فصلی برای محمد مساوات

محمد مساوات با 2نمایش به صحنه برمی‌گردد که البته جدید نیستند.
تقریبا 2سال بعد از نمایش «شکوفه‌های گیلاس» که تیر و مرداد سال1401 در سالن اصلی تئاتر شهر اجرا رفت و به پرفروش‌ترین نمایش آن سال تبدیل شد، محمد مساوات حالا با 2نمایش «خانه.‌وا.ده» و«بی‌پدر» به صحنه برمی‌گردد که البته پیش از این هم اجرا شده‌اند.
«خانه.‌وا.ده» 10سال پیش و در آذر و دی93 در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفت. نمایش، داستان خانواده‌ای 7نفره است که زیر نفوذ شدید پدر خانواده قرار دارند. مادر، 3فرزند، پدربزرگ و مادربزرگ در شرایطی غیرواقعی زندگی می‌کنند و هیچ اعتراضی وجود ندارد. پدر خانواده هواپیمایی خیالی به افراد خانواده‌اش هدیه می‌دهد، اما تنها پسربزرگ است که به توهمی ‌بودن هدیه اعتراض می‌کند و همین باعث می‌شود از خانواده حذف شود و همه او را مرده می‌پندارند. به‌تدریج افراد دیگر خانواده نیز به مخالفت و انکار واقعیتی که پدر برای آنها ترسیم کرده می‌پردازند. این نمایش نخستین بار در جشنواره تئاتر فجر سال93 اجرا شد و نمایش تحسین‌شده منتقدان و تماشاگران بود. بازیگران این نمایش علی ‌محمودی، محمدعلی ‌محمدی، احسان بهلولی، اسماعیل ‌گرجی، بانیپال ‌شومون، نیما نوری‌زاده و مجید عسگری بودند و تمام نقش‌های زنانه را هم مردها بازی می‌کردند.
نمایش بعدی «بی‌پدر» است که 7سال از نخستین اجرای آن در سالن قشقایی می‌گذرد. «بی‌پدر» روایتی ترسناک از داستان کودکانه شنگول و منگول است که نخستین بار توسط برادران گریم نوشته شده و در ایران هم به نام شنگول و منگول شناخته شده است.
در این داستان مادر شنگول و منگول و حبه انگور آنها را در خانه می‌گذارد و برای به ‌دست آوردن غذا بیرون می‌رود. اما پیش از آن به آنها یاد می‌دهد در را به روی کسی جز او باز نکنند. گرگ که از تنها بودن بزها در خانه مطمئن شده، در می‌زند و سعی می‌کند خودش را مادر آنها معرفی کند، اما آنها گول نمی‌خورند. بار دیگر گرگ با دست‌هایی که سفیدشان کرده در خانه را می‌زند و دست‌هایش را از زیر در به آنها نشان می‌دهد و آنها به تصور اینکه واقعا مادرشان است در را باز می‌کنند، اما گرگ وارد خانه می‌شود و شنگول و منگول را می‌خورد. حبه انگور پنهان می‌شود و وقتی مادرش به خانه برمی‌گردد، از اتفاق باخبرش می‌کند. مادر گرگ را پیدا می‌کند و شکمش را می‌شکافد و بچه‌هایش را سالم بیرون می‌آورد. اما در نمایش مساوات این قصه شکل تکان‌دهنده‌ای پیدا می‌کند.
در این ‌داستان مامان‌بزی و آقاگرگه با هم ازدواج می‌کنند و با فرزندانشان، گرگک، شنگول، منگول ‌و حبه انگور در خانه مامان‌بزی ساکن می‌شوند. مدتی بعد گرگک از روی غریزه دست حبه انگور را می‌کند و می‌خورد. با وساطت مامان‌بزی و آقاگرگه قضیه فیصله پیدا می‌کند، اما پیدا شدن جسد خونین شنگول بار دیگر همه‌‌چیز را به هم می‌ریزد. حسین ‌منفرد، ابراهیم ‌نائیج، علی ‌حسین‌زاده، میلاد ‌آریافر، علیرضا ‌گلدهی و کورش ‌شاهونه بازیگران این نمایش بودند که سال 96در سالن قشقایی تئاتر شهر اجرا شد.
بازیگران این 2نمایش حالا در حال تمرین هستند و هر دو به شکل همزمان در مجموعه تئاتر لبخند روی صحنه می‌روند. هنوز مشخص نیست همان بازیگران اجراهای قبل در این بازتولید حضور دارند یا نمایش با بازیگران جدیدی روی صحنه خواهد رفت. علاوه بر این، 2نمایش «سه نمایشنامه از محمد مساوات» با متنی از محمد مساوات و به کارگردانی سجاد تابش در همین تئاتر لبخند تا 19دی(امروز) روی صحنه است.

سنت بازتولید نمایش‌ها
محمد مساوات تنها نویسنده و کارگردانی نیست که دست به بازاجرای نمایش‌های قبلی‌اش زده است. از سال‌ها پیش این کار انجام می‌شد و امسال هم چندین نمایش برای بار دوم پس از سال‌ها روی صحنه رفته‌اند، ازجمله نمایش «محبوبه‌ها»‌کار ژاله صامتی که سال97 در خانه نمایش مهرگان اجرا شد و همین روزها هم می‌توانید اجرای دوباره آن را روی صحنه عمارت هما تماشا کنید. همین‌طور نمایش «نام همه مصلوبان عیسی است»،کار ایوب آقاخانی که نخستین بار مرداد و شهریور93 اجرا شد و امسال 21دی برای بار دوم روی صحنه تالار مولوی می‌رود.
 نمایش پرفروش «پپرونی برای دیکتاتور» به کارگردانی علی احمدی هم با بازی پژمان جمشیدی و محسن کیایی 3دوره اجرا شد و آخرین بار آبان‌ امسال در سالن اصلی تئاتر شهر روی صحنه رفت. به ‌نظر می‌رسد بازتولید این نمایش‌ها‌ ‌چند دلیل وجود دارند.
 نمایش‌هایی که پرفروش بوده‌اند و با توجه به شرایط حاکم بر تئاتر، سازندگانشان تصمیم به اجرای مجدد برای فروش بیشتر گرفته‌اند و دیگری نمایش‌هایی که اجرای کامل 30شبه نداشته‌اند و حالا قرار است این اجراها تکمیل شود. همه اینها در حالی است که بعضی هنرمندان به این بازتولیدها نظر منفی دارند و معتقدند بودجه باید صرف نمایش‌های جدید شود.