آگاهی از مسائل حقوقی به پیشگیری از وقوع بسیاری از جرائم و حوادث ناخوشایند کمک میکند. در این صفحه با کمک گروهی از بهترین وکلا و حقوقدانان دادگستری به سؤالات روز حقوقی شما پاسخ میدهیم.
مجازات ضرب و شتم زن توسط همسر
سونیا سلطانی- دکتری حقوق کیفری
بدون شک وجود اختلافات در روابط زناشویی امری طبیعی است اما در بعضی موارد شاهد رفتارهای ناخوشایند از سمت زوج خواهیم بود. کتکزدن زن توسط همسرش علاوه بر اینکه باعث بروز مشکلات جسمی در فرد میشود، در بیشتر موارد آسیبهای جدی هم به روح و روان زن وارد کرده و حتی میتواند شرایط را برای ادامه زندگی مشترکشان به خطرهای جدی بیندازد. میتوان گفت ضرب و شتم نوعی خشونت علیه زنان است و اکثر مردان از عواقب این رفتارها بیاطلاع هستند و تصور میکنند قادر به انجام هر کاری در این زمینه با همسر قانونی خود هستند. باید این را بدانیم همانطور که هر فردی در جامعه به افراد جامعه صدمه بزند و او را دچار ضرب و جرح کند، فرد مقابل میتواند از آن فرد شکایت کیفری بکند حال همین مورد درخصوص زن و شوهر هم صادق است؛ پس هیچ فرقی بین زن و شوهر و افراد عادی جامعه در این خصوص نیست. درصورتی که زن از سوی شوهر مورد ضرب و شتم قرار گیرد، مطابق قانون قادر به طرح شکایت با عنوان ضرب و شتم است.
ابتدا به تعریف ضرب و جرح میپردازیم. ضرب به معنی ایجاد ورم و کبودی بدون خونریزی در بدن است. در مقابل جرح عملی است که باعث از هم گسیختن بافتهایی از بدن شده و باعث پارگی و بریدگی در بافتهای داخلی بدن میشود. این نوع آسیبها معمولاً نیاز به مراقبت پزشکی جدی دارند. بهطور کلی میتوان ضرب را به صدماتی اطلاق کرد که بدون ایجاد شکستگی یا خونریزی بر اعضای بدن وارد شده که باعث ایجاد سرخی، کوفتگی، سیاهشدن، کبودی یا پیچخوردن میشود. اما در جرح، بافتها و پوست بدن دچار پارگی شده و اغلب با خونریزی همراه است مانند بریدگی، خراشیدگی یا پارگی پوست یا قطع عضو و یا شکستن استخوان. این موارد را قانون تحت عنوان جنایت بر عضو جرمانگاری کرده که در واقع هرگونه آسیب پایینتر از قتل را شامل میشود.
با توجه به توضیحات بالا منظور از ضرب و شتم زن توسط شوهر واردکردن صدمه بدنی به زن توسط شوهر است. این صدمه میتواند ناشی از ضربه، کوبیدن، هلدادن، کشیدن، گاز گرفتن، سوزاندن و سایر اعمالی باشد که باعث آسیببدنی به زن میشود. ضرب و شتم زن توسط شوهر، یک جرم کیفری است.
در ماده 614قانون مجازات اسلامی، هر کس عمداً به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستگی یا از کارافتادگی عضوی از اعضای او شود یا باعث از بینرفتن یا تغییر شکل عضو یا منظر آن بشود به حبس از 3ماه تا یک سال و پرداخت دیه محکوم خواهد شد. اگر آسیب وارد شده به ضایعات اشاره شده در بالا منتهی نشده باشد و فرد از اسلحه مانند چاقو و… استفاده کرده باشد به ۳ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد. در برخی موارد که جنایت غیرعمدی بوده و قصاص را شامل نمیشود یا امکان قصاص نیست یا حتی در شرایطی به پرداخت دیه توافق شده باشد، مجرم به پرداخت دیه محکوم میشود. درصورتی که جرم انجام شده جراحتی به اعضای بدن فرد
ایجاد کرده باشد، فرد آسیب دیده یا ولی او درصورت فراهمبودن شرایط، میتوانند تقاضای قصاص داشته باشند. در نهایت فرد مرتکب تحت شرایط درج شده در قانون قصاص خواهد شد. بنابراین، اگر ضرب و شتم زن توسط شوهر منجر به صدمات بدنی شود، شوهر مجرم شناخته شده و به مجازات حبس دیه یا حتی قصاص محکوم میشود. درخصوص ضرب و جرح همسر نخستین قدم برای شکایت از شوهری که اقدام به ضرب و جرح همسر خود میکند، ثبت شکایت است. برای شکایت لازم است مدارک مثل کارت ملی و شناسنامه، شهادت شهود، صورتجلسه مأمور انتظامی و سایر مدارک مرتبط جمعآوری شوند.
پرونده پس از تکمیل به مرجع کیفیتی صالح فرستاده میشود و زن برای معاینه به پزشکی قانونی ارجاع میگیرد. پس از معاینه پزشکی قانونی، نظریه پزشکی قانونی صادر میشود تا میزان جراحتهای ایجاد شده از ضرب و جرح همسر شاکی مشخص شود. سپس قاضی با توجه بهنظر پزشکی قانونی و شواهد دیگر، رأی خود را صادر میکند.
لازم به ذکر است داشتن شاهد میتواند یکی از عوامل اثبات ضرب و جرح همسر توسط شوهر باشد اما این تنها روش اثبات نیست. در مواردی که شاهد مستقل موجود نباشد، همچنان میتوان با استفاده از دلایل دیگری اثبات ضرب و جرح همسر را دنبال کرد.
زوجه علاوه بر طرح شکایت از ضرب و شتم همسر، میتواند دادخواست طلاق را نیز ارائه دهد البته اصولا رفتار شوهر باید به حدی باشد که ادامه زندگی را برای زن غیرقابل تحمل کند تا دادگاه رأی طلاق را صادر کند. بدیهی است که اگر برای دادگاه ثابت شود که شوهر دارای سوءرفتار یا سوءمعاشرت است، زن میتواند بهرغم مخالفت همسر، طلاق بگیرد.
بنابراین باید سوءرفتار بهصورت مستمر و مداوم باشد و اگر مرد یکمرتبه سوءرفتار داشته باشد، نمیتواند برای زن حق طلاق ایجاد کند. در واقع زن باید بتواند اثبات کند که ضرب و شتم مرد به حدی است که برای زن سختی زیادی در زندگی با مرد ایجاد کرده است. این موضوع ممکن است با گواهیهای متعددی که از پزشکی قانونی دریافت شده یا دفعات مکرری که علیه مرد کیفرخواست یا حکم محکومیت به ضرب و شتم صادر شده قابل اثبات باشد.
مشاور املاك يا دلال
محمدرضا گيوكي- وكيل دادگستري
در فضای کسب و کار کشور، واسطهگری همواره با بالاترین سطوح تخلف همراه بوده است. واسطهگری در خرید و فروش خودرو و معاملات املاک از این دستهاند. متاسفانه بهرغم تمامی حساسیتهای موجود در این خصوص شاهد تخلفات عدیده در این زمینه هستیم.
افزایش دانش حقوقی مشاوران اموال منقول و غیرمنقول به جهت نقش محوری آنان در تنظیم قراردادها میان متعاملین و ساماندهی فعالان این صنف از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و در کاهش جرائم و دعاوی مرتبط با اموال منقول و غیرمنقول موثر خواهد بود.
قراردادهایی که در اختیار مشاوران املاک قرار گرفته است بدون آگاهی مورد استفاده قرار میگیرد و عدم اطلاع مشاوران از مفاد حقوقی قراردادها و تبعات مندرج در آن، سبب انعقاد قراردادهایی مملو از ایراد میشود که منشا تشکیل تعداد قابل توجهی از پروندههای محاکم منتسب به این موضوع است.
نکته قابل توجه دیگر در خصوص بنگاههای معاملاتی عدمنظارت کافی از جهات حقوقی و نظارتی است.
لازم و ضروری است که وکلا و مشاوران حقوقی در تنظیم قراردادهای اموال منقول و غیرمنقول بيش از پيش به کار گرفته شوند تا به سوی قانونمند شدن قراردادها اهتمام بیشتری اعمال و همچنین از مطامع ایشان جلوگیری شود تا متعاملین و آحاد جامعه با طیب خاطر بتوانند قراردادهای خود را تتظیم کنند.
مشاوران بنگاهها نباید صرفا نقش دلال را داشته باشند که دوطرف یک معامله را به هم نزدیک کنند و مبالغی بنا بر سلیقه و تمایل خود دریافت کنند بلکه باید مسئولیتهای کیفری و حقوقی ایشان در تنظیم قرارداد تبیین شود تا شاهد انتظامبخشیدن قراردادهای ملکیباشیم.
اولا: آموزش مستمر برای مشاوران در نظر گرفته شود و پس از طی مراحل آموزشی مدرک تائیدشده ارائه شود.
ثانیا: تخلفات و مسئولیت مشاوران باید دقیقتر رصد و پیگیری شود.
ثالثا: نکات حقوقی مندرج در قراردادها باید برای جامعه اطلاعرسانی شود تا بدون آگاهی نسبت به امضای قراردادها اقدام نکنند.
انواع طلاق
فريده مهرالحسني- وكيل دادگستري
طلاق منفورترین حلال خداوند و یکی از راههای پایان زندگی مشترک در ازدواج دائم است. برخلاف عقد نکاح طلاق یک عمل یکطرفه از طرف شوهر است. براساس امکان رجوع طلاق در قانون مدنی بر دو قسم است: باین و رجعی.
طلاق باین به طلاقی گفته میشود که شوهر حق رجوع به زوجه را ندارد؛ یعنی نمیتواند بدون عقد نکاح، وی را مجدد همسر خود کند.
طلاق رجعی، طلاقی است که برای شوهر در مدت عده حق رجوع است. مدت عده طلاق بر اساس شرایط سه ماه است. رجوع با هر لفظ و هر فعلی که دلالت بر رجوع کند حاصل میشود.
در موارد ذیل طلاق باین است:
1.طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود.
2.طلاق زنی که یائسه شده است.
3.طلاق خلع و مبارات؛ مادامی که زن رجوع به عوض نکرده باشد.
4.اگر مردی همسر خود را 3مرتبه طلاق دهد، بعد از سومین طلاق حق رجوع ندارد .
اما طلاق خلع چیست؟
طلاقی که در آن زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد، در مقابل مالی که به شوهر میدهد طلاق میگیرد. این مال (عوض یا فدیه) ممکن است معادل عین مهریه یا بیشتر و یا کمتر باشد. در طلاق خلع، شوهر حق ندارد در زمان عده رجوع کند مگر اینکه زن از فدیه یا همان عوض رجوع كند.
طلاق مبارات، طلاقی است که هر دوطرف نسبت به یکدیگر کراهت دارند. در این حالت میزان عوض یا همان مال نباید بیشتر از مهریه باشد.
بر اساس درخواستکننده طلاق انواع طلاق به سه نوع تقسیم میشود: طلاق از طرف مرد، طلاق از طرف زن و طلاق توافقی.
این نکته حائز اهمیت است که در قانون اسلام و ایران طلاق تنها با اراده مرد است و اگر زن درخواست طلاق و دلایل خود را به دادگاه ارائه کند و دلایل محکمهپسند مبنی بر عدم ادامه زندگی مشترک برای دادگاه محرز نشود و مرد هم نپذیرد که همسر خود را طلاق دهد، درخواست زن مبنی بر طلاق رد میشود .
یک اصطلاح اشتباه که سالیان اخیر در جامعه به کار میرود این است که خانم میگوید همسرم به من حق طلاق داده یا من از همسر حق طلاق گرفتم. این حق طلاق نیست بلکه وکالت در طلاق است چون حق طلاق، فقط مختص شوهر است و غیر قابلانتقال؛ یعنی زوج به همسر خود وکالت میدهد که هر زمان که زوجه تمایل داشت با مراجعه به دادگاه با حضور یا بدون حضور زوج خود را مطلقه کند، بنابراین اصطلاح «وکالت در طلاق» صحیح است .
شروط 12 گانهای هم در سند ازدواج است که اگر طرفین آن شروط را امضا کنند زن میتواند باارائه دادخواست طلاق و اثبات موارد مندرج بدون رضایت شوهر و حتی مخالفت ایشان رای طلاق را اخذ کند.
براي ضمانت، چك بهتر است يا سفته
یکی از راههای دریافت ضمانت از اشخاص دریافت چک یا سفته است اما كدام بهتر از ديگري است؟ در صورت عدمپرداخت وجه چک یا سفته، برای دریافت وجه چک باید گواهی عدمپرداخت و در سفته واخواست گرفته شود. نکته مهم این است که گواهی عدمپرداخت برای چک رایگان است ولی در واخواست باید مبلغی را به مراجع ذیصلاح پرداخت کنید.
شارژ ساختمان با مالك است يا مستاجر
در خصوص پرداخت شارژ ساختمان توافق بین مالک و مستأجر شرط است؛ یعنی قبل از دریافت ملک توسط مستأجر باید توافقی بین مالک و مستأجر در این رابطه صورت گیرد. اگر این توافق صورت نگرفته باشد، با توجه به عرف حاکم، پرداخت شارژ با مستأجر است و بايد هزينههايي مثل آب، برق، گاز را نيز پرداخت کند.
باشگاه وکلا
در همینه زمینه :