کوچه مروی و غذاهای عراقی؛ بازمانده از کوچه عربها
عربها
تجارت و طبخ غذاهای عربی
***
پایتخت شدن تهران، علاوه بر اقوام ایرانی، پای مهاجران سایر کشورها را هم به این شهر باز کرد. در گذشته مهاجران عرب و ایرانیهایی که قبلاً ساکن عراق بودند، در محل خیابان ناصر خسرو فعلی به تجارت میپرداختند. به همین دلیل جلوههای فرهنگ و زندگی عربی را هم میتوان در این محدوده مشاهده کرد. هنوز هم در خیابان مروی و اطراف آن وجود تعدادی خوراکفروشی با تابلوهایی به زبان عربی و عرضه خوراکهایی نظیر فلافل نشانگر این فرهنگ است. اگر در کوچه مروی قدم بزنید، معمولا چند نفر عربزبان را در حال مکالمه خواهید دید که بخش قابل توجهی از کسبه بازار را هم تشکیل میدهند. همچنین فلافلهای عربی از زمان مهاجرت عربها به این محل، در محدوده بازار شهرت پیدا کرده است.
نصرالله حدادی، تهرانپژوه، درباره ساکن شدن عربها در تهران و مشاغل آنها میگوید: «محله عربها بعد از سلطنت آقامحمدخان قاجار در محله عودلاجان بنا شد. کوچه عربها یکی از کوچههای معروف خیابان ناصرخسرو است. ساکنان نخستین این محله از حاشیه خلیجفارس به تهران آمده و محله عربها را شکل داده بودند ولی این محله در بمبگذاری سال 66 از بین رفت. کوچه مروی بخش کوچکی از آن محله است. هرچند که عمر خیابان ناصرخسرو به ۱۳۰ سال پیش برمیگردد، اما سابقه بعضی موقعیتهای آن، مانند همین کوچه عربها و کوچ اعراب، سبب شده که این پیشینه را به حدود ۲۰۰ سال پیش مربوط بدانند. محله عربها کوچههایی تنگ، پیچاپیچ و خاکی داشت. در سالهای جنگ ایران و عراق بعضی شهروندان عراقی به ایران پناهنده شدند که به آنها معاودین گفته میشد. بیشتر این مهاجران هم در همان کوچه مروی مشغول به فعالیت شدند. در این حال و هوا، اغلب تابلوها و نشانههای این کوچه شکل و شمایل عربی بهخود گرفت و چنین بود که این کوچه به کوچه عربها مشهور شد.» همچنین محلهای در شهر ری وجود دارد که تقریبا از سالهای جنگ تحمیلی محل سکونت عراقیهای پناهنده به ایران شده و اکنون شاورما و شیرینیهای عراقی این محله معروف است.