گزارش
عقبگرد ترامپ
رئیس‌جمهور آمریکا برخلاف ادعاهایش، به بسیاری از وعده‌های داخلی و خارجی خود عمل نکرده است
رضا عمویی-روزنامه‌نگار
این روزها غرب آسیا یک مهمان پرحاشیه دارد. مهمانی که هر جا می‌رود، از میزبان فقط یک چیز می‌خواهد؛ پول. پول و سودمالی، تقريبا شاه‌کلید بسیاری از دیدارها و سخنان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در داخل و خارج از این کشور است. او در عربستان ادعای سرمایه‌گذاری چند100میلیارد دلاری سعودی‌ها در آمریکا را مطرح کرده است، اما برخی گفتهاند که شاید این ادعای ترامپ نیز مانند بسیاری دیگر از حرف‌های قبلی او فقط در حد سخن‌سرایی باشد. واقعیت این است که به‌رغم آنکه ترامپ تلاش دارد تا از خود چهره یک سیاستمدار پیروز را نشان دهد، اما بررسی کارنامه او در 3ماه گذشته حکایت از آن دارد که بخش قابل‌توجهی از وعده‌هایش فقط در حد ژست سیاسی بوده است. نگاه به عملی‌نشدن وعده‌ها و تهدیدات مطرح‌شده توسط دونالد ترامپ، چهره مشخصی از این سیاستمدار تاجرمسلک آمریکا را به ما نشان خواهد داد. چهره‌ای که برخلاف ظاهر مصمم آن، اما در عمل خیلی زود تغییر نظر می‌دهد.
بی‌سرانجامی سیاست‌های داخلی در دولت زیگزاگی
در آمریکا بسیاری عملکرد بی‌ثبات ترامپ و تغییر نظرهای جنجالی او را نوعی بی‌ثباتی توصیف کرده‌اند؛ ازجمله تاد بلت، کارشناس مدیریت سیاسی در دانشگاه جورج واشنگتن گفته است که دولت ترامپ از خيلی جهات بسیار شبیه یک صندلی گهواره‌ای است؛ تحرکات زیادی دارد، اما پیشرفتی ندارد. برخی سیاست‌های داخلی اجرانشده ترامپ شامل موارد ذیل است:
اخراج‌های دسته‌جمعی مهاجران: ترامپ قول داده بود که ۳۰هزار مهاجر را در همان شروع کارش در کاخ‌سفید به خلیج گوانتانامو بفرستد، اما در نهایت تا امروز حدود ۴۰۰نفر را فرستاده است.
شکست فرمان انتقال مهاجران به خلیج گوانتانامو: ترامپ دستور داده بود تا پایگاه آمریکا در خلیج گوانتانامو برای نگهداری 30هزار مهاجر گسترش یابد؛ اما این طرح شکست خورده است؛ چون این کار برای مالیات‌دهندگان ۴۰میلیون دلار هزینه داشت و بودجه مورد نیاز آن تامین نشد.
پایان دادن به اعطای شهروندی از طریق تولد: ترامپ با برخی تدابیر اجرایی تلاش داشت تا مانع اعطای خودکار شهروندی به فرزندان متولد آمریکا از افرادی شود که به‌طور غیرقانونی در این کشور زندگی می‌کنند، اما این اقدام خلاف قانون اساسی آمریکا عنوان و در دادگاه‌ها به چالش کشیده شد و عملی نشد.
پایان دادن به وزارت آموزش: ترامپ ادعای انحلال آموزش و پرورش را مطرح کرده بود، اما واقعیت این است که رئیس‌جمهور نمی‌تواند وزارت آموزش را بدون تأیید کنگره حذف کند و این ادعا تا‌کنون نتوانسته است عملی شود.
کاهش تورم: ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی خود گفته بود که «تورم ما را نابود می‌کند» و قول داده بود که پس از روی کار آمدن در کاخ‌سفید، قیمت‌ها «به سرعت کاهش خواهند یافت»؛ اما اقتصاد آمریکا به‌دلیل تعدیل گسترده مشاغل فدرال، عدم‌اطمینان در جامعه تجاری و همچنين تهدیدات تعرفه‌ای و بازار سهام بی‌ثبات، با بحران روبه‌رو و تورم بیشتر هم شد.
کاهش مالیات: ترامپ در جریان یک گردهمایی انتخاباتی، «کاهش بزرگ مالیات برای طبقه متوسط، طبقه بالا، طبقه پایین و طبقه تجاری» را تضمین کرده بود، اما این کاهش مالیات‌ها هنوز در آمریکا اتفاق نیفتاده‌اند.
وعده‌های عمل‌نشده در سیاست خارجی
نه‌فقط در سیاست‌های داخلی، بلکه ترامپ در سیاست خارجی نیز دستاوردی نداشت و تهدیدات او فقط در حد همان تهدیدات شفاهی باقی ماند:
پایان جنگ در اوکراین: ترامپ بارها در جریان مبارزات انتخاباتی خود حتی قبل از تصدی مقام ریاست‌جمهوری گفته بود که به جنگ روسیه علیه اوکراین پایان خواهد داد. او حتی گفته بود که 24ساعت پس از تصدی مقام ریاست‌جمهوری به جنگ اوکراین پایان خواهد داد اما این اتفاق نیفتاد و جنگ اوکراین در چهارمین ماه شروع کار ترامپ نیز همچنان ادامه دارد.
ابهام در سیاست اعمال تعرفه‌ها: ترامپ حدود 2ماه پیش، تعرفه ۲۵درصدی بر کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک و همچنین تعرفه‌های مختلف بر کالاهای وارداتی از چین را اعلام کرد. اما قبل از اجرایی‌شدن این تعرفه‌ها، اعمال آنها برای کانادا و مکزیک به تعویق افتاد. سپس در اوایل ماه مارس، ترامپ دوباره تعرفه‌هایی را بر کانادا و مکزیک اعمال کرد و 2روز بعد دوباره آنها را متوقف کرد. در ماه آوریل، ترامپ تعرفه‌های «تلافی‌جویانه» گسترده‌ای را بر اکثر کشورها اعمال کرد که شامل حداقل ۱۰درصد تعرفه بر کالاهای همه کشورها بود. ساعاتی پس از اجرایی‌شدن آنها، ترامپ تعرفه‌ها را به‌مدت ۹۰روز متوقف کرد.
آتش‌بس غزه: برقراری آتش‌بس در غزه یکی دیگر از وعده‌های ترامپ بود که فقط 3هفته دوام آورد. ترامپ در اوایل زمستان سال گذشته به‌دلیل موفقیت خود در متقاعد کردن طرفین جنگ غزه برای پذیرش آتش‌بس به‌خود می‌بالید. با وجود این اما ادعای ترامپ درباره موفقیت آتش‌بس فقط 3هفته دوام آورد و اکنون حدود 2ماه است که خبری از آتش‌بس در غزه نیست.
از بمباران ایران به فشار حداکثری: از چند ماه پیش، ترامپ بارها احتمال اقدام نظامی علیه ایران را را مطرح کرده بود؛ ازجمله در دهم‌‌فروردین رئیس‌جمهور آمریکا در اظهاراتی تهدیدآمیز علیه ایران ادعا کرد که «مقامات آمریکایی و ایرانی در حال مذاکره هستند. اما اگر با ایران به توافق هسته‌ای نرسیم، این کشور را بمباران خواهیم کرد.» به‌تازگی ولي ترامپ در جریان سخنانش در عربستان با اشاره به مذاکرات با ایران بدون اشاره به جنگ و بمباران، گزینه خود را در صورت شکست مذاکرات با ایران صرفا فشار حداکثری و اعمال تحریم‌های سخت نفتی اعلام کرده و سخنی از بمباران و اقدام نظامی علیه ایران دیگر به میان نیاورده است. رویکردی که یک تغییر قابل‌توجه در سیاست ترامپ در برابر ایران به‌شمار می‌رود.
تغییر نام خلیج‌فارس: در هفته‌های اخیر، منابع رسانه‌ای آمریکایی از تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برای نامیدن «خلیج‌فارس» با اسامی جعلی‌اي همچون «خلیج‌عرب» خبر دادند. به‌طوری‌که طبق گزارش خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس ترامپ برای «کسب حمایت و رضایت کشورهای عربی پیش از سفر خود به خاورمیانه، به‌دنبال تغییر نام خلیج‌فارس بود.» با وجود این، شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان شامگاه سه‌شنبه اذعان کرد که «ترامپ قصد داشت از این پس خلیج‌فارس را خلیج‌عرب بنامد؛ با این حال، پس از مخالفت صریح مقامات ایرانی، او وادار به تغییر تصمیم خود شد.» به اذعان شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان «ترامپ وادار به تغییر تصمیم خود شد زیرا مقامات ایرانی اعلام کردند که با تصمیم او مخالفت خواهند کرد.» این یکی دیگر از چرخشهای ترامپ در سیاست‌هاي خارجی‌اش ارزیابی می‌شود.
شکست نیروهای یمنی: کمتر از 2ماه پیش در 26اسفندماه، ترامپ با انتشار بیانیه‌ای در شبکه اجتماعی «تروث‌سوشال» مدعی شد که «امروز به ارتش ایالات متحده دستور دادم تا اقدام نظامی قاطع و قدرتمندی را علیه یمن آغاز کند. پاسخ جو بایدن به آنها(یمنی‌ها) به‌شكل رقت‌انگیزی ضعیف بود.» این هشدار تند ترامپ اما کمتر از 2ماه دوام آورد و هفته گذشته او توقف بمباران یمن را اعلام کرد. براساس گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، مقاومت یمن چندین پهپاد 9 -MQ ریپر آمریکا را ساقط و همچنان به کشتی‌های جنگی در دریای سرخ ازجمله ناوهواپیمابر آمریکایی، شلیک کرد. حملات آمریکا تنها در ماه نخست، حدود یک‌میلیارد دلار از مهمات و تسلیحاتش را مصرف کرد. وضعیت زمانی بدتر شد که 2جنگنده F/A-18 سوپرهورنت به ارزش ۶۷میلیون دلار، از ناوهواپیمابر آمریکا که مأمور عملیات علیه مقاومت یمن بود، به‌طور تصادفی به دریا افتادند و در این شرایط ترامپ تصمیم به توقف بمباران یمن گرفت.
در همینه زمینه :
