روستای قاریان ممتاز

راحله عبدالحسینی-روزنامه‌نگار

پدر بزرگ‌ها‌ و مادربزرگ‌های این روستاها معلم قرآن هستند. محافل قرآنی با حضور پیر و جوان برگزار می‌شود و جمعی از حافظان و قاریان قرآن دور هم جمع‌هستند. این ویژگی 3روستای قرآنی اردبیل است که آنها را در کشور منحصر به فرد کرده؛‌ روستای اندبیل که به قم کوچک معروف شده و روستاهای سوها و ایوریق.

دورهمی قاریان ممتاز
روستای اندبیل در غرب خلخال 1500نفر جمعیت دارد و شاخص‌ترین روستای قرآنی اردبیل شناخته می‌شود. این روستا به‌دلیل داشتن ۴۰۰قاری ممتاز در رده‌های مختلف سنی و 120حافظ قرآن کریم، قم کوچک لقب گرفته ‌است. از میان حافظان قرآن 6نفر حافظ کل قرآن و مابقی حافظ بیش از 4جزء قرآن هستند. ۵۰نفر از قاریان قرآن روستای اندبیل هم در سطح ممتاز و کشوری‌اند.‌مدیر دفتر امور روستایی و شوراهای اردبیل به همشهری می‌گوید: سابقه فعالیت‌های قرآنی در اندبیل به 60سال پیش برمی‌گردد، زمانی که مرحوم جهانبخش مددی، پیشکسوت قرآنی شاگردان زیادی در حوزه حفظ قرآن در این روستا تربیت کرد. از هر خانواده دست‌کم 2یا 3نفر به سمت فراگیری آموزش‌هایی نظیر حفظ، تفسیر، ترتیل یا قرائت رفته‌اند و بسیاری از این قاریان که در سطح ملی هم درخشیده‌اند، در این روستا متولد شده‌اند. شاهپور آذروند با بیان اینکه به‌طور میانگین از هر خانواده روستای اندبیل یک نفر قاری ممتاز یا مربی قرآن است می‌افزاید: اهالی روستا با قرآن مأنوسند و برخی در حوزه کتابت قرآن گام برداشته اند. حاج عبدالحسین‌زاده و حاج اویس جعفرزاده ۲کاتب روستای اندبیل هستند.‌

موفقیت اهالی
سیداسماعیل هاشمی اندبیلی، یکی از اهالی روستا که مسئول دارالقرآن آن است، به همشهری می‌گوید: در متون تاریخی به‌جا‌مانده از 400سال پیش می‌خوانیم که علما در این روستا زندگی می‌کردند. حدود یک قرن پیش، 13روحانی در روستا بودند. یکی از استادان قرآن من که 120سال عمر کرد، تعریف می‌کرد که از قدیم جلسه‌های قرآن و مکتبخانه‌ای در روستا رونق داشته است. هاشمی ادامه می‌دهد: بیشتر اهالی روستا کشاورز، دامدار و باغدارند، اما فعالیت ویژه در حوزه قرآن موجب شده است تا در سایر علوم هم حرفی برای گفتن داشته باشند.‌

درباره 2روستای دیگر
مدیر دفتر امور روستایی و شوراهای اردبیل درباره فعالیت‌های قرآنی روستای سوها هم می‌گوید: 300نفر از بانوان روستای مرزی و 2هزار نفری سوها حافظ بیش از 20جزء قرآن هستند. سال1377 سیدحسام‌الدین مرجاعی به روستای سوها می‌آید و در منزل قلی شکیب، از اهالی روستا مستقر می‌شود و آموزش تلاوت و حفظ قرآن را برای بانوان برگزار می‌کند.آذروند درباره روستای ایوریق در بخش هیر اردبیل هم که 29حافظ قرآن دارد، توضیح می‌دهد: کوچک‌ترین فرد روستا که مشغول حفظ قرآن شده، 9سال دارد. بیش از 80درصد از جمعیت 2هزار نفری این روستا سواد قرآنی دارند و می‌توانند قرآن تلاوت کنند.  شهید عادل باستانی، یکی از معلمان قرآن از اوایل دهه1360 کلاس‌های قرآن در این روستا برپا کرده و راهش همچنان ادامه دارد.