گزارش
قطارملی مترو تکثیر‌می‌شود
فعالیت خط تولید انبوه قطار ملی مترو همزمان با یکصدوپنجاه‌وششمین رویداد امید و افتخار آغازشد
مهدی اسماعیل‌پور-روزنامه‌نگار
آخرین شنبه پاییزی پایتخت که با بارش باران صبحگاهی آغاز شد، تفاوت ویژه‌ای با شنبه‌های دیگر داشت؛ در این روز یک اتفاق مهم و تاریخی در صنعت کشور رقم خورد و با آغاز یک حرکت بزرگ برای متروی تهران و دیگر کلانشهرهای کشور همراه شد. یکصدوپنجاه‌وششمین پویش امید و افتخار این‌بار به ایستگاه پایانه فتح‌آباد و کارخانه واگن‌سازی تهران رسید؛ جایی که با گذشت 5سال از آغاز پروژه قطار ملی مترو، به‌طور رسمی تولید انبوه 113واگن در آن برای متروی تهران آغاز شد.
بازدید از سوله تولید تجهیزات و کلنگ‌زنی
ساعت 7و 30دقیقه صبح و موقعیت، شهرری است. حاضران و مهمانان در مراسم از شهردار تهران و رئیس و نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران گرفته تا نمایندگان مجلس و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام یکی پس از دیگری به محل برگزاری مراسم می‌رسند. نخستین بخش مراسم بازدید از سوله تولید قطعات و تجهیزات قطار ملی است. علیرضا شیخ‌طاهری، مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران در جریان این بازدید از سیر تا پیاز طراحی و ساخت و تولید قطار ملی و قطعات و تجهیزات مربوط به آن را برای حاضران توضیح می‌دهد. دومین بخش از برنامه حضور مهمانان در قطعه زمینی برای کلنگ‌زنی است. نخستین کلنگ آغاز عملیات طرح توسعه و افزایش ظرفیت تولید در کارخانه واگن‌سازی تهران را مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران به زمین می‌زند و در ادامه علی یزدی‌خواه و علیرضا زاکانی، شهردار تهران هم کلنگ این پروژه را به زمین می‌زنند. سومین و آخرین ایستگاه این مراسم سالن مونتاژ شرکت واگن‌سازی تهران است.
آغاز رسمی تولید انبوه
در ورودی سوله، قطعات به‌کار رفته در قطار ملی مترو که توسط شرکت‌های داخلی تولید شده به نمایش درآمده است و شیخ طاهری توضیحات فنی و تکمیلی را ارائه می‌کند. 2بدنه قطار ملی مترو هم در دوطرف سالن قرار دارد که بازدید از آن آخرین مرحله باقیمانده تا آغاز رسمی پروژه قطار ملی مترواست. حاضران در مراسم از چند پله فلزی بالا می‌روند و داخل بدنه قطار ملی مترو می‌شوند. مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران در این بخش هم توضیحات تکمیلی را ارائه و به سؤال‌ها پاسخ می‌دهد. در نهایت به بخش اصلی مراسم می‌رسیم. مراسم با سخنرانی و توضیحات شیخ طاهری آغاز می‌شود و پس از او به‌ترتیب نوبت به مهندس چمران، علی آقامحمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور می‌رسد. در ادامه شهردار تهران پشت تریبون می‌رود و توضیحاتی را ارائه می‌کند. امضا و رد و بدل شدن قراردادها هم پایان‌بخش این مراسم حدودا 4ساعته است.
تحقق یک رؤیای 18ساله
نخستین تلاش‌ها برای ساخت قطار ملی مترو به سال 1385برمی‌گردد. این پروژه با وجود پیگیری‌های ابتدایی، نیمه کاره رها شد. در ادامه از سال 1398ساخت قطار ملی مترو دوباره روی ریل افتاد. سال 1400نخستین نمونه قطار ملی متروی اولیه رونمایی شد. درنهایت با تلاش‌ها و پیگیری‌های صورت گرفته توسط شهرداری تهران، قطار ملی مترو با رفع نواقص، پس از گذشت حدود 5سال از آغاز پروژه، مجوز بین‌المللی «سیر در مسیر و تولید انبوه» را دریافت کرد. به این ترتیب، پروژه‌ای که 18سال قبل برای نخستین‌بار به ذهن متولیان امر خطور کرده و حدود 5سال قبل آغاز شده بود در سال 1403به ثمر نشست.
دستاورد‌های پروژه قطار ملی مترو
تسهیل در تامین نیاز کشور فارغ از مشکلات ناشی از تحریم‌ها
افزایش سهم داخلی‌سازی واگن مترو به 85درصد و کاهش حداقل 50درصدی قیمت
کاهش ارزبری از 70درصد به 30درصد
اخذ تأییدیه فنی از مراجع بین‌المللی در تولید انبوه
کاهش بیشتر هزینه‌های طراحی و ساخت در تولید انبوه
کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات و بهره‌برداری از قطارها
کاهش هزینه تمام‌شده سفرهای درون‌شهری
ایجاد پتانسیل صادرات خدمات مهندسی طراحی خطوط مترو در شرکت متروی تهران
تأمین واگن مورد نیاز تهران از 2طریق
علیرضا زاکانی، شهردار پایتخت: مدیریت شهری از 2طریق اقدام به تامین واگن می‌کند؛ بهره‌گیری از واگن‌های تولید داخل که شامل ۱۱۳دستگاه واگن قطار ملی می‌شود و تامین از طریق شرکت‌های خارجی که با مجموعه واگن‌سازی تهران در شراکت هستند و شامل ۷۹۱واگن می‌شود. طبق توافقات صورت گرفته ۵۵درصد ساخت این واگن‌ها به‌ویژه در زمینه تکنولوژی بوژی داخلی‌سازی می‌شود. هفته گذشته مسئله تامین مالی واردات واگن به‌عنوان یک گلوگاه حل شد. همچنین در جلسه آخر مجمع توسعه خط اکسپرس مترو در اتصال جنوب‌غرب به شمال‌شرق آن به تصویب رسید که طبق این مصوبه ۵شهرستان غربی تهران به شبکه ریلی پایتخت متصل می‌شوند.
ناوگان مترو صنعتی وابسته بود
علیرضا شیخ‌طاهری، مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران:کشور در پایان دهه ۹۰ برای حل مشکل تامین ناوگان مترو که صنعتی وابسته و سهم داخلی‌سازی آن کمتر از ۳۰درصد بود به فکر چاره افتاد. جهاد دانشگاهی، مپنا، دولت و شهرداری کارگروهی تشکیل دادند و این آغازگر فرآیند تولید قطار ملی مترو شد. با اخذ تأییدیه‌های لازم در پایان سال ۱۴۰۲ توانستیم از این قطار در مسیر تهران- پرند سیر واقعی داشته باشیم، این سیر همراه با مسافر بود. از سال 1399قرارداد تولید انبوه قطار ملی همزمان انجام شد و در کارخانه واگن‌سازی تهران کارهای طراحی را جلو بردیم. امروز پروژه ساخت ۱۱۳دستگاه شامل ۱۵ قطار ۷واگنه و یک قطار ۸واگنه را آغاز کرده‌ایم.
باور «ما می‌توانیم» در موضوع واگن‌سازی
مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران:امیدوارم باور «ما می‌توانیم» همچنان در همه زمینه‌ها خودش را نشان بدهد؛ به‌ویژه در موضوع واگن‌سازی. ما در تهران طول مسیرهای ریلی‌مان زیاد است. ایستگاه و ریل داریم، اما واگن مترو کم داریم. در نتیجه تامین واگن یکی از نیازمندی‌های ماست که برطرف کردن آن هم نیاز به استفاده و کمک از ظرفیت تولید‌کنندگان داخلی و خارجی دارد. در زمان ترافیک و آلودگی یکی از راه‌های رفع این مشکلات توسعه صنعت متروست. امیدواریم در بحث حمل‌ونقل عمومی هرچه زودتر شاهد بروز هر آنچه که وعده داده شده است، باشیم.
یک سال کار جهادی
محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران:در یک سال گذشته پروژه‌ای را تحویل گرفتیم که اما و اگر زیادی داشت و دارای نواقص زیادی بود. در این یک سال با کار جهادی مهندسان دخیل در امر کار پیش رفت و باعث شد از سال گذشته قطار ملی را جلو ببریم. تا امروز ۶۰هزار ساعت سیر ایمن روی قطاری که سال گذشته با حضور رئیس‌جمهور شهیدمراسم آغاز به کارش برگزار شد، انجام گرفته است. بنا و ساختاری که گذاشتیم این است که تمام نیاز مجموعه واگن کشور را پوشش بدهیم. کمبود واگن در کشور بالای ۸هزار دستگاه است.
خودکفایی در طراحی و تولید قطار‌های مترو
حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری: حل مشکل تأمین مالی، کلید موفقیت این پروژه بود. با جمع‌آوری تمامی ذی‌نفعان و مسئولان در یک چارچوب واحد، توانستیم موانع پیش روی پروژه قطار ملی را برطرف کنیم. اجرای این پروژه‌ها نه‌تنها نیاز‌های کشور را برطرف خواهد کرد، بلکه فرصت‌های مهمی برای رشد و توسعه صنعت ریلی ایجاد می‌کند. این پروژه‌ها درنهایت می‌توانند کشور را به‌خودکفایی در طراحی و تولید قطار‌های مترو و بین‌شهری برسانند. منابع مالی تولید انبوه قطار ملی مترو تامین شده است؛ ۷۰میلیون دلار از طرف دولت برای آن درنظر گرفته شده که ۲۷میلیون دلار تامین شده و شهرداری تهران هم باید متناظر با آن سهم خود را پرداخت کند.
پروژه قطار ملی سال‌ها روی زمین مانده بود
علی آقامحمدی، رئیس گروه اقتصادی دفتر رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام:یک دوره طولانی کار تولید قطار ملی بر زمین ماند؛ به این دلیل که نگاه به خارج شد و فکر کردند که لازم نیست کار داخلی را پیش ببرند. امیدواریم با همت شهرداری و شورای شهر این مهم یعنی تولید انبوه قطار ملی مترو که تدبیر مالی آن هم صورت گرفته، طبق زمانبندی درنظر گرفته شده انجام شود. درهمین رابطه یک زمانبندی تعهدآور اعلام کرده‌اند. در ابتدا قرار است هر‌ماه یک رام قطار ملی و بعد از آن هر ماه ۳رام قطار ملی وارد خطوط شبکه متروی تهران شود.
در همینه زمینه :
