درد دیجیتالی ستون فقرات
ساختار و انحنای گردن کودکان به گونهای است که با خم کردن گردن اثرات زیانباری به ستون فقرات آنها وارد میشود
به تأکید متخصصان سن ابتلا به بیماریهای گردن و کمر کاهش پیدا کرده و حالا حتی نوجوانهای 15ساله هم با شکایت از دردهای مختلف در ناحیه کمر و گردن به آنها مراجعه میکنند؛ نکتهای که دکتر فیض ابراهیمنیا، جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، عضو بنیاد ملی نخبگان و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران هم آن را تأیید میکند و به همشهری تندرستی میگوید: «زمانی که کودک به دنیا میآید ساختار ستون فقرات و انحنا را ندارد و به مروز زمان که از حالت خوابیده به نشسته و راه افتادن میرسد، تشکیل میشود. این روند تکامل و رشد در دوره کودکی و نوجوانی برای ستون فقرات نرمال در انسان بسیار مهم است و نباید مختل شود، اما سبک زندگی مدرن چند تغییر در اینباره ایجاد کرده است.» ابراهیمنیا به چند نکته مهم درباره تأثیرات سبک مدرن بر ساختار و اسکلتبندی بدنی کودکان اشاره کرده است که در ادامه میخوانید.
کاهش سن گردندرد
آسیبهای مربوط به ستون فقرات میتوانند به شکل کوتاه یا طولانیمدت خودشان را نشان دهند. مطالعاتی در اینباره نداریم، اما به شکل تجربی میتوانم بگویم که در حال حاضر سنین مراجعات، کاهش پیدا کرده و به حدود 15سال رسیده است. این کودکان بیشتر با دردهای گردن، خستگی در ناحیه کمر و پشت به ما مراجعه میکنند. به نظر من بدن چون قابلیت عادت کردن دارد، درباره کودکان جدید، خودش را با شرایط زندگی مدرن به شکل کوتاهمدت وفق میدهد، اما هنوز نمیتوانیم اعلام کنیم که در طولانیمدت هم بدن قادر خواهد بود خود را با شرایط جدید وفق دهد، ولی مسئله اینجاست که هرگونه تغییر در ساختار طبیعی ستون فقرات چه زود و چه دیر اثرش را نشان خواهد داد. ممکن است که در کوتاهمدت علائم کمی مثل خستگی گردن داشته باشد و با داروهای مسکن یا ماساژ برطرف شود، اما در طولانیمدت حتما باعث بروز مشکلاتی خواهد شد.
سرهایی که سنگینتر شده
کودکان هنگام استفاده از گوشی و تبلت در پوزیشنی با سر خمیده و به اصطلاح قوزکردن قرار میگیرند. به ازای هر 30درجه تغییر در خمشدن گردن به سمت جلو، فشار سر بر گردن دو تا سهبرابر بیشتر میشود و هر چه این خمیدگی بیشتر باشد، این فشار بیشتر میشود. در کودکان که هنوز ساختار و انحنای گردن به درستی تشکیل نشده و عضلات و تغذیه نامناسب دارند، استفاده از تبلت و موبایل به مدت طولانی، همراه با خمکردن گردن، اثرات بسیار زیانباری بر ستون فقرات آنها خواهد داشت. تا سن رشد این انحنا در حال تشکیل است و هر قدر تشکیل انحنای طبیعی در کودکی بدتر باشد، احتمال اینکه در بزرگسالی و سالمندی دچار مشکلات عدیدهای شود بیشتر است. البته هنوز مطالعات در اینباره تکمیل نشده و نمیتوان درباره تأثیر زندگی مدرن بر زندگی میانسالی و سالمندی این کودکان اظهارنظر قطعی داشت.
چاق و کمتحرک
کمشدن تحرک هم یکی دیگر از دستاوردهای زندگی شهری در سنین مختلف است که شامل کودکان هم شده است. با وجود تغییرات محیطی، اختلاف دما، آلودگی هوا و استفاده از ماشین و ابزار در زندگی، مدت حضور کودکان در بیرون از منزل کمتر شده و به همان نسبت فعالیت این گروه سنی را کاهش داده است. این در حالی است که رژیم غذایی هم بیشتر به سمت مصرف خوراکیهای چرب و کربوهیدراتها رفته و چاقی در جوامع پیشرفته و درحال توسعه افزایشی شده است. وسایل و ابزار نوین ازجمله تلفنهای همراه و تبلت هم باعث شده که کودکان در زندگی امروز بیشتر درگیر شوند. به همین دلیل با اتفاقات جدید و تغییرات در نسل جدید مواجه هستیم. تلفن همراه و تبلت بهدلیل اثراتی که روی مغز و بینایی، همچنین پوزیشن نامناسبی که هنگام استفاده دارد، بسیار مهم هستند. بهویژه در کودکانی که با استفاده درست از این تجهیزات آشنایی ندارند و در طولانیمدت میتواند اثرات متعدد و مخربی داشته باشد.
خوابهایی که مختل شدهاند
شبکههای اجتماعی در حال از بین بردن بهداشت خواب هستند و این مسئله درباره کودکان اهمیت بیشتری دارد. هر چه بهداشت خواب ضعیفتر باشد تأثیر منفی بیشتری بر سلامت روان و جسم دارد. کابوسها و راهرفتنهای شبانه همچنین بیقراری دست و پا هم ناشی از این مسئله است.
5توصیه مهم
چند نکته مهم برای استفاده کودک از موبایل درنظر بگیرید:
1. سر در حالت صاف
2. تکیه به پشتی
3. پرشدن گودی کمر
4. رعایت فاصله موبایل با چشم
5. قرارگرفتن موبایل در سطح صورت و در فاصله 30 تا 40 سانتیمتر با بالاآوردن دست یا صندلی و میز