• یکشنبه 4 آذر 1403
  • الأحَد 22 جمادی الاول 1446
  • 2024 Nov 24
سه شنبه 29 خرداد 1403
کد مطلب : 227624
لینک کوتاه : newspaper.hamshahrionline.ir/NxAop
+
-

نامه استعفای رضاشاه زیر این سقف امضا شد

نامه استعفای رضاشاه زیر این سقف امضا شد

    موضوع: خانه محمدعلی فروغی، نخست‌وزیر پهلوی
    ویژگی: اسناد زیادی درباره تحولات سیاسی ایران و مسائل و سیاست خارجی،  اینجا کشف شده است.

میدان حسن‌آباد، نرسیده به خیابان ولیعصر(عج)  خانه‌باغی را در خود جای‌ داده بود که شاهد یکی از مهم‌ترین اتفاقات تاریخی بوده است. ماجرا مربوط به روزی است که رضاشاه مغموم و وحشت‌زده از حضور روس‌ها در تهران به خانه محمدعلی فروغی پناه ‌برد و از او راه چاره ‌طلبید. اکنون دیگر اثری از خانه‌باغ محمدعلی فروغی یا همان ذکاءالملک دربار قاجار و بعدها دربار پهلوی نیست و جای آن ساختمانی جدید که تابلوی «اداره کل آزمایشگاه کنترل دارو و غذا» روی آن نصب ‌شده دیده می‌شود.
 خانه فروغی در نزدیکی خانه رضاشاه بود؛ یعنی در حوالی کاخ مرمر. نصرالله حدادی، تهران‌پژوه، می‌گوید: «رضاشاه عادت داشت زمستان در کاخ مرمر می‌ماند و تابستان از ۱۵ خرداد تا ۱۵ شهریور به کاخ سعدآباد می‌رفت. از همسایه‌های معروف او در کاخ مرمر ذکاءالملک بود، اما به‌دلیل یک واقعه تاریخی میانه او و شاه چندان خوب نبود. این دلخوری از ماجرای اعدام محمدولی اسدی، نایب‌التولیه آستان قدس رضوی، شروع شد. اسدی با طرح لباس متحدالشکل برای مردان و به‌خصوص اجباری شدن کلاه‌پهلوی بسیار مخالف بود. او سال‌۱۳۱۴، پس از واقعه مسجد گوهرشاد مشهد، به همراه گروه دیگری از روحانیون و مدرسین حوزه علمیه مشهد دستگیر و پس از محاکمه در دادگاه نظامی، تیرباران شد. اسدی داماد محمدعلی فروغی بود و در نتیجه، فروغی به حمایت از اسدی برخاست و به‌دلیل همین حمایت نیز شاه او را خانه‌نشین کرد. خانه‌نشینی او تا روزی که شاه زنگ خانه‌اش را زد و با ترس و اندوه از حضور روس‌ها گله کرد ادامه داشت.»
نصرالله حدادی ماجرایی را روایت می‌کند که باعث شده تا فروغی به‌طور غیرمنتظره در خانه‌اش با رضاشاه دیدار کند و نامه استعفای شاه ایران را با خط خودش بنویسد. حدادی می‌گوید: «وضعیت رضاشاه خوش نبود. شهریور سال ۱۳۲۰ شاه برخلاف هرسال به کاخ سعدآباد نرفت، بلکه در کاخ مرمر ماند. روس‌ها در راه بودند. طبق روایت‌هایی، شاه در خیابان قدم می‌زد که به ناگاه متوجه شد مقابل خانه فروغی است؛ خانه مردی که با خشم و غضب از نخست‌وزیری خلع و خانه‌نشین‌اش کرده بود. زنگ را می‌زند و نوکر خانه در را باز می‌کند و به صاحب خانه خبر می‌دهد. محسن فروغی پسر محمدعلی فروغی شاه را به اندرونی دعوت می‌کند و بعد از سال‌ها شاه و ذکاءالملک دیدار می‌کنند. شاه خوب می‌دانست که باید برود، ولی دلش می‌خواست از ذکاوت فروغی استفاده کند و راه چاره بجوید. درنهایت فروغی نامه استعفای شاه را نوشت و قرار شد پسر رضاشاه بر تخت حکومت بنشیند. با این‌حال شاه نگران بود. هنگام بازگشت، در حیاط خانه دخترکی را که مشغول بازی بود به آغوش می‌گیرد و می‌گوید: فروغی، نوه توست؟ جواب می‌شنود: بله، البته فرزند محمدولی اسدی نیز هست. فروغی این جمله را به کنایه به شاه می‌گوید و رضاشاه جواب می‌دهد: دیگر وقت گله‌گزاری نیست.» پایان حکومت رضاشاه از خانه فروغی با دستخط او و درحالی‌که شاه با ترس و نگرانی به او می‌نگریست رقم خورد. خانه‌ای که بعدها اسناد زیادی از تحولات سیاسی ایران، مسائل و سیاست خارجی در آن کشف شد.



 

این خبر را به اشتراک بگذارید