گزارش
سالخوردگی اهدای خون در ایران
اهدای خون بین جوان‌ها کمتر است و باید در این زمینه فرهنگسازی کرد
پروانه بندپی- روزنامه‌نگار
درحالی‌که سن شروع اهدای خون در ایران از ۱۸سالگی است، اما مشارکت این گروه سنی در این زمینه پایین‌تر از گروه‌های سنی بالاتر است؛ به‌طوری که به‌گفته مسئولان سازمان انتقال خون کشور، بالاترین آمار اهدای خون مربوط به گروه‌های سنی 30تا 45سال است. بالا رفتن سن اهداکنندگان خون دردسرهای خاص خودش را هم دارد که در این گزارش به آن پرداخته‌ایم.
عددی که بالا می‌رود
دکتر زهرا آغاسی، مسئول تضمین کیفیت سازمان انتقال خون کشور در گفت‌وگویی تازه با همشهری به این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: متأسفانه سن اهداکنندگان خون در کشور بالا رفته و به سمت مسن شدن می‌رود و درنتیجه بانک‌های اهداکنندگان خون ما در حال مسن شدن است.
18سالگی
به‌گفته دکتر آغاسی، در حال حاضر میانگین سنی اهداکنندگان خون در کشور بین ۳0تا 45سال است؛ درحالی‌که سن شروع اهدای خون از ۱۸سالگی است و اینها اگر با افراد جوان‌تر جایگزین نشوند، تعداد اهداکنندگان خون کاهش پیدا می‌کند و طبعا ذخایر بانک خون هم کم می‌شود. این یک چرخه است و همه به هم وصل هستند.
65سالگی به بعد
در ایران همه افراد تا پایان ۶۰سالگی و اهداکنندگان مستمر خون تا ۶۵سالگی می‌توانند برای اهدای خون اقدام کنند. اهداکنندگان مستمر به کسانی گفته می‌شود که در طول سال حداقل ۲ بار خون اهدا می‌کنند. دکتر آغاسی ادامه می‌دهد: افراد بعد از ۶۵ سالگی دیگر نمی‌توانند خون اهدا کنند و ما هم توصیه نمی‌کنیم؛ چون سن‌شان بالاست و برای سلامت خودشان خوب نیست. برای همین ما تلاش داریم که فرهنگسازی و جوانان را بیشتر جذب کنیم.
جذب جوانان و زنان
آغاسی، مسئول تضمین کیفیت سازمان انتقال خون کشور همچنین تأکید می‌کند: برای ما جذب جوانان و همچنین زنان بسیار مهم است تا بتوانیم تعداد اهداکنندگان مستمر را در حد شاخص‌های جهانی و بین‌المللی حفظ کنیم تا ذخایر خونی کشور دچار مشکل نشود.
کاهش سن اهداکنندگان
مشاور بانوان سازمان انتقال خون کشور می‌گوید: سیاست‌ها و تلاش‌های سازمان انتقال خون در این جهت است که جوانان را بیشتر جذب امر اهدای خون کند تا میانگین اهداکنندگان خون در کشور جوان‌تر شود.
تقسیم‌بندی اهداکنندگان خون
دسته اول: بار اولی‌ها، برای نخستین‌بار خون می‌دهند.
دسته دوم: مستمرها، سالی حداقل 2بار خون می‌دهند.
دسته سوم: باسابقه‌ها، قبلا سابقه اهدای خون داشته‌اند.
چرا کمتر خون می‌دهیم؟
شهرام میرزایی- معاون اجتماعی سازمان انتقال خون
1-با توجه به آلودگی هوا در کلانشهرها و برودت هوا، میزان مراجعه اهداکنندگان به مراکز و پایگاه‌ها کاهش پیدا کرده است؛ این در حالی است که مصرف خون به‌صورت دائمی است و نیاز همیشگی به‌ویژه برای بیماران تالاسمی و هموفیلی و خون مورد نیاز برای اعمال جراحی وجود دارد.
2-در حال حاضر سازمان انتقال خون برای بیش از هزار مرکز درمانی و بیمارستان در کشور خون تامین می‌کند؛ به همین دلیل مدیریت ذخایر خونی کشور یکی از پراهمیت‌ترین و حساس‌ترین وظایف سازمان است.
3-به‌طور معمول هر سال با شروع فصل پاییز و آغاز مدارس، افزایش حجم ترافیکی معابر شهری هم رقم می‌خورد و مشغله‌های کاری خانواده‌ها نیز بیشتر می‌شود. همچنین اوایل زمستان با کاهش شدید میزان مراجعه اهداکنندگان مواجه می‌شویم.
4- تا امروز توانسته‌ایم به لطف مشارکت خوب اهداکنندگان این مسئله را مدیریت کنیم و امیدواریم در این ایام هم مردم همچون ایام گذشته مراجعه و نسبت به اهدای خون اقدام کنند.
5- این اتفاق در ماه‌های گرم سال هم در استان‌های گرمسیری رخ می‌دهد؛ به همین دلیل شبکه ملی خون‌رسانی بین استان‌ها فعال است.
6-عمده استان‌ها به‌دلیل تعطیلی‌ها با کاهش میزان مراجعه مواجه شده‌اند و دائم در حال فراخوان هستیم.
7- ۱۰۰درصد اهدای خون در کشور داوطلبانه است. امیدواریم جوان‌ها هم به این کار خیر و خداپسندانه ملحق شوند.
8- در حال حاضر وضعیت بحرانی نیست، اما اگر تداوم پیدا کند به مشکل می‌خوریم. ما باید مدیریت ذخایر خونی را داشته باشیم تا اگر مشکلی پیش آمد بتوانیم در همان لحظه پوشش دهیم. این مسئله به‌ویژه درباره گروه‌های خونی منفی به‌ویژه O منفی اهمیت بیشتری دارد .
درصد سنی گروه‌های اهداکننده خونی
50 درصد ۳۱ تا ۴۵ سال
26 درصد 18 تا 30 سال
24 درصد 46 تا 60 سال
4بار در سال، مردان می‌توانند خون اهدا کنند
3 بار در سال، زنان می‌توانند خون اهدا کنند