حیرت از شکست گنبد آهنین

رضا عمویی ؛ روزنامه‌نگار

ارزیابی وال‌استریت‌ژورنال 
برخی ارزیابی‌ها ازجمله گزارش وال‌استریت‌ژورنال علت اصابت موفق موشک‌های ایرانی به اهدافی در اسرائیل را در 5مورد عنوان می‌کند:
آموختن و آشنا شدن کامل ایران با چگونگی عملکرد سیستم دفاع هوایی اسرائیل در طول جنگ: ایران در جریان جنگ با اسرائیل، با دقت عملکرد سامانه دفاع هوایی اسرائیل را زیرنظر گرفت و به شیوه عملکردی آن پی برد.
تغییر الگوهای شلیک ایران در جریان جنگ: آشنایی ایران با عملکرد پدافندی اسرائیل باعث شد تا تهران تاکتیک‌های شلیک خود را به‌تدریج تغییر دهد. ایران همچنین زمانبندی و الگوی پرتاب‌های خود را از شب به روز تغییر داد.
شلیک موشک‌های کمتر اما پیشرفته‌تر: تهران در میانه جنگ شروع به پرتاب موشک‌های کمتر اما پیشرفته‌تر از مناطق متنوع‌تری در عمق خاک خود کرد. هرچه جنگ بیشتر ادامه یافت، ایران موشک‌های کمتری شلیک کرد، اما نرخ موفقیت این موشک‌ها بیشتر شد.
هدف قرار دادن شهرهای بیشتر و دورتر: در نیمه دوم جنگ، شهرهای بیشتری در اسرائیل از سوی تهران هدف قرار گرفتند.
محدودیت‌های اسرائیل: هر چه جنگ ادامه یافت، به‌دلیل هزینه بالای شلیک سامانه پدافندی، اسرائیل مجبور شد تا منابع خود را به رهگیری موشک‌های مخرب‌تر و پیشرفته‌تر محدود کند و این وضعیت امکان اصابت بیشتر موشک‌های معمولی‌تر ایران را فراهم کرد.

ارزیابی الجزیره 
تلویزیون الجزیره نیز در گزارشی درباره نفوذ موشک‌های ایرانی از سامانه‌های پدافندی پیشرفته اسرائیل، چند علت را مورد اشاره قرار داده است:
فرسودگی موشک‌های رهگیر: یکی از دلایل احتمالی گریز موشک‌های ایران از پدافند هوایی اسرائیل، قدیمی بودن موشک‌های رهگیر اسرائیل است.
استفاده ایران از موشک‌های هایپرسونیک: استفاده ایران از موشک‌های هایپرسونیک باعث نفوذپذیری پدافند اسرائیل شد؛ چون رهگیری موشک‌های مافوق‌صوت برای سیستم‌های دفاع هوایی دشوار است. همچنین موشک‌های بالستیک علاوه‌بر حرکت سریع‌تر، به‌صورت زیگزاگ هم حرکت می‌کنند و چنین حرکات سریع و نامنظمی، سیستم‌های دفاع هوایی را برای پیش‌بینی مسیر موشک با خطا روبه‌رو می‌کند.
استفاده ایران از موشک‌های کروز: موشک‌های کروز هم می‌توانند مسیر خود را تغییر دهند و رهگیری آنها دشوار خواهد بود. ایران در زرادخانه خود موشک‌های کروز، مانند موشک هویزه دارد و از چنین موشک‌هایی علیه اسرائیل استفاده کرده است. اگرچه این موشک‌ها کندتر از موشک‌های بالستیک هستند، اما مانند هواپیماهای بدون سرنشین در ارتفاع پایین و باثبات پرواز و از پدافند هوایی عبور می‌کنند.
بارگذاری سنگین روی پدافند اسرائیل: همچنین موج موشکی ایران که با شلیک ده‌ها موشک همزمان روبه‌رو بود، باعث می‌شد که رهگیری کامل همه موشک‌ها از توان پدافندهای اسرائیل خارج شود.