مرکز ادراک

اگر بخواهیم مرکز درک کردن در مغز را بشناسیم باید این اندام پیچیده را خوب بشکافیم. تمام آنچه ما به‌عنوان انسان و سایر جانداران درک و حس می‌کنیم از لوب آهیانه‌ای در بخش بالایی وسط نیم‌کره مغز می‌آید. این لوب بین لوب پیشانی و لوب پس‌سری و در بالای لوب گیجگاهی قرار دارد. در زبان علمی به آن لوب پاریتال می‌گویند و یکی از 4 لوب اصلی قشر مغز جانوران است. حس لامسه، ادراک محیطی، ادراک دیداری، بازشناسی اندازه‌ها، رنگ و اشکال از یکدیگر و احساس درد، در کل از کارکردهای این لوب است.

عملکرد لوب آهیانه‌ای
لوب‌های جداری در درجه اول مسئول دریافت و پردازش ورودی‌های حسی مانند لمس، فشار، گرما، سرما و درد هستند. لوب‌های جداری همچنین در درک آگاهی بدن و ساختن یک سیستم مختصات فضایی (نقشه ذهنی) برای نشان دادن جهان اطراف ما نقش دارند. لوب آهیانه اطلاعات حسی ازجمله حس محیطی و جهت‌یابی (حس عمقی) را دریافت و ناحیه اصلی پذیرای حس لامسه و ورودی بینایی  است. همچنین ورودی‌های حسی اصلی پوست ازجمله لمس، دما و گیرنده‌های درد، از طریق تالاموس به لوب آهیانه منتقل می‌شوند. عملکرد لوب جداری برای کنترل نیرو و وضعیت بدن و برای شکل‌گیری تصویر بدن و ارتباط آن با فضای خارجی در هدایت حرکات، ازجمله چشم‌ها به اجسام خارجی حیاتی است.

مسئول مربوطه «کجا و چگونه»
اگرچه این لوب ماهیتی چندحسی دارد و دریافت‌کننده حواس مختلف است، اما قشر آهیانه خلفی اغلب توسط دانشمندان به‌عنوان مسیر پشتی بینایی نامیده می‌شود. این مسیر پشتی را جریان «کجا» مانند بینش فضایی و جریان «چگونه» مانند دیدن و انجام یک عمل می‌نامند. قشر لوب آهیانه‌ای ورودی حسی و بصری دریافت می‌کند که از طریق سیگنال‌های حرکتی، حرکت بازو، دست و چشم را کنترل می‌کند.

چرا مهم است؟
بخش جداری مغز ما قسمت مهمی از درک ما از دنیای اطراف است. حس لامسه را پردازش و ورودی حواس دیگر را به شکلی که می‌توان استفاده کرد جمع‌آوری می‌کند. در حقیقت لوب پاریتال نقش مهمی در یکپارچه‌سازی‌ اطلاعات حسی از قسمت‌های مختلف بدن، دانش اعداد و روابط آنها، همچنین پردازش اطلاعات مربوط به حس لامسه ایفا می‌کند. ادغام اطلاعات حسی از حواس مختلف با اطلاعات ذخیره شده در حافظه و یکپارچه‌سازی‌ اطلاعات در مورد وضعیت درونی فرد، با اطلاعات حسی دنیای بیرون از وظایف این لوب است. بخش‌هایی از لوب آهیانه درگیر پردازش بینایی محیطی هم هستند.

آیا لوب آهیانه بر احساسات هم تأثیر می‌گذارد؟
لوب جداری می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بر احساسات تأثیر بگذارد. به‌طور خاص، لوب جداری اطلاعات حسی، ازجمله نحوه درک اطلاعات (شناخت) را کنترل می‌کند و بسیاری از روانشناسانی که درمان شناختی رفتاری را مطالعه می‌کنند، پیشنهاد می‌کنند که شناخت بر احساسات و رفتارهای فرد تأثیر می‌گذارد.

اگر آسیب ببیند چه می‌شود؟
آسیب به لوب جداری چپ می‌تواند منجر به چیزی شود که «سندرم گرستمن» نامیده می‌شود. این سندرم شامل سردرگمی راست و چپ، مشکل در نوشتن و مشکل در درک ریاضیات است. همچنین می‌تواند اختلالات زبانی و ناتوانی در درک اشیا به‌طور طبیعی ایجاد کند. همچنین آسیب دیدن لوب آهیانه‌ای موجب عدم‌توانایی تشخیص نقاط مختلف در محیط، تشخیص زاویه خطوط و درک رابطه محیطی بین خطوط اشیا می‌شود.