بوی روستا زیر آسمان شهر

رابعه تیموری-  ‌روزنامه نگار

مزرعه‌هایی پربرکت هستند که در دل پایتخت پرهیاهو و لابه‌لای شهرهای کوچک و بزرگ استان تهران سبز شده‌اند؛ لابه‌لای بروبیای آدم‌های عجول شهرنشین و در همسایگی برج‌های سر به فلک کشیده‌ای که می‌روند تا نرم‌نرمک قد و بالای‌شان را تا نوک قله‌های چین‌کلاغ و دوشاخ و سیاه‌سر بالا بکشند و خورشید و کوه و آسمان تهران را با هم و یکجا ببلعند. این کشتزارهای پرطراوت حریف ولوله این کلانشهر پر از آسمانخراش و هیاهوی شهرهای اطرافش نمی‌شوند، اما برای شهرنشینان محروم از طبیعت بکر استراحتگاه‌هایی آرامش‌بخش هستند که وقتی هوای گشت‌و‌گذار در دل دشت و مزارع روستایی به سرشان بزند، بتوانند در آنجا ساعتی کشت و کار کنند، با کره‌الاغ‌ها و بره‌های پشمالو سر و کله بزنند و از جمع‌آوری تخم‌های تازه مرغ‌ها و غازها لذت ببرند. این مزارع جذاب در قالب گردشگری کشاورزی هر روز بیشتر از گذشته در دل استان تهران جا باز می‌کنند و تعدادشان رو به افزایش است.

قدم به قدم تا مزرعه
 در چوبی مزرعه وسط جاده شهرک صنعتی قرار گرفته است؛ جایی در میانه هیاهو و بروبیای جاده وادان و سکوت دلنشین دماوند پرابهت که اعضای تور در تمام طول مسیر می‌توانند از شیشه اتوبوس قد و بالای رشید سبزینه‌ها را تماشا کنند. علیرضا این مزرعه را برای بازدید مشتریان تور انتخاب کرده که لذت کشت و کار و دامداری را یکجا و با هم تجربه کنند. علیرضا تورلیدر است و اگر بخواهد برای مشتریان پرمشغله‌اش توری اقتصادی و جمع و جور تدارک ببیند، مزارعی را که در دل بافت مسکونی
منطقه 22قرار گرفته‌اند، انتخاب می‌کند. در این مزارع فقط فرصت کشت و کار و میوه‌چینی مهیاست و همسایگی با بافت شهری سبب شده از صرافت راه‌اندازی بساط دامداری بیفتند. هزینه گشت‌و‌گذار در آنها هم به یک‌میلیون تومان نمی‌رسد، اما مشتریان امروز تور گردشگری علیرضا خانواده‌هایی هستند که با فراغت‌بال می‌خواهند یک نیمروز پاییزی را به دامداری و کشت و کار بگذرانند. برای چشیدن این لذت هم سر کیسه را شل کرده‌اند و برای مزرعه‌گردی چند ساعتی هر عضو خانواده 4میلیون تومان پرداخت کرده‌اند. بسیاری از شرکت‌کنندگان تورهای گردشگری علیرضا بعد از یک‌بار بازدید از مزرعه، مشتری دائم اینجا شده‌اند و هر بار که هوس کشت و کار یا دامداری به سرشان می‌زند، برای بازدید یک نفره یا گروهی خود با بخش اداری هماهنگ می‌کنند.

 بکر و طبیعی
 آفتاب کم‌جان دم صبح تا کمر جاده خودش را رسانده و سوز سرمای پاییزه را شکسته است. ازپشت در دو لنگه مزرعه، شاخ و بار درختان رشیدش پیداست و سرک کشیدن آنها از پناه دیوارهای مزرعه از زمختی جاده وادان در مسیر دماوند کم کرده است. بچه‌هایی که همراه بزرگ‌ترهایشان برای گشت‌و‌گذار در مزرعه آمده‌اند، تاب و حوصله ندارند که منتظر همراهی راهنمای مزرعه بمانند و با صدای اردک‌ها و غازهای کنار برکه به طرف آنها می‌دوند. گیاهان خودرویی که در گوشه‌وکنار تپه‌ها سبز شده‌اند، حالت بکر و طبیعی این فضا را دوچندان کرده‌اند. اصطبل اسب‌ها و الاغ‌ها در انتهای مزرعه قرار گرفته و تا در اصطبل باز نشود، صدای آنها به گوش نمی‌رسد، ولی بچه‌ها که به هوای الاغ‌سواری به مزرعه آمده‌اند، برای دیدن‌شان لحظه‌شماری می‌کنند.

وقت شیردوشی میش‌ها
بچه‌هایی که شنیدن صدای بع بع بره‌ها آنها را هیجان‌زده کرده، سراغ رمه گوسفندانی رفته‌اند که آغل آنها در همسایگی اصطبل قرار گرفته است. وقت شیردوشی میش‌های تازه‌زای رمه کوچک مزرعه است و بچه‌ها وظیفه بازی با بره‌های بازیگوش را بر عهده می‌گیرند تا مادران‌شان همراه چوپان جوان رمه کار شیردوشی را انجام دهند. دانه دادن به مرغ و خروس‌هایی هم که در حیاط کنار اصطبل قدم می‌زنند  به بچه‌ها سپرده می‌شود و مادرها از دکه کوچک گوشه حیاط مشغول خرید تخم‌مرغ‌های محلی می‌شوند تا روی آتش برای بچه‌ها چاشت نیمروزی شاهانه‌ای تدارک ببینند.

نوبت کشت و کار است
 عطر گیاهان دارویی که در زمین‌های کرت‌بندی انتهای مزرعه پیچیده، خانم‌های کدبانو را سر ذوق آورده و سعی می‌کنند گیاهانی را که به تشخیص باغبان مزرعه آماده برداشت شده‌اند با احتیاط بچینند. تعدادی از گردشگرانی که به مزرعه آمده‌اند، مرتب به اینجا رفت‌وآمد دارند و در قطعه زمین‌های کوچکی که اجاره کرده‌اند، انواع سبزی‌ها را کاشته‌اند. امروز هم می‌خواهند محصولات‌شان را برای چاشنی سفره دم چاشت خودشان و همراهان‌شان درو کنند. زمین کشاورزی بچه‌ها از فضای کشت و کار بزرگ‌ترها جداست و در آنجا می‌توانند یک دل سیر گل بازی کنند، بذر بکارند و لابه‌لای گیاهان دارویی سبز شده جست‌وخیز کنند. در کنار این مزرعه کوچک که شیار خوردن و زهکشی خاکش تا چیدن محصولاتش شتاب‌زدگی کودکانه باغبانانش را نشان می‌دهد، دم و دستگاه سفالگری مهیا شده تا اگر کودکی دل و دماغ بیلچه به‌دست گرفتن نداشت، از وررفتن با خاک سفالگری حظ کند.