اعتقادی به محدودیت در کار ندارم

امروز و در نخستین روز از بیستمین جشنواره عروسکی تهران مبارک، نمایش‌های مختلفی در سالن‌های برگزارکننده این رویداد روی صحنه می‌روند.
روز گذشته مراسم گشایش بیستمین جشنواره عروسکی تهران با شادپیمایی و حرکت عروسک‌های غول‌پیکر و با حضور هنرمندان در فضای باز بوستان آب و آتش برگزار شد. امروز هم در نخستین روز اجراها، نمایش‌هایی در تئاترشهر، کانون پرورش فکری و تالار مولوی روی صحنه می‌روند.
یکی از این اجراها نمایشی است با نام «نقاشی‌های لایتناهی» به نویسندگی و کارگردانی آژمان بیژنی‌نسب که در تالار سایه تئاترشهر اجرا می‌شود که از شیراز در این جشنواره شرکت کرده است. بیژنی‌نسب در 15سال گذشته نمایش‌های عروسکی و غیرعروسکی را اجرا کرده است. ازجمله نمایش ایلخونی و نمایش عروسکی مکبث جادویی. وی با گروهش ایلیاتی آرت که 250نفر از بچه‌های استان فارس هستند، در چند دوره از جشنواره عروسکی شرکت داشته و علاوه بر تئاتر، نقاشی هم می‌کند. با او درباره «نقاشی‌های لایتناهی»‌اش صحبت کرده‌ایم.

درباره متن کار چه توضیحی می‌توانید بدهید؟
نمایشنامه درباره نقاشی‌های من و کاملا مستند است. درباره نقاشی‌های من است که زنده می‌شوند و من در دنیای این نقاشی‌ها غرق می‌شوم، شروع به زیستن در دنیای این نقاشی‌ها می‌کنم و از اینکه چرا نقاشی می‌کشم و چه سبکی کار می‌کنم و قرار است با این نقاشی‌ها چه کاری انجام دهم، صحبت می‌کنم.
پس یک نمایش شخصی است
بله. مستند هم هست؛ در واقع می‌توانیم بگوییم یک اجرای نمایشگاهی است.
سبک و تکنیک کارتان چیست؟
سبک کار فانتزی است. عروسک‌گردان‌هایی داریم که تبدیل به نقاشی‌ها می‌شوند و به آنها جان می‌دهند. ما از کدو، پارچه و بازیگر به‌عنوان بوم استفاده کردیم. نقاشی‌ها زنده می‌شوند و حرف می‌زنند. تلفیقی از پارچه و رنگ و نقاشی است و عروسک‌گردان‌ها روی صحنه دیده می‌شوند. من و 2بازیگر روی صحنه هستیم که هم بازی می‌کنیم و هم عروسک‌گردانی.
از مشکلاتتان برای رسیدن به اجرا بگویید. از پس چه چیزهایی باید برمی‌آمدید؟
با توجه به اینکه ما گروهی هستیم که سال‌هاست در کنار هم کار می‌کنیم، مشکل خاصی نداشتیم و با روند جشنواره هم کاملا آشنایی داشتیم؛ بنابراین با مشکل چندانی در تمرین‌ها روبه‌رو نشدیم. تنها مشکل این بود که آدم حرفه‌ای برای ساخت عروسک‌ها نداشتیم. ولی این محدودیت باعث شد ما نگاه خودمان را روی اجرای عروسکی داشته باشیم که به‌نظرم اتفاق خجسته‌تری بود. به‌طور کلی اعتقادی به محدودیت ندارم. کسی که بخواهد کاری را انجام دهد، به هر شکلی این کار را می‌کند.
شما در شیراز کار می‌کنید. بچه‌های خارج از پایتخت همیشه از اینکه امکانات تهران را ندارند، شاکی هستند.
بله. امکانات شهرستان‌ها کم است؛ اما ما سعی کردیم هر آنچه را لازم است از هرجا که شده تهیه کنیم.
گفتید چند سال است در جشنواره شرکت می‌کنید. به‌نظرتان این جشنواره چقدر می‌تواند به رشد نمایش عروسکی کمک کند؟
به‌نظرم خیلی زیاد. من در این چند سال که در جشنواره شرکت کرده‌ام، به مرور رشد کسانی را که در آن هستند دیده‌ام. خانواده نمایش عروسکی کار خیلی مهمی‌ دارند برای بچه‌ها و بزرگسالان انجام می‌دهند. این یک فرهنگسازی است که دنیای عروسکی می‌تواند آن را انجام دهد.
شیوه برگزاری جشنواره به‌نظرتان چه نکات مثبت و منفی‌ای دارد؟
قدیم‌ها اینطور بود که کارگاه های خوبی برگزار می‌شد. کارگردان‌ها دور هم جمع می‌شدند و درباره شیوه‌های کار و تکنیک‌ها صحبت می‌کردند. به مرور به‌دلیل اینکه هزینه‌ها بالا رفته، این کار سخت شده است. ولی این کارگاه‌ها باعث می‌شد اتفاق بهتری در فهم و اجرای تئاتر عروسکی رخ دهد. اتفاق دیگری که چند سال است دوست دارم بیفتد این است که گروه‌هایی که از شهرهای دیگر می‌آیند بتوانند چند روز در تهران بمانند و کارها را ببینند. شرایط این طوری است که گروه یک روز قبل از اجرا می‌آید و یک روز بعد هم باید برود و به همین دلیل دیگر نمی‌توانند کارهای دیگران را ببینند. به‌نظرم مهم‌ترین بخش جشنواره همین تعامل است که به این شکل اتفاق نمی‌افتد. ضمن اینکه در گذشته کارهای خوب خارجی بیشتر شرکت داده می‌شد؛ فکر می‌کنم در این بخش جشنواره مشکل دارد.
فکر می‌کنید اصولا جایگاه نمایش عروسکی در ایران کجاست؟ چقدر توسط مسئولان و مخاطبان مورد توجه است؟
بخش مهمی ‌از جامعه کودکان هستند. این خیلی مهم است که با این عروسک‌ها شادی کنند و برایشان فرهنگسازی شود. این قضیه مستلزم حمایت است؛ باید گروه‌ها بتوانند اجرای عمومی داشته باشند و مخاطبشان را پیدا کنند.‌