میعادگاه شورانگیز مداحان

اهالی ری رسم نیکی دارند؛ در آیین مسلمیه مهمان‌نوازی‌شان به اوج می‌رسد. شاید برای همین است که میعادگاه بزرگ مداحان و نوحه‌خوانان تهرانی مسلمیه ری است. حاج حسن امینی‌مقدم، خادم حرم عبدالعظیم(ع) که خود صدای نیکی دارد و برای عزای مولایش نوحه سر می‌دهد، می‌گوید: «در مسلمیه ری همه مداحان می‌آیند. هر مداح تهرانی هرجا که باشد خودش را به اینجا می‌رساند؛ مگر اینکه مکه باشد و مشغول انجام مناسک حج. ری مداح کم ندارد. مداحان بنام و معروفی اینجا زندگی می‌کنند. هیئت‌های بزرگ و قدیمی‌ای هم دارد، اما همه اینها به‌رسم میزبانی و مهمانداری کنار می‌نشینند تا مداحان تهرانی مراسم را به‌دست بگیرند. هیئت‌ها هم بیرون نمی‌آیند تا جا برای هیئت‌های تهرانی باشد.»
مسلمیه آیینی است که بیشترین اشعار و بیشترین نوای عزاداری در زمانی کوتاه آنجا خوانده می‌شود و با آغاز مراسم، بعد از نماز مغرب و عشا، نوای یک‌به‌یک مداحان و چهارپایه‌خوانان اوج می‌گیرد. حاج امینی‌مقدم می‌گوید: «درست است که هر مداح زمان زیادی برای خواندن ندارد و باید نوبت را به دیگری بدهد، ولی این نظم و توالی به‌هم‌پیوسته و شورانگیز است. هر مداحی هم وارد شود گویی موظف است که نوایی سر دهد. یادم هست روزی حاج منصور ارضی گوشه‌ای ایستاده بود و همه سفارش کردند بخواند. او گفت: فقط آمده‌ام از مراسم استفاده کنم، اما سرانجام به اصرار عزاداران خواند.»
بانی این مراسم آیینی یک مداح بود؛ حاج مرزوق عرب‌حائری؛ مردی که با دعوت اعضای هیئت معروف بنی‌فاطمه(س) از کربلا به تهران آمد و نوحه‌خوانی و سینه‌زنی خاصی را برای تهرانی‌ها به یادگار گذاشت. حاج حسن مقدم می‌گوید: «قبل از حاج مرزوق اهالی ری برای شهادت مسلم بن عقیل عزاداری می‌کردند، اما با آمدن حاج مرزوق این مراسم رسمیت پیدا کرد. همه مداحان معروف، همراه حاج مرزوق در مسلمیه دور هم جمع می‌شدند. حاج احمد صالح، سلطان‌الواعظین، شاه‌حسین بهاری، ماشاالله چاووشی، حاج اکبر ناظم، حاج احمد شمشیری، مرحوم سیدعباس زریباف، حاج محمد علامه، حاج محمدعلی اسلامی، حاج امیر نوارچی، مصطفی طالبی، استاد غلامرضا سازگار و بسیاری از مداحان و پیرغلامانی که هرکدام محشری به پا می‌کردند. سرآمد مراسم با حضور جامعه مداحان آغاز می‌شد که اغلب مداحانش نابینا بودند؛ همچون مرشد باقر و مرشد اسماعیل. نوحه‌ها بیشتر پیرو سبکی بود که حاج مرزوق راه انداخته بود؛ سبکی که باعث شد او را پدر مداحی معاصر معرفی کنند. مرحوم امیر نوارچی هرسال خیمه‌ای در چهارسوق بازار برپا می‌کرد و عکس همه مداحان قدیمی روی آن نصب می‌شد.»