
داستان 2 تکیه قدیمی تهران

تکیهها و حسینیههای تهران که عمدتا برای ایام عزاداری ماههای محرم و صفر در تهران بنا شدهاند، در این شهر پیشینه چندین دههای دارند. تکیهها و حسینیههایی که بیشتر به نام صنوف، اقوام و محلههای قدیمی پایتخت معروفند از بدو تبدیل تهران به شهر قدمت دارند. مثل تکیه شوفرها، سوپورها، بزازها، خراطها و... که هرکدام داستانی را در دل خود دارند.
یکی از تکایای صنفی خاص و البته قدیمی تهران که عاشقان اهلبیت و ائمه را در روزهای عزای سیدالشهدا(ع)، دورهم جمع میکند تکیه سوپورها(مسجد شیخعلی) در محله دزاشیب است که از گذشته تا حال همه آن را به همین نام میشناسند. آن زمان که آبادیهای کوچک و بزرگ شمیران را تشکیل میداد، آشیخ علی شریعتمدار استرآبادی ازجمله افراد نیکوکاری بود که در گوشه باغش محلی را برای برپایی نماز اختصاص داده بود. کشاورزان و باغبانها هنگام نماز به باغ آشیخ علی میآمدند و به او اقتدا میکردند. آشیخ علی قریب یک قرن پیش این نمازخانه کوچک را برای مسجد وقف کرد. در دهه۵۰ نایب تقی صالحی که بزرگ سوپورهای (رفتگران) آن روزگار بود، در نمازخانه این باغ پیشنهاد شکلگیری هیئتی از سوپورها را داد. در آن زمان این هیئت به رسمیت شناخته شد. او سوپورهای شمیران را دورهم جمع میکرد تا در این گوشه باغ در دزاشیب، عزاداری محرمشان را بهجا بیاورند. هنوز برخی وسایل اولیه مورد استفاده قرار میگیرد، هرچند بخشهایی از آن بر اثر مرمتهای چندباره تخریب شده است.
یکی دیگر از تکیههای قدیمی تهران تکیه شوفرها در میدان قزوین است. حدود ۷۷سال پیش شوفرهای خط تهران-کرج تصمیم گرفتند، تکیهای را که زمانی برای دل خودشان راه انداخته بودند در میدان قزوین همگانی کنند. این تکیه در سال ۱۳۲۴ در گاراژهای مسافربری میدان قزوین تهران توسط شوفرهایی که مسافربری میکردند، در یک کوچه نهچندان پر رفتوآمد برپا شده بود، اما کمی بعد نسل سوم شوفرها این تکیه را در داخل گاراژ برپا کردند و آن را گسترش دادند. در این تکیه ۱۰شب تعزیه برگزار میشود.
هر رانندهای که گذرش به این سمتها میافتد، اجازه نمیدهد نام تکیه شوفرها به این راحتیها از تاریخچه تکیههای پایتخت، حذف شود. نقاشیهای قهوهخانهای با ارزشی که بعد از ۷۰ سال بر دیوارهای تکیه شوفرها باقیمانده، این تکیه را تبدیل به موزه آیینی مذهبی کرده است. تعمیرگاههای گاراژ اسلامی که محل برپایی تکیه شوفرهاست در دهه اول محرم بهمدت ۱۳ شب تعطیل میشوند.
در گذشته هر محله تهران تکیه مربوط بهخود را داشت که تکیه نفرآباد، ارگ، چالهحصار، هفتتن، عودلاجان، کرمانیها، سرپولک، درخونگاه، عربها، حاج وکیل و سادات اخوی، دولت و تجریش از این جمله هستند.
اگر چه اغلب تکیههای تهران شاید حال و هوایشان همانی باشد که چنددهه پیش بود، اما شکل و شمایل آنها خیلی حفظ نشده است. مرور حوادث تاریخی و البته جمعیت بالای عزاداران در این سالها، چهره متفاوتی از تکیهها را در مقایسه با گذشته نشان میدهد.