ضرورت پیشرفت زیرساخت‌های گردشگری در تهران

حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران

با توجه به توانمندی‌های بی‌نظیر گردشگری شهر تهران و موقعیت جغرافیایی آن به‌عنوان پایتخت جمهوری اسلامی ایران، ضرورت پیشرفت زیرساخت‌های گردشگری، به‌ویژه در حوزه میزبانی گردشگران خارجی، بیش از پیش احساس می‌شود. تهران به‌عنوان یک مرکز فرهنگی، تاریخی و اقتصادی، می‌تواند مقصدی جذاب برای گردشگران بین‌المللی باشد، اما در حال حاضر با چالش‌های جدی در زمینه زیرساخت‌ها و امکانات اقامتی مواجه است.
یکی از مشکلات اساسی که در این زمینه وجود دارد، محدودیت تعداد هتل‌های باکیفیت و استاندارد در تهران است. در حال حاضر، تنها چند هتل محدود مانند اسپیناس‌پالاس به‌عنوان هتل‌های 5ستاره در این شهر فعالیت می‌کنند؛ این در حالی است که کشورهای همسایه ما مانند ترکیه، با داشتن بیش از ۱۰۰هتل 5ستاره و زیرساخت‌های پیشرفته گردشگری، توانسته‌اند به مقصدی محبوب برای گردشگران بین‌المللی تبدیل شوند؛ به‌عنوان مثال، استانبول به‌تنهایی دارای بیش از ۲۰۰هتل 5ستاره است که این امر نشان‌دهنده ظرفیت بالای این کشور در جذب گردشگر و میزبانی رویدادهای جهانی است.

 گردشگری در جهان
کشور امارات‌متحده عربی نیز با شهر دوبی به‌عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری جهان شناخته می‌شود. دوبی دارای بیش از ۱۲۰هتل5ستاره و هزاران واحد اقامتی دیگر است که هر ساله میلیون‌ها گردشگر را به‌خود جذب می‌کند. زیرساخت‌های مدرن، مراکز خرید بزرگ و جاذبه‌های توریستی منحصربه‌فرد، امارات را به یکی از مقاصد پرطرفدار تبدیل کرده است.
در همین راستا، عربستان سعودی نیز با برنامه‌ریزی‌های گسترده برای پیشرفت گردشگری خود، در حال حاضر دارای حدود ۱۰۰هتل 5ستاره در شهرهای مختلف نظیر ریاض و جده است. این کشور با برگزاری رویدادهای مذهبی مانند حج و همچنین تلاش برای جذب گردشگران غیرمذهبی به‌دنبال تبدیل شدن به یک مقصد مهم گردشگری در منطقه است.
ایروان پایتخت ارمنستان نیز دارای حدود ۲۰هتل 5ستاره است. این کشور با تاریخ غنی و جاذبه‌های فرهنگی خود، توانسته توجه گردشگران را جلب کند و به یک مقصد جذاب تبدیل شود.
تاجیکستان با جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی خود، به‌ویژه در مناطق کوهستانی، می‌تواند مقصدی جذاب برای گردشگران ماجراجو باشد. این کشور دارای چند هتل 5ستاره است که به‌تدریج در حال افزایش تعداد آنها هستند.
هند نیز با تنوع فرهنگی و تاریخی خود، مقصدی جذاب برای گردشگران بین‌المللی است. این کشور بیش از ۱۰۰ هتل 5ستاره در شهرهای مختلف مانند دهلی‌نو، بمبئی و بنگلور دارد. هند با ارائه تجربه‌ای منحصربه‌فرد از فرهنگ غنی و جاذبه‌های طبیعی، توانسته است گردشگران زیادی را جذب کند.

 تاریخچه ساخت هتل در تهران
تاریخچه ساخت هتل در تهران به اوایل قرن بیستم بازمی‌گردد. در دوران پهلوی، به‌ویژه از دهه ۱۳۴۰ به بعد، به‌دلیل افزایش سفرهای تجاری و دیپلماتیک، ساخت هتل‌های لوکس در تهران رونق گرفت. در این دوران، تعدادی از مهم‌ترین هتل‌های تهران ساخته شدند که همچنان از مطرح‌ترین مراکز اقامتی شهر محسوب می‌شوند. این هتل‌ها که همگی پیش از انقلاب۱۳۵۷ ساخته شده‌اند، هنوز هم از مراکز مهم اقامتی تهران محسوب می‌شوند، اما برای رقابت با هتل‌های بین‌المللی مدرن، نیاز به نوسازی و بهبود خدمات دارند.
 هتل استقلال (هیلتون سابق): این هتل که در سال ۱۳۴۱ افتتاح شد، یکی از نمادهای صنعت هتلداری در ایران است. هتل استقلال در آن زمان با استانداردهای بین‌المللی ساخته شده و میزبان بسیاری از شخصیت‌های مهم داخلی و خارجی بوده است.
 هتل هما (شرایتون سابق): این هتل در سال ۱۳۵۱ افتتاح شد و یکی از هتل‌های لوکس و بین‌المللی تهران به شمار می‌رود. این هتل نیز قبل از انقلاب ۱۳۵۷ به‌عنوان بخشی از زنجیره هتل‌های شرایتون فعالیت می‌کرد.
 هتل لاله (اینترکنتیننتال سابق): این هتل در سال۱۳۵۰ ساخته شد و در آن زمان یکی از پیشرفته‌ترین هتل‌های تهران محسوب می‌شد.
 هتل اوین: این هتل که در دهه ۱۳۵۰ ساخته شد، بیشتر به‌عنوان محلی برای اقامت مهمانان رسمی و دیپلمات‌های خارجی استفاده می‌شد.

ضرورت پیشرفت هتل‌سازی در پایتخت
 ایران، مهم‌ترین و اصلی‌ترین کشور فارسی‌زبان در منطقه است که نوروز را به‌عنوان یک جشن ملی برگزار می‌کند. این مسئله باعث می‌شود که ایران، به‌ویژه تهران، نیازمند زیرساخت‌های قوی برای میزبانی گردشگران داخلی و خارجی در ایام نوروز باشد. تعطیلات ۱۵روزه نوروز یکی از طولانی‌ترین تعطیلات رسمی در منطقه است که هر ساله موجب سفر میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی به نقاط مختلف کشور، به‌ویژه تهران می‌شود. این حجم گسترده از سفرها، ‌ پیشرفت هتل‌ها و امکانات اقامتی را بیش از پیش ضروری می‌کند.
برنامه هفتم پیشرفت کشور نیز تأکید ویژه‌ای بر پیشرفت گردشگری به‌عنوان یکی از محورهای رشد اقتصادی دارد. در این برنامه، بر لزوم جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی در بخش هتلداری و پیشرفت زیرساخت‌های گردشگری تأکید شده است.
با توجه به این نکات، پیشرفت صنعت هتلداری و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای میزبانی رویدادهای مهم جهانی، نظیر المپیک و دیگر رویدادهای بین‌المللی، امری ضروری است. امیدواریم که با همکاری تمامی ارگان‌ها و نهادهای مرتبط، گام‌های مؤثری در راستای پیشرفت زیرساخت‌های گردشگری تهران برداشته شود.