حاشیههای تمامنشدنی کنکور
فهیمه طباطبایی- روزنامهنگار
از 55سال پیش یعنی سال 1348که نخستین کنکور در ایران برگزار شد و 48هزار داوطلب در آن شرکت کردند تا به امروز که بیش از یکونیممیلیون نفر در آن رقابت میکنند، این آزمون 4ساعته بزرگترین معضلی است که میلیونها ایرانی در آستانه جوانی با آن روبهرو هستند؛ داستانی که انگار هیچ وقت به پایان خوش نمیرسد.
سیب کنکور در همه این سالها دهها بار چرخیده و هنوز هم درحال چرخش است و همین موضوع دانشآموزان را هر سال سردرگم میکند. گاهی مجلس برای کنکور تصمیم میگیرد، گاهی دولت و چند سالی است که شورایعالی انقلاب فرهنگی به این موضوع ورود کرده است؛ قصد همه تصمیمگیران این است که شاخ این غول را بشکنند تا به قول خودشان رقابت در کنکور و پذیرش در دانشگاه را عادلانهتر کنند اما این غول حالا تبدیل به اژدهای هفتسری شده که هر روز سرش از یکجا بیرون میزند و دامن داوطلبان خود را میگیرد.
در آخرین اقدام در زمینه کنکور، 2 اتفاق افتاده است؛ اول تأثیر معدل پایه دهم، یازدهم و دوازدهم در پذیرش دانشگاه به میزان 60درصد که از سال آینده باید اجرا شود و دانشآموزان زیادی نسبت به این مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی اعتراض دارند و اتفاق دوم فریزشدن و حفظ تراز کنکوریهای سال 1402و تأثیر آن در کنکور امسال که باعث شده شانس پذیرفتهشدگان مرحله اول سال 1403در رشتههای بهتر کاهش یابد.
رقابت ناعادلانه دانشآموز روستایی با شمال تهران
آش کنکور آنقدر شور شده که مسعود پزشکیان، رئیسجمهور کشور گفته است: « برای کنکور باید معیارهای جدیدی وضع شود تا رقابت عادلانه و برابر باشد و بازنگری در کنکور ضروری است. این مسئله را باید در شورایعالی انقلاب فرهنگی صحبت کنیم. آیا عادلانه است کسی که در روستا درس میخواند با کسی که در شمال تهران درس میخواند با هم رقابت کنند؟ باید معیاری بگذاریم که رقابت عادلانه شود.»
اعتراض احمد توکلی به تأثیر معدل برکنکور
احمد توکلی، رئیس هیأت مدیره سازمان مردمنهاد دیدهبان شفافیت و عدالت نیز اخیرا در نامهای خطاب به مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم در اینباره گفته است: «تصمیمی در شورایعالی انقلاب فرهنگی گرفته شد که متأسفانه پیوست عدالت ندارد و موجبات بیعدالتی، نارضایتی و شکاف طبقاتی در جامعه را فراهم کرده است و همواره این اتهام را برانگیخته که قشری خاص که اکثراً با مدارس غیرانتفاعی و تجار زراندوزِ فعال در عرصه فرهنگ کنکوری مرتبط هستند، زمینهساز چنین تصمیماتی هستند.»
او خواستار لغو مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی درباره کنکور شد و گفت: «در طول سالهای اخیر، دیدهبان در این موضوع مکاتبات و جلسات متعددی با دبیر و برخی از اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی داشته است که همگی بینتیجه بود. اینجانب بهعنوان عضو مجمع تشخیص مصلحت در جلسه بررسی موضوع، به همکارانم پیشنهاد دادم تصمیمگیری مجمع را تا استقرار دولت جدید به تأخیر بیندازند که متأسفانه استقبال نشد.»
نکته قابل تامل دیگر درباره کنکور امسال همین بحث ترازهاست. ظاهرا داوطلبان سال گذشته تراز کنکورشان برای 2سال فریز شده است و امسال نیز میتوانستند برای پذیرش در دانشگاه اقدام کنند. داوطلبان کنکور1403 این اقدام را ناعادلانه میدانند و میگویند که شانس قبولیشان در رشتههای بهتر پایین میآید. مهرآسا جعفری، داوطلب کنکور از شهر ساری در اینباره میگوید: «کنکوریهای سال۱۴۰۲ قادر بودند تراز خود را حفظ کنند و همچنین در 2مرحله آزمون یکی اردیبهشت و تیرماه پارسال و یکبار هم در اردیبهشت و تیرماه امسال شرکت کنند. به همین دلیل شرکتکنندگان کنکور سال۱۴۰۲، 4معیار برای کسب رتبه مورد نظر داشتند اما شرکتکنندگان سال۱۴۰۳ تنها 2معیار آن هم فرصت شرکت در کنکور اردیبهشت و تیرماه امسال را داشتند.»
داستانهای کنکور پس از 55سال در حالی ادامه دارد که هنوز هیچ دانشآموزی نمیداند که مبنای کنکور سال 1404چه خواهد بود و باید در این زمینه چگونه عمل کند؟