعلام کرد که در نیمه نخست امسال 1700میلیارد تومان زیان کرده است. همان زمان برخی گمانه‌زنی‌های تأییدنشده حاکی آن بود که این دو شرکت دست به‌حساب‌سازی‌ زده‌اند که دولت را مجبور کنند به‌دلیل زیان سنگین مجوز دهد تا قیمت فروش خودروهایشان را افزایش دهند.
در چنین شرایطی یک روز بعد از انتشار این گزارش‌های مالی در سامانه کدال مشخص شد شرکت سایپا نرخ فروش هر دستگاه آریو را بسیار کمتر از واقعیت اعلام کرده و این قیمت‌ها در حساب‌های کل این شرکت هم منظور شده است.
مطابق اطلاعات آماری موجود درصورت‌های مالی 6ماهه، شرکت سایپا نرخ فروش هر دستگاه آریو را در نیمه نخست سال 43میلیون و 895تومان اعلام کرده درحالی‌که نرخ فروش هر دستگاه آریو در سال قبل 46میلیون و 271هزار تومان بوده است.
به این ترتیب، با توجه به اینکه سایپا تاکنون 5324دستگاه از این خودرو را فروخته جمعا 234میلیون تومان درآمد از محل فروش این خودرو در حساب‌های مالی‌اش شناسایی شده و بابت فروش این خودرو 252میلیارد تومان زیان کرده است.
به این ترتیب، با وجود افزایش ۱۹درصدی هزینه‌های تولید و فروش، سود عملیاتی شرکت سایپا ۲ درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل است و مقدار زیان شرکت سایپا آنطور که قبلا این شرکت اعلام کرده، نخواهد بود.
به واسطه این تغییرات آماری 252میلیارد تومان سود ناخالص شرکت سایپا کم شده و به زیان ناخالص تبدیل شده که تقریبا معادل زیان عملیاتی 281میلیارد تومانی اعلام شده درصورت مالی است. به‌عبارت دیگر با وجود 3برابر شدن هزینه‌های تولید نه فقط افزایش قیمت خودرو آریو درنظر گرفته نشده، بلکه قیمت یک دستگاه آریو کمتر از 44هزار تومان درنظر گرفته شده و فروش تعداد 5324دستگاه از این خودرو با همین نرخ درصورت‌های مالی محاسبه شده است. در چنین شرایطی این صورت‌های مالی با تأیید سازمان بورس روی سامانه کدال درج شده و مشخص نیست نهاد ناظر بازار سرمایه چرا این موضوع را بررسی و با آن برخورد نکرده است.