روایت فتح بزرگ

علیرضا احمدی- روزنامه‌نگار

رهبرمعظم‌انقلاب در نخستین سخنرانی‌ پس از جنگ تحمیلی 12روزه رژیم‌صهیونیستی علیه ایران به تبیین نکات مهمی درباره تحولات سیاسی – میدانی اخیر پرداختند؛ نکاتی که یکی از اساسی‌ترین محورهای آن، تأکید بر دست پر ایران در میدان «دیپلماسی» و «نظامی» بود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح چهارشنبه در دیدار رئیس و مسئولان عالی قوه قضاییه و رؤسای دادگستری‌های سراسر کشور، ضمن تحلیل «کار بزرگ ملت ایران» در جنگ تحمیلی اخیر و نقش برآب شدن محاسبات و نقشه‌های متجاوزان، به اتحاد عظیم ملت ایران با همه اختلاف سلایق سیاسی و تفاوت وزن مذهبی برای دفاع از ایران عزیز اشاره و تأکید کردند: «وظیفه همه حفظ این اتحاد ملی است.»
مقام معظم‌رهبری همچنین با تأکید بر «پاسخ قوی و محکم ایران به رژیم‌صهیونیستی»، ضربه متقابل ایران به حمله آمریکا را نیز ضربه‌ای بسیار حساس دانستند؛ ضربه‌ای که در جریان آن، مرکز فوق‌العاده حساس آمریکا در منطقه مورد تهاجم نیروهای‌مسلح ایران قرار گرفت و ابعاد آن با رفع سانسورهای خبری، بیش از پیش نمایان خواهد شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در جریان این دیدار علاوه‌بر تبیین تحولات اخیر، توصیه‌هایی راهبردی نیز خطاب به مسئولان و دست‌اندرکاران مطرح کردند؛ توصیه‌هایی که محورشان، «ضرورت حفظ اتحاد ملی» بود. تلویزیون همشهری در گفت‌وگو با حشمت‌الله قنبری، استاد دانشگاه و پژوهشگر و احسان صالحی، کارشناس مسائل سیاسی به واکاوی نکات راهبردی مطرح شده ازسوی رهبرمعظم‌انقلاب در جریان دیدار روز چهارشنبه با مسئولان عالی قوه قضاییه پرداخت که در ادامه می‌خوانید.


یکی از نکات مطرح شده ازسوی رهبرمعظم‌انقلاب، پیروزی تضمین شده ملت ایران زیر پرچم قرآن و اسلام بود. این گزاره چگونه قابل تحلیل است؟
قنبری: تعریف «نصر» و «فتح» روشن‌کننده یک جهان‌بینی است. زمانی ممکن است موضوعی فتح باشد، اما ماهیت آن، نصر نباشد، اما زمانی که از یک «افق توحیدی» سخن گفته می‌شود، این فتح و نصرت و همچنین صبر و مجاهدت در ترازوی هدایت الهی قرار می‌گیرد. رهبر معظم انقلاب اصولا به فتح و نصری خارج از سایه پرچم خداوند قائل نیستند؛ آن‌هم در همه شئون. این وعده قرآن است و در روایات و احادیث نیز مورد اشاره قرار گرفته‌است. این رویکرد در تاریخ بشر نیز مسبوق به سابقه بوده است. نکته اینجاست که هیچ پیروزی‌ای خارج از اراده خداوند وجود ندارد. در روز احد پیروزی در دست مسلمانان بود، اما مسلمانان به‌خود مشغول شدند و درنهایت شکست خوردند؛ آن‌هم به‌دلیل تمرد و نافرمانی. تاریخ اسلام گویای این نکته است که افرادی که با پیامبر(ص) بودند هرگز شکست نخوردند. در روزگار ما، به‌عنوان بخشی از تاریخ ایران و اسلام، همه نشانه‌های فتح به‌صورت ملموس‌تری در اختیار بشر قرار دارد. ادراک انسان در این زمینه جایگاه راهبردی دارد. نظیر مردم ایران را در تاریخ بشر نمی‌توان یافت؛ مردمی که در تشخیص اصل و فرع و حق و باطل منحصربه فرد هستند. در رأس نظام فردی قرار دارند که در زمره شخصیت‌های کم‌نظیر جهان اسلام هستند. در رابطه با مراجع گاها صدها سال طول می‌کشد تا زوایای مختلف شخصیت‌شان برای همگان هویدا شود. بعید می‌دانم مانند رهبرمعظم انقلاب بتوان فردی را شناسایی کرد.

یکی از نکات مهم مطرح شده در نشست روز چهارشنبه، نفس برگزاری چنین نشستی در میانه تنش‌های جاری در منطقه، ازجمله در سوریه است. این موضوع چه پیام‌های داخلی و خارجی‌ای دارد؟
صالحی: فرامتن جلسه، حضور مستحکم رهبری در میدان است؛ همانند روزهای جنگ 12روزه و فرماندهی عرصه نبرد؛ به‌عنوان مثال آنچه شب عاشورا اتفاق افتاد، از انسجام و وحدت ملی با محوریت رهبرمعظم‌انقلاب حکایت دارد. نمود وحدت امروز، رهبرمعظم‌انقلاب به‌عنوان ستون خیمه انقلاب است. در چنین شرایطی بود که بیش از پیش اهمیت محوریت وحدت‌بخش رهبر معظم انقلاب به چشم آمد. ازسوی دیگر تبیین شاخص وحدت مطرح‌شده ازسوی رهبر معظم انقلاب بسیار مهم است؛ موضوعی که 3شاخصه اسلام، ایران و رهبر معظم انقلاب دارد. فهم مشترک مانع آسیب دیدن واقعیت‌های کنونی می‌شود.

وقایع امروز ایران، ما را به کدام زمان تاریخ اسلام می‌برد؟
قنبری: معتقدم این مقطع بیشترین شباهت را به‌خود دارد و بسیار مشعشع است. تطبیق دادن به تاریخ سلف خوب است، اما نباید اشتباه ادراکی به‌وجود آورد. امروز مبدأیی برای آینده است. امروز را هرگز نباید با گذشته مقایسه کرد. تطبیق یک‌ماه اخیر با گذشته، دربردارنده یک تاریخ حدود 100یا 150ساله اسلام است. برخی ممکن است این سؤال را داشته باشند که رهبر معظم انقلاب چرا کمتر حضور عمومی دارند، اما باید واقف بود که ایشان همواره رویکردهای عقلانی داشته‌اند. رهبر معظم انقلاب ثانیه‌ای از صحنه غایب نبوده‌اند و حتی از همه سطوح فرماندهی میدان نبرد بیشتر بوده‌اند. پیامبر(ص) نیز برای مقابله با توطئه‌های مشرکان چاره‌اندیشی کردند. مشرکان برای قتل پیامبر(ص) نقشه کشیدند، اما در این زمینه وحی آمد و ایشان در سایه وحی تدبیر کردند؛ چراکه باید سرنوشت امت و اسلام را راهبری می‌کردند و در چنین شرایطی بود که حضرت علی(ع) در بستر رسول مکرم اسلام(ص) آرمیدند و همه‌‌چیز به‌گونه‌ای تدبیر شد که مشرکان به پیامبر(ص) دست نیافتند. حفظ پیامبر(ص)، حفظ اسلام بود و نقطه عطف مهمی به‌حساب می‌آمد. ازسوی دیگر گاهی سابقه داشته که رهبرمعظم‌انقلاب در مقاطعی برای مدتی دیدار عمومی نداشته‌اند، اما امروز این موضوع برای عموم اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده‌است؛ چراکه این حضور به مردم اطمینان خاطر می‌دهد. ازسوی دیگر دشمن برای پیروزی برنامه‌‍ریزی کرده بود، اما همه طرح‌ریزی‌هایشان با تدابیر و رفتار خردمندانه رهبر معظم انقلاب، نقش برآب شد. برنامه‌ریزی حسابگرانه آنان بر این مبنا استوار شده بود که مردم به میدان می‌آیند و ایران تجزیه می‌شود و کشور به‌دست افراد مطیع می‌افتد، اما دست نصرت الهی در این ماجرا دیده و خواب‌های دشمنان آشفته شد. در شب عاشورای امسال، خورشید طلوع کرد که باعث خوشحالی همگان شد و امید تازه‌ای در دل‌ها دمید. حضور رهبری پس از این ماجراها همه نقشه‌های دشمن را برملا کرد؛ چراکه فهمیدند نور ولایت خاموش‌شدنی نیست.

رهبرمعظم انقلاب بر ضرورت صیانت از وحدت ملی تأکید کردند. این وحدت را چگونه می‌توان حفظ کرد؟
صالحی: در این زمینه ابتدا باید برنامه دشمن برای خدشه وارد کردن به این وحدت را فهم کرد. نتانیاهو عملا طی پیامی هدف دشمن را مشخص کرد؛ یعنی «براندازی». آنها برنامه‌ریزی کرده بودند که هسته‌های تروریستی‌شان همزمان فعال شوند و به صحنه آمدن آنان به زعم‌شان به مردم جرأت دهد و در نهایت براندازی اتفاق بیفتد. اما اینکه چرا چنین برنامه‌ای محقق نشد، نشان‌دهنده هوشیاری مردم است که فریب انواع توطئه‌های دشمن را نخوردند. ازسوی دیگر دشمن نیز مردم ایران را نشناخته است. اینکه گمان می‌کردند ورودشان سبب براندازی جمهوری اسلامی می‌شود ناشی از اشتباه محاسباتی واشنگتن و تل‌آویو بود؛ مسیری که سال‌ها رفته‌اند و بارها نیز شکست را تجربه کرده‌اند. این انسجام ایجاد شده، نقشه دشمن را باطل و مردم را وارد میدان کرد. این به وضوح «نصرت الهی» است. حفظ انسجام ایجاد شده ضروری است؛ چراکه به کشور مصونیت می‌بخشد. در چنین شرایطی هر فردی باید وظیفه خود را به‌درستی بشناسد و به آن عمل کند. جنجال‌سازی امر نامطلوبی است که باید از آن پرهیز شود. حتی حمایت از نظام نیز باید بدون مرزبندی باشد. ازسوی دیگر هیجان کنونی ایجاد‌شده در کشور نباید سبب بروز بی‌صبری در قبال تحولات راهبردی شود به‌عنوان مثال درباره بحث مطرح مذاکرات نیز نباید فریب فضاسازی‌های دشمن را خورد. رهبر معظم انقلاب تأکید کردند که دست ما پر و قدرت‌مان از یک‌ماه پیش بیشتر است. دیپلماسی در کنار میدان باید ادامه یابد و نخبگان سیاسی باید باور داشته باشند که اقتدارمان بیش از گذشته است.

رهبر معظم انقلاب تأکید کردند ایران در هیچ میدانی «طرف ضعیف» نخواهد بود؛ این موضوع چگونه قابل تحلیل است؟
قنبری: نکته این است که ما ایرانی هستیم؛ آن‌هم با پیشینه‌ای سترگ و فراز و نشیب‌های بسیار که باید واقع‌بینانه مورد بررسی قرار گیرد. حدود یک سده گذشته بود که تعداد زیادی از مردم ایران به‌دلیل قحطی از بین رفتند، اما اگر مقاومت می‌کردند به جای 10میلیون نفر، یک میلیون نفر فوت می‌کردند. اینکه رهبری تأکید کردند ایرانیان زیر بار زور نمی‌روند، منظور مردم امروز ایران هستند که با بسیاری از دوره‌های تاریخی متفاوتند. اتحاد ملی شکل گرفته کنونی در میان مردم ایران، مقطعی درخشان در تاریخ این سرزمین است. ما درباره ملتی سخن می‌گوییم که سینه به سینه همه دنیای استکبار ایستاده است. آنچه امروز به‌وقوع پیوسته و مورد تأکید رهبری نیز قرار گرفته، مبتنی بر شجاعت و صراحت مردمی است که نمونه آن در جهان امروز کمتر یافت می‌شود. مردم ایران بهایی برای آرمان‌ها و تمامیت ارضی‌ خود پرداخت کرده‌اند که در هیچ بخشی از تاریخ مسبوق به سابقه نیست و مخصوص خودشان است. جامعه باغیرت «مرگ» ندارد و براساس وعده قرآن‌کریم غلبه می‌یابد. در ماجرای مسلم به عقیل در کوفه، تعداد زیادی با ایشان بیعت کردند، اما جامعه مرعوب ظالمی مانند ابن‌زیاد شد و بیعت شکست. مردم کوفه «رأی»شان امام‌حسین(ع) بود، اما حال دفاع از آن را نداشتند، اما امروز می‌بینیم که مردم ایران به غایت از این گزاره بهره‌مند هستند. معجزه حقیقی حضور مردم باید در جامعه نمایان شود.

از دیگر نکات راهبردی مطرح شده در سخنان روز چهارشنبه رهبرمعظم انقلاب به چه مواردی می‌توان اشاره کرد؟
صالحی: فرمایشات روز چهارشنبه رهبرمعظم انقلاب دراصل بسط سومین پیام تلویزیونی‌شان بود. درواقع ایشان توضیحات بیشتری درباره آن 3تبریکی که در آن پیام مطرح کردند، ارائه دادند. یکی از نکات مهم، توان راهبردی ایران برای وارد آوردن ضربات محکم‌تر به رژیم‌صهیونیستی و همچنین آمریکا بود؛ موضوعی که در تقاضای‌ محور واشنگتن – تل‌آویو برای آتش‌بس نمایان بود. نکته دیگر اینجاست که برخلاف تصور و برنامه‌ریزی دشمنان، حمله آمریکا علیه تاسیسات هسته‌ای ایران نه‌تنها ضعفی در نیروهای مسلح‌مان ایجاد نکرد، بلکه زمینه‌ساز وارد آوردن ضربات سنگین‌تری شد. ازسوی دیگر امروز شاهدیم مردم ایران باور به‌مراتب بیشتری به قدرت نیروهای مسلح ایران دارند. همچنین صیانت  از ایجاد وحدت ملی در کشور از ضرورت‌های گریزناپذیر امروز کشور است.