گزارش
وقتی سگ‌ها مردم را طعمه می‌کنند
غذا‌دهی غیرمسئولانه و تحفه شهرهای همجوار تهران
محمد سرابی-روزنامه‌نگار
مشکل سگ‌های ولگرد بیشتر از حاشیه شهر شروع می‌شود؛ چه حاشیه شمالی و چه حاشیه جنوبی. در شمال‌غربی تهران مشکل سگ‌های ولگرد جدی است و هرازگاهی حمله این حیوانات به ساکنان منطقه 22 اتفاق می‌افتد. در خیابان خرم‌آباد و بلوار جدی‌اردبیلی که از یک طرف به مناطق مسکونی و از طرف دیگر به فضای سبز می‌رسند، تعداد سگ‌ها بیشتر است. حیوانات از پارک لتمال و اطراف آن در جست‌وجوی غذا به سمت خانه‌ها می‌آیند و گاه در بوستان چیتگر و جوانمردان دیده می‌شوند که نتیجه‌اش ترس رهگذران و تنها راهکارش جمع‌آوری است، اما چگونه؟
وقتی سگ‌ها به اهالی حمله می‌کنند
می‌گویند در تکه بیست‌و‌دوم پایتخت تعداد سگ‌ها بیشتر است؛ برای همین به سرای محله آبشار که در شمال بزرگراه خرازی قرار دارد، می‌رویم. زهرا طالبیان، مدیر سرای محله که 16سال در محله آبشار و 4سال در محله کوهک زندگی کرده، می‌گوید: حامیان بی‌اطلاع، دلیل افزایش سگ‌های ولگرد در این محله‌ها هستند؛ چون به سگ‌ها غذا می‌دهند و حتی در زمین‌های خالی برایشان فضایی فراهم کردهاند. البته زمانی که با 137تماس می‌گیریم تا برای جمع‌آوری سگ‌ها بیایند، برای زنده‌گیری می‌آیند، ولی بار‌ها حامیان سگ‌ها با آنها درگیر شده‌اند.
کم‌لطفی به اسم حمایت
اهالی یکی از دلایل اصلی افزایش سگ در این محدوده شهر را تامین تغذیه می‌دانند و طالبیان هم با تأیید این موضوع می‌افزاید: در محدوده شهاب شهر منطقه 22بلوکی هست که تعدادی از حامیان در اطرافش مواد غذایی می‌ریزند و در همین نقاط هم حمله سگ‌های ولگرد به اهالی رخ می‌دهد. چند وقت پیش این حیوانات به پسر نوجوان دوچرخه سواری حمله کردند و حتی یکی از بانوان محله آبشار که چندبار در محدوده لتمال به سگ‌ها غذا داده بود پس از مدتی که از همان مسیر عبور می‌کرد، سگ‌ها دوره‌اش کردند و او را گاز گرفتند.
کودکان؛ بیشترین آسیب‌دیدگان
طالبیان که یکی از فعالان محیط‌زیست محدوده غرب تهران است، وجود سگ‌های بی‌صاحب را خطر بزرگی برای گروه‌های سنی خاص می‌داند و می‌گوید: سگ‌های ولگرد بیشتر به سالمندان و بچه‌ها حمله می‌کنند؛ زیرا مردان قوی‌هیکل می‌توانند از خود دفاع کنند. بار‌ها اینجا اتفاق افتاده است که سگ‌ها کودکان و بانوان را گاز گرفته‌اند و آنها با نگرانی به پایگاه بهداشت سرای محله آبشار آمده‌اند. مرکز درمانی منطقه غرب در دهکده المپیک واکسن هاری در اختیار دارد و محل مراجعه کسانی است که مورد گزیدگی قرار گرفته‌اند.
جمع آوری سگ‌های ولگرد
همراه با مأموران سامانه 137در محله گشت می‌زنیم که در این حین خبر می‌دهند که مأموران کنترل حیوانات موذی در خیابان هوانیروز منطقه 22 در حال جمع‌آوری سگ‌های ولگرد هستند. بین خانه‌های این محله‌ها زمین‌های باز و رها‌شده‌ای قرار دارد که فضای مناسبی برای پرسه‌زنی سگ‌ها ایجاد کرده است. وانت سفید‌رنگ 137با نوشته «کنترل حیوانات شهری» در کنار خیابان توقف کرده و به سگی دارت بیهوش‌کننده می‌زند. سگ به سمت یکی از زمین‌های خالی بزرگ فرار می‌کند، اما کمی بعد بیهوش می‌شود.
جابه‌جایی از شهرهای دیگر به تهران
ماموران سگ بیهوش را پیدا می‌کنند و درون قفس وانت در کنار چند سگ دیگر می‌اندازند. یکی از مأموران کنترل جانوران می‌گوید: یکی از دلایل اصلی افزایش تعداد سگ‌های ولگرد در محله‌های مرزی پایتخت شهرهای حاشیه‌ای هستند. شهردار‌ی‌های شهرهای کوچک اطراف تهران هم خودرو‌های جمع‌آوری سگ دارند، اما جایی برای نگهداری از این حیوانات ندارند؛ در نتیجه حیواناتی که به دام می‌اندازند را به نزدیکی تهران می‌آورند و در حاشیه پایتخت رها می‌کنند تا مشکل خود را به شهرداری تهران منتقل کنند.
اعزام به مرکز آرادکوه
وانت جمع‌آوری سگ‌ها را به آرادکوه می‌برد؛ جایی در نزدیکی مرکز دفن پسماند شهر تهران که براساس دستورالعمل ابلاغی سازمان دهیاری‌ها و شهرداری‌ها، با تجهیزات مناسب به شکل اردوگاه نگهداری از سگ‌ها درآمده است. حیوانات ابتدا به قفس‌های قرنطینه منتقل می‌شوند تا بعد از انجام معاینه‌های دامپزشکی و درمان بیماری‌ها به محوطه عمومی که به اسم «زمین بازی» هم از آن نام برده می‌شود، انتقال پیدا کنند. سگ‌ها اینجا باقی می‌مانند تا تزریق واکسن‌ها، عقیم‌سازی، وصل کردن پلاک گوش و صدور شناسنامه بهداشتی انجام شود. این روند تا زمانی که کسی برای سرپرستی آنها مراجعه کند، ادامه دارد؛ در غیراین صورت، اینجا نقطه آخر است.
مکث
حمایت نادرست باعث افزایش سگ‌های ولگرد می‌شود
داوود گودرزی، مدیر کنترل جانوران مضر شهری: دلیل افزایش آمار زنده‌گیری، ناشی از بیشتر شدن ساعت کاری کارکنان است. قبلا کارکنان مرکز از صبح تا ظهر سگ‌ها را زنده‌گیری می‌کردند که حالا ساعت کاری را تا عصر افزایش داده‌ایم. روش کار به این صورت است که داروی بیهوشی با دارت بادی به حیوان تزریق می‌شود. این دارت‌ها حدود 5متر برد دارند. سگی که بیهوش شده باشد، خطری ندارد و آن را درون وانت مسقف به مرکز نگهداری انتقال می‌دهیم. اواخر سال گذشته کمبود داروی بیهوش‌کننده، باعث‌شده که نیرو‌های ما قادر به جمع‌آوری مؤثر نباشند و تا خرداد تعداد حیوانات زنده‌گیری شده کاهش پیدا کرد. قبل از سال 90 از تفنگ برای معدوم کردن سگ‌ها استفاده می‌شد که اکنون منسوخ شده و دیگر به سگ‌ها شلیک نمی‌شود. برخی افراد و گروه‌هایی که به شکل نادرست از حیوانات حمایت می‌کنند از این کار درآمد دارند. اشخاصی هستند که از سگ‌های ولگرد عکس می‌گیرند، تصاویر را به شکل ترحم‌برانگیز منتشر و از دیگران درخواست پول می‌کنند. برخی از هموطنان هم از روی دلسوزی مبالغی را به این اشخاص می‌دهند. شاید این پول برای درمان و نگهداری از چند حیوان استفاده شود، اما بخش زیادی از آن به جیب کسی می‌رود که از این راه برای خود درآمد دائمی ایجاد کرده است. حتی پیش آمده که از خارج کشور هم کمک‌های مالی جذب کردهاند. مشخص است که این فرد سودجو همیشه سعی می‌کند مانع فعالیت شهرداری برای جمع‌آوری سگ‌های ولگرد شود و اقدامات شهرداری را به شکلی نشان دهد که گویی ما قصد آزار و کشتن حیوانات را داریم. این افراد بعضی پارک‌ها را به‌صورت قرق شخصی درآورده‌اند؛ مثلا پارک کوهسار محدوده یک گروه و پارک چیتگر محدوده یک گروه دیگر شده که مانع کار نیرو‌های ما می‌شوند و گاهی به نیرو‌ها و خودرو‌های شهرداری آسیب می‌زنند. در مقابل، گروه‌های مردم‌نهاد مسئولیت‌پذیری هستند که به حفظ محیط‌زیست علاقه دارند و در مرکز آرادکوه به نیرو‌های ما برای درمان حیوانات کمک می‌کنند تا غذا و دیگر اقلام لازم برای نگهداری از حیوانات فراهم شود. با کمک‌های هر روز آنها تعداد زیادی از حیوانات تغذیه و درمان شدند. قبلا بعضی اسپانسر‌ها اعلام می‌کردند که هزینه عقیم‌سازی تعدادی از سگ‌ها را تامین می‌کنند که این کار با همکاری آرادکوه انجام می‌شد، اما از یک سال قبل درخواستی در این زمینه نداشته‌ایم.
